Դիվանագետ և պոետ Ալեքսանդր Գրիբոյեդովին հանրաճանչ դարձրեց նրա «Խելքից պատուհասը» կատակերգությունը, որը հեղինակի կյանքի օրոք արգելվեց բեմադրել, իսկ ինքը` Գրիբոյեդովը, կայսրի անբարեհաճ վերաբերմունքին արժանացավ դեկաբրիստների նկատմամբ ունեցած կարեկցանքի համար:
Ամեն դեպքում պիեսը բեմադրվեց, իսկ հեղինակն էլ ներկա գտնվեց պրեմիերային: Դա տեղի ունեցավ մեկ անգամ և այն էլ Էրիվանում, երկու ամիս անց այն բանից հետո, երբ գեներալ Պասկևիչի հրամանատարությամբ ռուս զորքերը ազատագրեցին քաղաքը պարսիկների տիրապետությունից:
Ներկայացումը բեմադրվեց, բայց՝ մասամբ: Բեմադրվեց միայն առաջին ակտը: Դերասանները նախկին սպաներ էին, որոնք Սենատի հրապարակում տեղի ունեցած ապստամբությանը մասնակցելու համար ուղարկվել էին Կովկասի գործող բանակ: Կանանց դերերը նույնպես տղամարդիկ խաղացին` երիտասարդ զինվորականները: Փորձերը հեղինակից թաքուն կազմակերպեցին:
Գրիբոյեդովը դիվանագիտական աշխատանքի բերումով այդ ժամանակ նույնպես Էրիվանում էր: Նա կազմում էր Պարսկաստանի հետ խաղաղություն հաստատելու պայմանագրի պայմանները: Գրիբոյեդովը պատրիարք Ներսես Աշտարակեցու հետ մշակում էր հայերի հայրենադարձության ծրագիրը: Նախապատրաստվող ներկայացման մասին նույնիսկ չէր էլ կռահում, և այդ իրադարձությունն անակնկալ էր նրա համար: Պրեմիերան տեղի ունեցավ 1827 թվականի դեկտեմբերին, նախկին պարսից փոխարքայի հայելապատ պալատում: Հանդիսատեսի համար այստեղ փայտյա երկար նստարանների էին տեղադրվել:
Ավելի ուշ բանաստեղծն իր օրագրում նկարագրել է զգացողությունները:
Երբ բեմից հնչեցին երկխոսությունները, նա Էրիվանի կայազորի պետ Աֆանասի Կրասովսկոյի ականջին շշնջաց.
— Օ, ոչ, «Խելքից պատուհասը» խստիվ արգելվում է գրաքննությամբ:
— Աստված չի մատնի, — կիսատ թողնելով արտահայտությունը՝ պատասխանեց գեներալը:
Այնտեղ, որտեղ ժամանակին կանգնած էր Հին Էրիվան ամրոցը, արդեն երկար տարիներ ի վեր Կոնյակի գործարանի բազալտե պատերն են խոյանում: Ճակատային մասում գրություն կա այն մասին, որ հենց այստեղ` Երևանում է ներկայացվել «Խելքից պատուհասը» անմահ կատակերգության միակ բեմադրությունը, որին ներկա է եղել նաև հեղինակը: Մի անգամ հայ մեծ գրող Ավետիք Իսահակյանը, խոսելով հայ ժողովրդի կյանքում Գրիբոյեդովի դերի մասին, ասել է, որ այրվում են գրադարանները, գյուղերը, քաղաքները, սակայն ժողովրդի հիշողությունը երբեք չի այրվում:
Ասածի վառ ապացույցն է Գրիբոյեդովի արձանը Երևանում, նրա անվան դպրոցը, փողոցը, հայերեն թարգմանված ստեղծագործությունները: Իր դիվանագիտական գործունեության ընթացքում Ալեքսանդր Գրիբոյեդովին հաջողվել է Պարսկաստանից հայրենիք վերադարձնել 8 հազար հայ ընտանիք, Թուրքիայից՝ 14 հազար հայ, որոնց ժամանակին հարկադրաբար էին քշել այդ երկրների խորքերը:
