Լիլիթ Հարությունյան, Sputnik.
Sputnik Արմենիան հավաքել է այն «առասպելների» ընտրանին, որոնք արդեն վաղուց ժամանակակից Հայաստանում ակտուալ չեն, սակայն դեռևս գոյություն ունեն զբոսաշրջիկների պատկերացումների մեջ:
Հայաստանը համարվում էր ԽՍՀՄ ամենաբարգավաճ պետություններից մեկը, սակայն հետվերակառուցման ժամանակաշրջանը, որը ճգնաժամային դարձավ բոլոր արդեն նախկին խորհրդային հանրապետությունների համար, Հայաստանը հատկապես ծանր տարավ ղարաբաղյան հակամարտության և Սպիտակի ավերիչ երկրաշարժի պատճառով:
Չնայած այդ ամենին, անկախության 26 տարիների ընթացքում պետությունը կարողացավ դուրս գալ ճգնաժամից և որոշակիորեն վերականգնվել: Թեև դեռ կան չլուծված շատ խնդիրներ, սակայն սա արդեն այնպիսի երկիրը չէ, ինչպիսին անկախության առաջին տարիներին էր: Այնուամենայնիվ, օտարերկրացիները, մասնավորապես, ռուսները, շարունակում են հանրապետությունը ընկալել այն երեւույթներով, որոնք վերջին տարիներին ամբողջությամբ կամ մասամբ վերացել են:
Հինգ առասեպել Հայաստանի մասին
Հայաստանը մնացել է 90-ականներում
Օտարերկրացիների մեջ գոյություն ունեցող կարծրատիպերից մեկն այն է, որ երբ Երևան ժամանելով կընկնեք ծանր 90-ականներ, որոնց հայերը կոչում են «մութ ու ցուրտ տարիներ»:
Շատ զբոսաշրջիկներ, ովքեր արդեն այցելել են այստեղ, զարմանքով նշում են, որ Երևանը հիանալի եվրոպական քաղաք է՝ հրաշալի շատրվաններով, հարմարավետ սրճարաններով, բարձրակարգ ռեստորաններով, հետաքրքիր թանգարաններով և շատ հյուրընկալ բնակիչներով:
Ռուս բլոգեր Սեմյոն Միխայլովը «Հայաստան, որը մենք չենք ճանաչում. ճամփորդություն այնտեղ, որտեղ ռուսներին սիրում են» հոդվածում գրում է. «Ինքնաթիռն ուշ գիշերով վայրէջք կատարեց Երևանում: Եվ երբ մենք գնում էինք քաղաքի կենտրոն՝ մութ ու դատարկ փողոցներով, ես սկսեցի վախենալ, թե, արդյո՞ք այստեղ ապրում են ինչպես 1990-ականների ճգնաժամի ամենավատ տարիներին: Հաջորդ օրը, արթնանալուն պես, շատ արագ հասկացա՝ Երևանում մարդիկ չեն ապրում «մութ 90-ականներում»: Երևանում ապրում են իմ մասնկության հիշողությունների լուսավոր և երջանիկ 70-80-ականներում»:
Նա նաև նշում է, որ Երևանի գունագեղության հիմքը տուֆը չէ, այլ «ինչ որ բան, որը դժվար բացատրելի և դժվար փոխանցելի է»:
«Դա մի բան է, որի ամենամոտն համարժեք հասկացությունը «մթնոլորտն» է: Ուշ երեկոյան մենք դուրս եկանք հյուրանոցից զբոսանքի, և շուտով հայտնվեցինք Օպերայի հրապարակում: Հայտնվեցինք և չուզացինք այնտեղից հեռանալ: Վառ լուսավորված հսկայական հրապարակը լի էր բացօթյա սրճարաններով և երեխաների համար բազմաթիվ զվարճանքներով: Ինձ թվում էր, որ մեզ հետ հրապարակ զբոսանքի է դուրս եկել ողջ Երևանը: Ես սովորաբար չեմ սիրում լինել մարդաշատ վայրերում: Ինչպես և շատ այլ մեգապոլիսնների բնակիչների համար, ամբոխ բառը ինձ համար վտանգ բառի ոչ պաշտոնական հոմանիշն է: Բայց Երևանի Օպերային թատրոնի հրապարակի օդը ասես խաղաղության և լիովին անվտանգության զգացմունքով էր լցված: Եվ ինչպես ավելի ուշ պարզվեց, այդ զգանցմունքը սուբյեկտիվ չէր», — պատմում է նա:
Հայտնի ճանապարհորդ և բլոգեր Ալեքսանդր Լապշինը Հայաստան հերթական այցելությունից հետո Երևանի մասին գրեց հետևյալը.
«Անսովոր քաղաք՝ անսովոր ճարտարապետությամբ, հատկապես հիացնում են շագանակագույն և կարմիր տուֆից շենքերը: Ինձ շատ են դուր է գալիս հին Երևանի փողոցները, օրինակ, Աբովյան և Արամի փողոցների անկյունը, Բեյրութի փողոցը, այնտեղ նաև հին տներ կան: Այս անգամ անգամ նույնիսկ այցելեցի հին Կոնդ թաղամասը: Հանրապետության հրապարակը, սիրահարների պուրակը, մանկական երկաթուղին. ես սիրում եմ այս քաղաքը… Եթե գործերս չլինեին, ես ավելի երկար կմնայի հանգստավետ Երևանում: Չգիտեմ, թե երբ, բայց ես հաստատ կվերադառնամ»:
Ռազմական կոնֆլիկտի մեջ ներքաշված Հայաստանում անվտանգ չէ
Նախ, պետք է հիշել, որ 1991-1994 թթ. հակամարտությունը տեղի է ունեցել Ադրբեջանի և Լեռնային Ղարաբաղի միջև՝ Արցախի տարածքում: Երկրորդ՝ Հայաստանը պաշտոնապես ճանաչվել է աշխարհի ամենաանվտանգ երկրներից մեկը:
Ըստ Numbeo հեղինակավոր ընկերության կողմից պատրաստված 2016 թ. Միջազգային վարկանիշի՝ Հայաստանը 25-րդն է՝ աշխարհի ամենավտանգ երկրների ցանկում: Հանրապետությունում հանցագործության ցուցանիշը գնահատվում է 31,11%, իսկ անվտանգության ցուցանիշը` 68,89%:
Այստեղ այցելած զբոսաշրջիկները նշում են, որ ժամանակակից աշխարհում այդքան էլ հեշտ չէ գտնել պետություն, որտեղ դուք կարող եք ապահով զբոսնել մինչև ուշ գիշեր:
Նույն Սեմյոն Միխայլովը գրում է. «Հայաստանում կենցաղային հանցագործությունների առումով ամեն ինչ շատ բարեհաջող է (կամ անբարեհաջող է՝ հանցագործների համար): Բացարձակ անվտանգություն, ինչպես հայտնի է, չի լինում երբեք և ոչ մի տեղ: Սակայն, ինչպես մեզ վստահեցրին տեղացիները, երեխաները և բնակչության այլ պոտենցիալ խոցելի մասը, կարող են ապահով և առանց վախենալու Երևանով քայլել ցերեկվա կամ գիշերվա ցանկացած ժամի: Արժե արդյո՞ք զարմանալ, որ ինձ շատ դուր եկավ Հայաստանի մայրաքաղաքի մթնոլորտը»:
Նույնը նշում է նաև Եկատերինբուրգից խոհարարական բլոգեր Աննա Դյուբան. «Ինձ դուր է գալիս, որ ձեր քաղաքում կարելի է գիշեր ու ցերեկ զբոսնել: Այստեղ անվտանգ է»:
Շատ ճանապարհորդներ ուշադրություն են դարձնում այն փաստին, որ Հայաստանում փողոցներում գրեթե անհնար է հանդիպել հարբած և ագրեսիվ մարդկանց:
Հայ տղամարդիկ «փախցնում» են ռուս աղջիկներին
Սլավոնական արտաքինով աղջիկները միշտ էլ գրավել են Հայաստանի, ինչպես նաև այլ կովկասյան երկրների տղամարդկանց: Երբեմն տղամարդկանց ուշադրության նշանները կարող են անցնել սահմանները, բայց ծայրահեղության այն դժվար թե հասնի: Հյուրասիրելը, ցույց տալը, պատմելը հայ տղամարդու համար գրեթե պատվի հարց է, ինչպես նաև «չնեղացնելը»:
Իհարկե, հայերի մեջ, ինչպես նաև առանց բացառության բոլոր ազգությունների, կան նաև այնպիսիններ, ում բախտը դասիարակության առումով չի բերել, բայց նրանք հատուկենտ են, որոնք ընդհանուր ընկալմանը չեն խանգարում:
Ճանապարհորդը և բլոգերը՝ Լյուբովմարկով անվան տակ, Հայաստանի մասին գրում է, որ նախքան ճանապարհորդությունն ընկերները և ծանոթները կես կատակ-կես լուրջ նախազգուշացնում էին, որ տղամարդկանցից թաքնվելու ես, սակայն, ինչպես հետագայում պարզվեց, ամեն ինչ այլ էր:
«Որոշ մարդիկ չարախնդում էին, թե ես փողոցում տղամարդկանց դեմ եմ պայքարելու, բայց գրեթե բոլորը հյուրասիրում էին իրական կոնյակ (հատկապես ավագ սերնդի մարդիկ, որոնց համար «Արարատ»,«Տոնական» և « Նաիրի» անունները ոչ միայն խոսքեր են, այլ խորհրդային ռեստորանների և իրենց երիտասարդության մասին վառ հիշողություններ): Անմիջապես ասեմ՝ վտանգավոր չէր, չենք պայքարել, հայրենիք կոնյակ ենք բերել ավելի, քանլ օրենքով թույլատրված էր», — գրել է աղջիկը:
Հայերը շատ են սիրում սպիտակ Նիվա
Իրոք, կար ժամանակ, երբ մգեցված ապակիներով սպիտակ Lada 4x4-ը հատուկ կարգավիճակ և նշանակություն ուներ՝ հանդիսանալով այսպես կոչված «լավ տղեքի» իմիջի մի մասը: Նրանցից յուրաքանչյուրն իր պարտականությունն էր համարում դա ունենալ:
Սակայն այդ ժամանակներն անցել են, ինչպես 90-ականները: Չնայած երկրում «Նիվան» հազվադեպ չէ, սակայն վաղուց կորցրել է իր նախկին փառքը: Իրականում, սակայն, այս մեքենաների ժողովրդականությունը անմիջականորեն կապված էր ճանապարհային թերությունների հաղթահարման ունակության հետ: Իսկ հաշվի առնելով երկրի լեռնային տեղանքը՝ Lada 4x4- ը երբեմն անփոխարինելի է: Այժմ դրանք փոխարինվել են արևմտյան արտադրության շատ ավելի զարգացած տրանսպորտային միջոցներով:
Խեղաթյուրված տեսակետ՝ հայոց հավատքի մասին
Չնայած այն հանգամանքին, որ Հայաստանն առաջին երկիրն է, որ քրիստոնեությունը ընդունել է որպես պաշտոնական կրոն, շատ օտարերկրացիներ, այդ թվում նաև ռուսները, հայերին մուսուլման են համարում: Դա պայմանավորված է նրանով, որ պետությունը գրեթե ամբողջությամբ շրջապատված է իսլամական երկրներով:
Այնուամենայնիվ, այդ հանգամանքը ոչ մի ազդեցություն չունեցավ Հայաստանի վրա, քանի որ գրեթե երկու հազար տարի շարունակ հայերը հաստատուն էին իրենց հավատքի համար, և թշնամիների բոլոր իսլամացման փորձերը ուղղակի անհաջող էին:
Քրիստոնեությունը Հայաստանում սկսեց տարածվել մ.թ.ա. 1-ին դարում: Լեգենդի համաձայն՝ երկրում քարոզում էին Հիսուսի առաքյալները, Թադևոսը և Բարդուղիմեոսը: Նրանք են համարվում Հայ առաքելական եկեղեցու հիմնադիրները: Տրդատ III թագավորը 301 թ.-ին հռչակեց քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն:
Այսօր, եթե հավատանք վիճակագրությանը, երկրի բնակչության 95% —ը քրիստոնեություն է դավանում:
