https://arm.sputniknews.ru/20250307/bankirneri-pes-einq-vardzatrvum-isk-hima-inchpes-e-zarganum-blvokchejny-hajastanum-86487707.html
Բանկիրների պես էին վարձատրվում, իսկ հիմա... Ինչպե՞ս է զարգանում բլոկչեյնը Հայաստանում
Բանկիրների պես էին վարձատրվում, իսկ հիմա... Ինչպե՞ս է զարգանում բլոկչեյնը Հայաստանում
Sputnik Արմենիա
Դեռ 5-6 տարի առաջ, երբ բլոկչեյնը նոր ուղղություն էր, մասնագետներին շահավետ առաջարկ էին անում Դուբայից, Հոնկոնգից։ Սակայն ժամանակի ընթացքում նախագծեր սկսեցին... 07.03.2025, Sputnik Արմենիա
2025-03-07T08:55+0400
2025-03-07T08:55+0400
2025-03-07T17:20+0400
կրիպտոարժույթ
տտ
տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ
ծրագրավորում
համացանց
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/07e5/09/11/33394215_0:200:2933:1850_1920x0_80_0_0_b5e1cd1bdfaa4aae35d93da3edbdb6b1.jpg.webp
ԵՐԵՎԱՆ, 7 մարտի – Sputnik. Բլոկչեյն-ալգորիթմներ մշակող ՏՏ ընկերություններ Հայաստանում հայտնվեցին մի քանի տարի առաջ, իսկ այսօր նման 10-20 ընկերություն կա, Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց Web3 Armenia հիմնադրամի համահիմնադիր Արտյոմ Հարությունյանը։Երրորդ սերնդի ինտերնետի (web3) տեխնոլոգիաները, որոնք հիմնված են բլոկչեյնի վրա, հեռանկարային են համարվում, բայց դեռևս ռիսկային են: Վստահություն չկա նրանում, երբ web3-ը կկարողանա փոխարինել web2-ին (որը ընկած է ժամանակակից սոցցանցերի և ինտերնետ ծառայությունների հիմքում) կամ արդյոք կկարողանա ընդհանրապես, թե ոչ: Դրա պատճառով բլոկչեյնի ոլորտում ներդրումներն անկայուն են. կտրուկ աճի ժամանակահատվածներին հաջորդում են անկումները:Հայկական ստարտափները երկու փուլերն էլ անցել են. ճգնաժամի ժամանակ կողմնակի պատվերներ էին վերցնում, իսկ աճի ժամանակ բախվում էին կադրերի սուր պակասի։Նրանք, ովքեր ինքնուրույն էին յուրացնում web3-ը, արագ աշխատանք էին գտնում արտասահմանյան խոշոր ընկերություններում` Դուբայում, Հոնկոնգում և կրիպտոարժույթների ոլորտի այլ կենտրոններում: Վախենալով կադրային արտահոսքից՝ տեղական ընկերությունները սկսեցին ուղիներ փնտրել մասնագետներին պահելու համար:Սկզբում նախատեսվում էր թրեյնինգներ անցկացնել ընկերություններում հետագա աշխատանքի տեղավորմամբ, սակայն Հայաստանի օրենսդրությունը կամ չի նախատեսում նման մեխանիզմ, կամ այն իրավական առումով վիճահարույց է։ Արդյունքում, ընկերությունները հրաժարվեցին այդ տարբերակից և սկսեցին ֆինանսավորել ուսուցումը առանց ստաժորների համար պարտավորություններ սահմանելու: Միայն մեր երկրում կարող ես մայթին արկղ տեսնել, որի վրա կրիպտոարժույթ են վաճառում. ՓաշինյանԱյդ դասընթացների իրականացումը ստանձնեց Web3 Armenia-ն, մասամբ էլ դրանց ֆինանսավորումն ապահովեց Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունը:Մեկ տարի առաջ նախարարությունը Հայաստանի պոլիտեխնիկական համալսարանի հետ համատեղ լիարժեք կրթական ծրագիր սկսեց՝ բակալավրիատ և web3–ի ու բլոկչեյնի ամբիոն։ Առայժմ այնտեղ սովորում է ընդհանուր առարկաներ ուսումնասիրող ուսանողների առաջին խումբը։ Մասնագիտական առարկաները (բլոկչեյնի սկզբունքներ, Solidity, web3, JavaScript լեզուներ և այլն) կսկսեն ուսումնասիրել երկրորդ կուրսից: Դասախոսությունները կկարդան տեղական ընկերությունների, Web3 Armenia հիմնադրամի մասնագետները և արտերկրից հրավիրված փորձագետները։Ինչ վերաբերում է աշխատանքային հեռանկարներին, ըստ նրա, web3-ը շարունակում է մնալ ամենաբարձր վարձատրվող ոլորտներից մեկը, թեև նախկին գերբարձր աշխատավարձերն այլևս չկան: Ինչպես և AI-ի կամ քվանտային ծրագրավորման դեպքում, Հայաստանում web3-ի դեպքում աշխատավարձերը ՏՏ–ի միջինից երկու-երեք անգամ բարձր են։ Դա պայմանավորված է ոչ միայն մասնագետների մեծ պահանջարկով, այլև, այսպես կոչված, ռիսկի համար պարգևավճարով՝ շուկան անկայուն է, պահանջվում է երկարաժամկետ ուսուցում, իսկ հետագայում աշխատանքը կորցնելու հավանականություն կա։Միևնույն ժամանակ մասնագետների պահանջարկն աճում է, քանի որ ընկերությունները սկսում են ավելի բարդ պատվերներ վերցնել: Որոշ ծրագրավորողներ, փորձելով իրենց ուժերը աութսորսինգում, արդեն սկսել են ստեղծել իրենց արտադրանքը: Նման ընկերություններից են Fastex-ը և մի քանի այլ ընկերություններ, այդ թվում՝ մեկը, որը, բարեհաջող հանգամանքների դեպքում, առաջիկա մեկ-երկու տարվա ընթացքում կարող է համալրել «միաեղջյուրների» (ավելի քան 1 մլրդ դոլար շուկայական կապիտալիզացիա ունեցող ընկերություն) շարքը:Նախկինում Ռուսաստանից բլոկչեյն մշակողների երեք թիմ էր աշխատում Հայաստանում, սակայն հետագայում նրանք բոլորը տեղափոխվեցին երրորդ երկրներ։ Նրանց մի մասը լքեց երկիրը կրիպտոարժույթների շրջանառության հնարավոր կարգավորման մասին լուրերից հետո, քանի որ հենց դրանցով էին նրանք աշխատավարձ ստանում։
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Լուրեր
am_HY
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
կրիպտոարժույթ, տտ, տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ, ծրագրավորում, համացանց
կրիպտոարժույթ, տտ, տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ, ծրագրավորում, համացանց
Բանկիրների պես էին վարձատրվում, իսկ հիմա... Ինչպե՞ս է զարգանում բլոկչեյնը Հայաստանում
08:55 07.03.2025 (Թարմացված է: 17:20 07.03.2025) Դեռ 5-6 տարի առաջ, երբ բլոկչեյնը նոր ուղղություն էր, մասնագետներին շահավետ առաջարկ էին անում Դուբայից, Հոնկոնգից։ Սակայն ժամանակի ընթացքում նախագծեր սկսեցին հայտնվել նաև Հայաստանում։ Մեկ տարի առաջ Երևանում նույնիսկ բլոկչեյնի մասնագիտական բուհական դասընթաց գործարկեցին։
ԵՐԵՎԱՆ, 7 մարտի – Sputnik. Բլոկչեյն-ալգորիթմներ մշակող ՏՏ ընկերություններ Հայաստանում հայտնվեցին մի քանի տարի առաջ, իսկ այսօր նման 10-20 ընկերություն կա, Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց Web3 Armenia հիմնադրամի համահիմնադիր Արտյոմ Հարությունյանը։
Երրորդ սերնդի ինտերնետի (web3) տեխնոլոգիաները, որոնք հիմնված են բլոկչեյնի վրա, հեռանկարային են համարվում, բայց դեռևս ռիսկային են: Վստահություն չկա նրանում, երբ web3-ը կկարողանա փոխարինել web2-ին (որը ընկած է ժամանակակից սոցցանցերի և ինտերնետ ծառայությունների հիմքում) կամ արդյոք կկարողանա ընդհանրապես, թե ոչ: Դրա պատճառով բլոկչեյնի ոլորտում ներդրումներն անկայուն են. կտրուկ աճի ժամանակահատվածներին հաջորդում են անկումները:
Հայկական ստարտափները երկու փուլերն էլ անցել են. ճգնաժամի ժամանակ կողմնակի պատվերներ էին վերցնում, իսկ աճի ժամանակ բախվում էին կադրերի սուր պակասի։
«Մասնագետների դեֆիցիտի պատճառով նույնիսկ միջին մակարդակի (mid-level) ծրագրավորողի աշխատավարձերն այն ժամանակ հասան ամսական 20-30 հազար դոլարի»,- հիշում է Հարությունյանը։
Նրանք, ովքեր ինքնուրույն էին յուրացնում web3-ը, արագ աշխատանք էին գտնում արտասահմանյան խոշոր ընկերություններում` Դուբայում, Հոնկոնգում և կրիպտոարժույթների ոլորտի այլ կենտրոններում: Վախենալով կադրային արտահոսքից՝ տեղական ընկերությունները սկսեցին ուղիներ փնտրել մասնագետներին պահելու համար:
Սկզբում նախատեսվում էր թրեյնինգներ անցկացնել ընկերություններում հետագա աշխատանքի տեղավորմամբ, սակայն Հայաստանի օրենսդրությունը կամ չի նախատեսում նման մեխանիզմ, կամ այն իրավական առումով վիճահարույց է։ Արդյունքում, ընկերությունները հրաժարվեցին այդ տարբերակից և սկսեցին ֆինանսավորել ուսուցումը առանց ստաժորների համար պարտավորություններ սահմանելու:
Այդ դասընթացների իրականացումը ստանձնեց Web3 Armenia-ն, մասամբ էլ դրանց ֆինանսավորումն ապահովեց Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունը:
Մեկ տարի առաջ նախարարությունը Հայաստանի պոլիտեխնիկական համալսարանի հետ համատեղ լիարժեք կրթական ծրագիր սկսեց՝ բակալավրիատ և web3–ի ու բլոկչեյնի ամբիոն։ Առայժմ այնտեղ սովորում է ընդհանուր առարկաներ ուսումնասիրող ուսանողների առաջին խումբը։ Մասնագիտական առարկաները (բլոկչեյնի սկզբունքներ, Solidity, web3, JavaScript լեզուներ և այլն) կսկսեն ուսումնասիրել երկրորդ կուրսից: Դասախոսությունները կկարդան տեղական ընկերությունների, Web3 Armenia հիմնադրամի մասնագետները և արտերկրից հրավիրված փորձագետները։
«Սփյուռքի մեր որոշ գործընկերներ համաձայնել են կամավորական հիմունքներով դասախոսություններ կարդալ, ընդ որում ոչ միայն հեռավար, այլև առկա ձևաչափով` Հայաստանում», – նշեց Հարությունյանը։
Ինչ վերաբերում է աշխատանքային հեռանկարներին, ըստ նրա, web3-ը շարունակում է մնալ ամենաբարձր վարձատրվող ոլորտներից մեկը, թեև նախկին գերբարձր աշխատավարձերն այլևս չկան: Ինչպես և AI-ի կամ քվանտային ծրագրավորման դեպքում, Հայաստանում web3-ի դեպքում աշխատավարձերը ՏՏ–ի միջինից երկու-երեք անգամ բարձր են։ Դա պայմանավորված է ոչ միայն մասնագետների մեծ պահանջարկով, այլև, այսպես կոչված, ռիսկի համար պարգևավճարով՝ շուկան անկայուն է, պահանջվում է երկարաժամկետ ուսուցում, իսկ հետագայում աշխատանքը կորցնելու հավանականություն կա։
Միևնույն ժամանակ մասնագետների պահանջարկն աճում է, քանի որ ընկերությունները սկսում են ավելի բարդ պատվերներ վերցնել: Որոշ ծրագրավորողներ, փորձելով իրենց ուժերը աութսորսինգում, արդեն սկսել են ստեղծել իրենց արտադրանքը: Նման ընկերություններից են Fastex-ը և մի քանի այլ ընկերություններ, այդ թվում՝ մեկը, որը, բարեհաջող հանգամանքների դեպքում, առաջիկա մեկ-երկու տարվա ընթացքում կարող է համալրել «միաեղջյուրների» (ավելի քան 1 մլրդ դոլար շուկայական կապիտալիզացիա ունեցող ընկերություն) շարքը:
Նախկինում Ռուսաստանից բլոկչեյն մշակողների երեք թիմ էր աշխատում Հայաստանում, սակայն հետագայում նրանք բոլորը տեղափոխվեցին երրորդ երկրներ։ Նրանց մի մասը լքեց երկիրը կրիպտոարժույթների շրջանառության հնարավոր կարգավորման մասին լուրերից հետո, քանի որ հենց դրանցով էին նրանք աշխատավարձ ստանում։
