https://arm.sputniknews.ru/20220115/nerdnel-te-voch-inch-en-pntrum-otarerkrja-gvortsararnery-hajastanum-ev-inchqan-pvogh-en-berel-37490812.html

Ներդնե՞լ, թե՞ ոչ. ինչ են փնտրում օտարերկրյա գործարարները Հայաստանում և ինչքան փող են բերել

Ներդնե՞լ, թե՞ ոչ. ինչ են փնտրում օտարերկրյա գործարարները Հայաստանում և ինչքան փող են բերել

Sputnik Արմենիա

Ներդրումներն ինչպես նախկինում, այնպես էլ հիմա, արվում են ՀՀ տնտեսության միևնույն ոլորտներում` հանքարդյունաբերություն, հիմնային մետաղների արտադրություն, անշարժ... 15.01.2022, Sputnik Արմենիա

2022-01-15T20:25+0400

2022-01-15T20:25+0400

2022-01-15T20:25+0400

հայաստան

ռուսաստան

իրանի իսլամական հանրապետություն

մեծ բրիտանիա

հնա (համախառը ներքին արդյունք)

համաշխարհային բանկ (հբ)

https://cdn.am.sputniknews.ru/img/1396/82/13968227_0:105:1547:975_1920x0_80_0_0_42d51903bb2cec3d7600bcc68367a1b4.jpg

ԵՐԵՎԱՆ, 13 հունվարի - Sputnik. Հայաստանում ներդրումները վերականգնվում ու նույնիսկ աճում են։ Սա է փաստում պաշտոնական վիճակագրությունը` համեմատելով 2020 և 2021թթ–ի առաջին 9 ամիսների ցուցանիշները։Միաժամանակ Համաշխարհային բանկը վերանայել է 2021թ–ի տարեվերջի ու հաջորդ երկու տարիների տնտեսական կանխատեսումները` գրեթե կրկնակի ավելացնելով Հայաստանի տնտեսական աճի ակնկալվող ցուցանիշը։Տնտեսագետ Արմեն Քթոյանն այս լավատեսական փոփոխությունները մեկնաբանում է տնտեսության համար ռիսկային գործոնների նվազմամբ։Կանխատեսման վրա դրական ազդած ռիսկային գործոնների շարքում տնտեսագետն առաջին հերթին նշեց կորոնավիրուսային իրավիճակի բարելավման միտումը, պատվաստումների ինտենսիվության աճը, ներքաղաքական վիճակի կայունացումը և, իհարկե, անվտանգային ռիսկերի ավելի կառավարելի վիճակը։Հայաստանյան տնտեսության վրա ազդող արտաքին տնտեսական գործոնները ևս այս պահին, ըստ մասնագետի, դրական են։ Որպես այդպիսին` ՀԲ կանխատեսման հեղինակներն առաջին հերթին դիտարկում են ՀՀ տնտեսության վրա անմիջական ու լուրջ ազդեցություն ունեցող պղնձի համաշխարհային գները, ինչպես նաև գործընկեր երկրներում տնտեսության վերականգնումը, որից ուղղակիորեն կախված է մասնավոր տրանսֆերտների ծավալը։Ինչ վերաբերում է Հայաստանում արտերկրից արված ներդրումներին` վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով` դրանք 2021թ–ի հունվար–սեպտեմբեր ամիսներին 2020–ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ շուրջ 10 անգամ ավելացել են` 16.3 մլն դոլարից հասնելով 162.2 մլն–ի։ԵԱԶԲ-ի վարչության նախագահը խոսել է Հայաստանում արվող 300 մլն դոլարի ներդրման մասինԱրմեն Քթոյանի գնահատմամբ` այս թիվն արտացոլում է ոչ միայն ուղղակի, այլև անուղղակի ներդրումները, օրինակ` օտարերկրյա կառույցներից ստացված վարկերը։ Մինչդեռ տնտեսության համար շատ ավելի կարևոր են հատկապես ուղղակի ներդրումները, իսկ դրանք, տնտեսագետի մեկնաբանմամբ, 2020 –ի համեմատ 2021–ին աճել են ընդամենը 108 մլն դոլարով։«Եթե նայենք միայն ուղղակի ներդրումները, արդեն ոչ թե 10 անգամի մասին կարող ենք խոսել, այլ այն, որ այս տարի դրական է նախորդ տարվա բացասականի ֆոնին։ Զուտ հոսքերը անցյալ տարի հունվար– սեպտեմբերին բացասական էին` - 36 մլրդ դրամի կարգի (75 մլն դոլար), այսինքն` ավելի շատ դուրս էր բերվել կապիտալ, քան ներս էր եկել։ Այս տարի արդեն 88 մլրդ–ի (183 մլն դոլար) զուտ ներհոսք կա»,– ասաց Քթոյանը։Այդուհանդերձ, նույնիսկ այդ 88 միլիարդը, տնտեսագետի գնահատմամբ, վերջին տարիներին ՀՀ տնտեսության մեջ կատարված ուղղակի ներդրումների ամենաբարձր մակարդակն է։ Բայց արագ փոփոխությունների ակնկալիք ունենալ պետք չէ, քանի որ ուղղակի ներդրումների ոլորտում արդյունքը տեսանելի է դառնում տարիներ անց։Բացի այդ, ներդրումներն ինչպես նախկինում, այնպես էլ անցյալ տարի, արվել են Հայաստանի տնտեսության համար ավանդական համարվող ոլորտներում` հանքարդյունաբերություն, հիմնային մետաղների արտադրություն, անշարժ գույքի շուկա, էներգետիկա, հեռահաղորդակցություն, ֆինանսներ, որոնց բաժին է ընկնում Հայաստանում մինչ օրս կատարված օտարերկրյա ներդրումների 65-70 տոկոսը։ Ընդ որում, ներդրումների առաջին տեղում ինչպես եղել, այնպես էլ մնում է հատկապես մետաղական հանքաքարի արդյունահանման ոլորտը։Ներդրումների կառուցվածքում փոփոխությունների բացակայությունը Արմեն Քթոյանը մեկնաբանում է մնացած ոլորտներում գրավչության ավանդական բացակայությամբ, ինչը նշանակում է, որ ՀՀ տնտեսության մյուս ճյուղերը շարունակում են մնալ անմրցունակ ու ռիկային։ Միակ բացառությունը, թերևս, զբոսաշրջությունն է, որտեղ հյուրանոցային–հյուրատնային բիզնեսում ներդրումների շուրջ 5 մլրդ դրամի աճ է արձանագրվել։«Պետք է հասկանանք, թե ներդրողներն ինչ իրողություններ են հաշվի առնում։ Նրանք յուրաքանչյուր երկրի համար, որտեղ պետք է ներդրում անեն, որոշակի հարցերի պատասխաններ են ուզում ստանալ և դրա հիման վրա որոշում` ներդնել, թե չներդնել։ Տարբեր տարիներին զարգացող երկրներում կատարած հարցումները ցույց են տալիս, որ որոշում կայացնելիս ներդրողների համար ամենակարևոր գործոնները քաղաքական կայունությունն ու անվտանգությունն են։ Հետո գալիս են ներքին շուկայի չափերը»,– ասաց Քթոյանը։Հիշեցնենք` հունվարի 12-ի հրապարակման մեջ Համաշխարհային բանկը բարձրացրել է Հայաստանի 2022-23 թթ. ՀՆԱ-ի կանխատեսումը` 2021-ին ՀՀ–ի համար կանխատեսելով 6,1%, 2022-ին`4,8%, իսկ 2023-ին՝ 5,4% տնտեսական աճ։ Կես տարի առաջ կատարված կանխատեսման մեջ 2021թ–ի տարեվերջի համար կանխատեսվել էր 3,7, 2022-ի համար` 4,3, 2023-ի համար՝ 5,3 տոկոս տնտեսական աճ։Ընդ որում, կանխատեսումների հիմքում առաջին հերթին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև լարվածության թուլացման ու կորոնավիրուսային ռիսկերի նվազման ակնկալիքներն են։ՀՀ Ազգային վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով էլ օտարերկրյա ներդրումները Հայաստանում ճգնաժամային 2020 թվականից հետո սկսել են վերականգնվել։ Առաջին տեղում Ռուսաստանից ներդրումներն են, որոնք 2020թ.-ի հունվար-սեպտեմբերին նվազել էին 35 մլն դոլարով, իսկ 2021թ–ի հունվար–սեպտեմբերին կազմել են 52 մլն դոլար։ ՌԴ–ին հաջորդում են Գերմանիայից և Իտալիայից ներդրումները` կազմելով համապատասխանաբար 56,8 և 20,8 մլն դոլար (նախորդ տարվա 45,1 և 18,5 մլն–ի փոխարեն)։Վերականգնվել են նաև Իրանից եկող ներդրումները` կազմելով 11,5 մլն դոլար։ Եթե 2020 թվականի հունվար-սեպտեմբերին դրանք զրոյական մակարդակի վրա էին, քանի որ իրանական կողմը գրեթե կանգնեցրել էր Հայաստանում իրականացվող ծրագրերը նախ կորոնավիրուսի համավարակի, ապա Արցախյան պատերազմի հետևանքով։ Իսկ արդեն 2021թ–ից սկսած` իրանական«Sunir» ընկերությունը վերսկսել է Իրան-Հայաստան էլեկտրահաղորդման նոր գծի կառուցումը։Մեծ Բրիտանիայից ներդրումները 2021թ–ին կազմել են 6,2 մլն դոլար, Նիդեռլանդներից՝ մոտ 1,8 մլն, Արգենտինայից` 3,9 մլն։

https://arm.sputniknews.ru/20220111/inch-tvec-hh-tntesutjany-turqakan-apranqneri-embargvon-ev-vov-vnasner-krec-37372210.html

https://arm.sputniknews.ru/20220112/tshgnazhamajin-2020tic-hetvo-otarerkrja-nerdrvoghnery-veradarnum-en-hajastan-37424725.html

https://arm.sputniknews.ru/20211216/erkatgtsi-hvoradizi-hatvatsi-gvortsarkman-hamar-1-mlrd-dvolaric-shat-nerdrum-e-petq-qervobjan-36540886.html

https://arm.sputniknews.ru/20211118/iranakan-khvoshvor-ynkerutjunneri-khumby-nerdrum-kani-meghri-tntesakan-gvotum-nakharar-35478713.html

իրանի իսլամական հանրապետություն

մեծ բրիտանիա

2022

Լուրեր

am_HY

հայաստան, ռուսաստան, իրանի իսլամական հանրապետություն, մեծ բրիտանիա, հնա (համախառը ներքին արդյունք), համաշխարհային բանկ (հբ)