Լաուրա Սարգսյան, Sputnik Արմենիա
Վրաստանում բարձրացած բողոքի ալիքը «Վրացական երազանք` դեմոկրատական Վրաստան» իշխող կուսակցության համար վճռորոշ կլինի իշխանության համար ծավալված պայքարում: Ստեղծված ճգնաժամից դուրս գալու միակ ելքը կադրային փոփոխություններն են. միայն դրանք իշխող թիմին թույլ կտան պահպանել իշխանությունը մինչև 2020-ի խորհրդարանական ընտրություններ: Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց վրացագետ Ջոնի Մելիքյանը` մեկնաբանելով Վրաստանում տեղի ունեցած վերջին դեպքերը:
Վրացական ընդդիմության բողոքի ակցիան հարուցած թբիլիսյան խայտառակ զարգացումների պատրվակ դարձավ Վրաստանի խորհրդարանի նախագահության ամբիոնից Ռուսաստանի Դումայի պատգամավոր Սերգեյ Գավրիլովի ելույթ ունենալը:
Վրաստանը հյուրընկալել էր Ուղղափառության միջխորհրդարանական վեհաժողովի 26-րդ նստաշրջանը, որի նախագահողը Ս.Գավրիլովն էր: Վրացական ընդդիմադիրները հայտարարեցին, որ Վրաստանի իշխանությունները ծախել են հայրենիքը՝ թույլ տալով, որ երկիր մտնի ու խորհրդարանում պատվավոր տեղում նստի մի մարդ, որը հանդես է եկել Աբխազիայի անկախությունն աջակցող հայտարարություններով և մասնակցել է Վրաստանի դեմ պատերազմական գործողություններին: Իսկ իշխանություններն էլ, իրենց հերթին, հայտարարեցին, որ նստաշրջանի կազմակերպիչների կողմից «արարողակարգային սխալ» է թույլ տրվել:
Ընդդիմության կոչով ակտիվիստները հավաքվեցին խորհրդարանի շենքի դիմաց, պահանջելով անցկացնել արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ, բայց բացառապես համամասնական ընտրակարգով:
Ինչպես կարծում է Ջոնի Մելիքյանը, Սերգեյ Գավրիլովի այցն ընդդիմության համար միայն առիթ էր՝ իշխանության վրա ճնշում գործադրելու և այն իշխանափոխության նպատակով լայն զանգվածների մոբիլիզացնելու համար:
«Այդ ամենը ներքաղաքական պայքար է, բայց, ի տարբերություն բողոքի նախկին ակցիաների, «Միասնական ազգային շարժումը» փորձեց խաղարկել արտաքին-քաղաքական՝ «ռուսական գործոնը»», - ասաց Մելիքյանը Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում:
Փորձագետը համոզված է, որ Վրաստանի նախկին նախագահ Միխայիլ Սահակաշվիլին հիմա ամեն ինչ կանի, որպեսզի օգտվի «իշխանությունների թուլությունից»:
Մելիքյանը կարծում է, որ կրակի վրա յուղ են լցրել նաև իշխանությունների հակասական հայտարարությունները:
Իշխող կուսակցության գլխավոր քարտուղար և Թբիլիսիի քաղաքապետ Կախա Կալաձեն հայտարարել է, որ այդ ձևաչափով հանդիպում անցկացնելն անթույլատրելի էր: Պատահածը կոշտ քննադատության է ենթարկել «Վրացական երազանքի» նախագահ Բիձինա Իվանիշվիլին:
Այս ընթացքում իշխանությունների ցույց են տվել իրենց թուլությունը և իրենց դեմ զանգվածներին տրամադրելու վախը, ինչից էլ օգտվել են ընդդիմադիրները:
Վրաստանի նախագահի աշխատակազմի նախկին ղեկավար Պետրե Մամրաձեին զայրացնում է նստաշրջանն անցկացնելու վայրի ընտրությունը, ինչպես նաև ուղիղ եթերով այն հեռարձակելու փաստը: Նա վստահ է, որ նստաշրջանը կարելի էր կազմակերպել մեկ այլ վայրում:
«Կոպտագույն սխալ են թույլ տվել, բայց ոչ թե արարողակարգով, այլ իշխանությունների կողմից: «Վրացական երազանքը» ինքն է սադրել և հնարավորություն տվել Սահակաշվիլու կուսակցությանն օգտվել վրիպումից», – ասաց Մամրաձեն:
Կարգավորել իրավիճակը
Մելիքյանը վստահ է, որ իրավիճակը կարող են մեղմել միայն իշխանությունների գրագետ քաղաքականությունը և ադեկվատ հայտարարությունները:
«Իրավիճակը կարող են լիցքաթափել կադրային փոփոխությունները` իշխող կուսակցության առաջնորդի և քաղխորհրդի նախաձեռնությամբ», – ասաց Մելիքյանը:
Նա վստահ է, որ հավասարակշիռ պահվածքը թույլ կտա երկրի իշխանություններին մինչև 2020թ. խորհրդարանական ընտրությունները պահպանել դիրքերը: Միաժամանակ, Վրաստանում փորձագետները հարցը դիտարկում են ոչ միայն խորհրդարանի խոսնակ Իրակլի Կոբախիձեի, այլ նաև վարչապետ Մամուկա Բախտաձեի հրաժարականի հարցը:
Միաժամանակ, Մամրաձեն քիչ հավանական է համարում նման դասավորությունը՝ իրավիճակի կայունացման դեպքում: Այդ դեպքում իշխող կուսակցությունը լիովին կարող է պահպանել և՛ խորհրդարանի խոսնակին, և՛ վարչապետին:
Հայկական պատվիրակությունը
Փորձագետները ինչպես Վրաստանում, այնպես էլ Հայաստանում դրական են գնահատում հայկական խորհրդարանական պատվիրակության գործողությունը, որ լքել է խորհրդարանի նիստերի դահլիճը, որտեղ ընթացել է Ուղղափառության միջխորհրդարանական վեհաժողովի 26–րդ գլխավոր նստաշրջանը:
Հայաստանի խորհրդարանի փոխխոսնակ Ալեն Սիմոնյանը նախօրեին բացատրել է դահլիճը լքելու որոշումը նրանով, որ պատվիրակությունը հայտնվել է «երկու քարի արանքում»:
«Մեր պատվիրակությունն ամբողջ կազմով լքեց պառլամենտի դահլիճը: Իրավիճակը ոչ այնքան նորմալ էր և հաշվի առնելով, որ մի կողմից դաշնակից է, մյուս կողմից եղբայրական ժողովուրդ, մի խոսքով՝ մենք երկու քարի արանքում էինք, ուստի որոշեցինք լքել դահլիճը: Շուտով կվերադառնանք Հայաստան, տնից լավ տեղ չկա»,- ասել է Ալեն Սիմոնյանը:
«Դա ադեկվատ և ճիշտ որոշում էր: Դրանով մերոնք մանիպուլյացիաների և տարաբնույթ մեկնաբանությունների առիթ չեն տվել», – ասաց Մելիքյանը:
Նա նաև նշեց, որ ստեղծված իրավիճակը չի ազդի երկկողմ հարաբերությունների վրա` ևս մեկ անգամ նշելով, որ Վրաստանում ընթանում է զուտ ներքաղաքական խաղ:
