Հայաստանում երեխաներ բեղմնավորվում են ամենից հաճախ Ամանորի տոների շրջանում։
Ապա մի պահ փորձեք հիշել դասարանցիների, կուրսեցիների ու գործընկերների ծննդյան օրերը։ Հաստատ կնկատեք, որ նրանց մեծ մասի ծնունդը տարվա երկրորդ կեսին է։
Ի դեպ, սա վերաբերում է ոչ միայն Հայաստանին։ Ամբողջ աշխարհում է այդպես. ամենաշատ ծնունդները լինում են հենց օգոստոսին ու սեպտեմբերին: Գիտնականները հաշվարկել են, որ երկրներից շատերում ծնունդների հաճախականությունը գագաթնակետին է հասնում աշնանը։
Ամերիկյացի և բրիտանացի գիտնականները հաշվարկել են, որ օրինակ ԱՄՆ-ում ծննդյան ամենատարածած օրերը սեպտեմբերի 9, 12 ու 19-ն են։
Մաթեմատիկական պարզ հաշվարկը ցույց է տալիս, որ բեղմնավորումը եղել է դեկտեմբեր-հունվարին, այսինքն՝ Ամանորի տոների շրջանում։ Իրավիճակը նույնն է նաև Հայաստանում, սեպտեմբերը միանշանակ առաջատար է։
Իհարկե, Հայաստանում մեծ դերակատարություն ունի աշխատանքային միգրանտների վերադարձը, սակայն այդ գործոնի բացակայությունը բարեկեցիկ և կրկին սեպտեմբերին մեծ ծնելիություն ունեցող երկրներում ստիպում է շարունակել լսել բրիտանացի գիտնականներին։
Փորձագետներն ասում են, որ հենց Ամանորի շրջանում են համընկնում բարենպաստ բազում գործոնները, մասնավորապես ձմեռն ու տոնական տրամադրությունը։
Տոնական մթնոլորտը խթանում է ավելի ազատ պահվածքը, ինչը լավագույնս է անդրադառնում դեմոգրաֆիայի վրա։ Դրան գումարվում է սառը եղանակն ու երկար գիշերները, որոնք «տաքանալու» նախադրյալներ են ստեղծում։
Չենք մոռանում նաև ալկոհոլի առատության ու Ամանորի արձակուրդներով պայմանավորված ազատ ժամանակի մասին։ Ալկոհոլի ազդեցությունը հաճախ առիթ է հանդիսանում, որ զույգերը չմտածեն պաշտպանվելու մասին։
Ավելի «գիտական» վարկած էլ կա, այն լրացնում է նախորդին. որոշ տվյալների համաձայն՝ ձմռանը կանանց ու տղամարդկանց օրգանիզմները ավելի են հակված բեղմնավորմանը։
Եվ որպեսզի վերոշարադրյալը անհիմն չթվա, ներկայացնենք թվեր.
2018 թվականի հունվարին ծնվել է 2909, օգոստոսին` 3573, իսկ սեպտեմբերին` 3605 երեխա։
Նշենք, որ 2019 թ-ի օգոստոս-սեպտեմբերին ծնելիության մակարդակը հասել է առավելագույնի (սեպտեմբերին` 3623)։