«Ես իմ մարզական կարիերայում ներկայացրել եմ երեք երկիր՝ Հայաստանը, ԽՍՀՄ-ը և Ավստրալիան: Երեքի դեպքում էլ արել եմ հնարավորինը մարզական բարձր արդյունք ապահովելու համար: Բայց այս ամենի սկզբում Մոսկվայի օլիմպիական խաղերն էին, որտեղից էլ սկսվեց իմ ճանապարհը մեծ սպորտում»։ Մոսկովյան օլիմպիադայում իր գործած սխրանքից 40 տարի անց Spuntnik Արմենիայի հետ զրույցում այսպես սկսեց իր խոսքը հանրահայտ ծանրամարտիկ Յուրի Սարգսյանի:
Դեռևս 19 տարին չբոլորած՝ ծանրամարտիկ Յուրի Սարգսյանը մասնակցեց օլիմպիական խաղերին: Մոսկովյան օլիմպիադայի ամենաերիտասարդ ծանրորդը շահեց արծաթե մեդալ։
Երեք ռեկորդ՝ առանց աշխարհի առաջնության
1979 թվականին Յուրի Սարգսյանն աշխարհի առաջնություն չմեկնեց: ԽՍՀՄ հավաքականի մարզիչները որոշեցին, որ 17-ամյա մարզիկի համար դեռևս վաղ է նման կարգի մրցումների մասնակցելը: ԽՍՀՄ-ն այդ մրցումներում ներկայացնում էր Վիկտոր Վերետեննիկովը, որը երկամարտում երկրորդ տեղը գրավեց։ «Հայաստանում «Սևան» մարզական ընկերությունը մրցաշար էր անցկացնում, աշխարհի առաջնությանը զուգահեռ, ու այդ մրցումներում ես աշխարհի երեք ռեկորդ սահմանեցի»,- հիշում է Սարգսյանը: Դրանից հետո ԽՍՀՄ հավաքականում հայ ծանրորդի տեղը 56 կգ քաշային կարգում ապահովված էր:
Խիստ ռեժիմն ու կարգապահությունը
1980 թվականի օլիմպիական խաղերը շատ կարևոր էին ԽՍՀՄ-ի ղեկավարության համար ու ոչ միայն մարզական առումով: Մրցումները լավ կազմակերպելն ու անցկացնելը, ինչպես նաև շատ մեդալներ վաստակելը ԽՍՀՄ ղեկավարության հիմնական նպատկներն էին: Այդ պատճառով էլ խորհրդային մարզիկները կարելի է ասել բանակային ռեժիմով էին պատրաստվում օլիմպիադային։ «Պոդոլսկում, որտեղ մարզվում էր հավաքականը, նույնիսկ հորս չթողեցին մտնի մարզաբազա: Մի քանի խոսք փոխանակեցինք մուտքի մոտ, ու հայրս գնաց: Ստուգում էին անգամ ուտելիքը, որպեսզի հանկարծ ոչ ոք չօգտագործի ոգելից խմիչք: Իրավունք չունեինք նույնիսկ շփել այլ մարդկանց հետ»,- պատմում է Սարգսյանը:
Մրցումների մեկնարկից առաջ նա տասը կգ քաշ էր գցել ու շատ վատ էր զգում իրեն: Կշռման արարողությանը նրան Պոդոլսկից շտապօգնությունով են տարել: «14 օր նորմալ հաց չէի կերել, միայն առավոտները սուրճ էի խմում: Կշռվելուց հետո կերա իմ սիրած ճաշատեսակը՝ սոլյանկա և խաշած հավի միս: Խնդրեցի, որ անձնական մարզչիս՝ Ֆելիքս Ալիևին, թույլ տան տեսնեմ: Թույլ տվեցին միայն մեկ ժամով»,-ասում էմարզիկը: Երկու ժամ անց նա արդեն կազմ ու պատրաստ մասնակցում էր օլիմպիական մրցաշարին: Բայց, ինչպես ինքն է ասում, հուզմունքը խեղդում էր:
Առաջին քարտուղարի աջակցությունը
Պատմելով մոսկովյան օլիմպիական խաղերի մասին՝ Յուրի Սարգսյանը առանձնացնում է Հայաստանի Կոմունիստական կուսակցության առաջին քարտուղար Կարեն Դեմիրճյանի աջակցությունն իրենց։ «Կարեն Սերոբիչը զանգահարեց Պադոլսկ, որտեղ ԽՍՀՄ հավաքականը նախապատրաստվում էր օլիմպիական խաղերին ու հարցրեց թե ոնց եմ ինձ զգում: Ասեցի՝ սոված եմ, պատասխանեց՝ դու հաղթի, ես քեզ անձամբ լավ պատիվ կտամ(ծիծաղում է): Հետո ասեց, որ ինձանից համաշխարհային երկու ռեկորդ է սպասում՝ մեկը ազգի, մյուսի իր համար: Այդ զանգը երբեք չեմ մոռանա», - ասում է Սարգսյանը:
Ռաֆիկ Հարությունյանի ծխախոտը
Հայ միակ մարզիչը՝ Ռաֆիկ Հարությունյանը, որը իրավունք ուներ աշխատելու երկու Յուրաների՝ Սարգսյանի ու Վարդանյանի հետ, տեսնելով, որ Սարգսյանը մրցումներից առաջ շատ հուզված ու լարված է, յուրովի փորձել է շեղել նրան։ «Մարզիչն ինձ հրավիրեց պատշգամբ ու սև ֆիլտր «Ախթամար» սիրգարետ տվեց ասեց՝ երկու մուխ քաշի: Ես չէի ծխում, սկսեցի խեղդվել, բայց ինչ-որ տեղ շեղվեցի ու մտա դահլիճ նախապատրաստվելու»,-ժպիտով հիշում է Սարգսյանը:
Հայկական ծամոնը, Յուրի Վարդանյանի անսովոր պատասխանը և ամենասև օրը. հուշեր Օլիմպիադա 80–ից
Նա պատմում է, որ մարզումների ընթացքում 125 կգ պոկում էր արել, 160 կգ՝ հրում: Մրցումներին հավաքականի մարզիչ Պրիլեպինը առաջարկել է սկսել 112,5 կգ-ից: Ծանրաձողը շատ թեթև է եկել պոկելուց, ու մեր մարզիկը չի կարողացել այն պահել գլխավերևում՝ գցել է: «Ես պատրաստ էի ծանր քաշերին, թեթև քաշը ինձ ապակողմնորոշեց: Քաշ գցելն ու հուզմունքը ինձ խանգարեցին պոկումով ցուցադրել իմ իրական հնարավորությունները»,- ասում է Սարգսյանը:
Կարեն Դեմիրճյանի գործոնը
Պոկում վարժությունում Սարգսյանը 112,5 կգ արդյունքով հետ էր մնում առաջատար Դանիել Նունյեսից 12,5 կգ-ով և ընթանում էր ութերորդ տեղով։ «Առաջին վարժությունից հետո համարյա արտասվելով դուրս էի եկել պատշգամբ, երբ ինչ-որ մեկը թեթև խփեց ուսիս: Շրջվեցի տեսնեմ Կարեն Դեմիրճյանն է: Նա հայտնվեց իմ թիկունքում բառիս բուն իմաստով ու հանգստացնելով ասեց, որ չմոռանամ խոստումիս մասին: Դրանից հետո հրում վարժությունում սահմանեցի այն ռեկորդները, որոնք խոստացել էի ՀԿԿ առաջին քարտուղարին և դարձա օլիմպիական խաղերի արծաթե մեդալակիր»,- պատմում է Սարգսյանը:
Անջնջելի հիշողությունը
Յոթ օլիմպիադաների մասնակցած ու վերջին մրցումներում գործող ամենատարեց ծանրորդ համարվող Յուրի Սարգսյանը շատ իր հիշողությունների մեջ առանձնացնում է մոսկովյան օլիմպիադան, որովհետև դա նրա առաջին ելույթն էր մեծ սպորտում։ Այն նրան մեծ համբավ, սեր ու հարգանք բերեց: Իսկ 2007 թվականին Յուրի Սարգսյանի անունը տեղ գտավ համաշխարհային ծանրամարտի փառքի սրահում:
