Տեսեք։ Այնքան էլ մեծ ուշադրությամբ չենք հետևում Ադրբեջանում տիրող իրադրությանը։ Իսկ դա վտանգավոր է։ Հակառակորդի վերաբերյալ պատրանքներ տածելը միշտ վտանգավոր է։ Շատ լավ գիտեք մեզ մոտ շրջանառվող միֆը՝ արդբեջանական նավթը սպառվում է։ Ու տվյալներ ենք բերում՝ նավթի արդյունահանումը Ադրբեջանում տարեցտարի կրճատվում է՝ տասը տարի առաջ տարեկան ավելի քան 50 միլիոն տոննա էին վաճառում, հիմա ընդամենը 40 միլիոն։
Այս թվերը միանգամայն համապատասխանում են իրականությանը, սակայն բացարձակ որևէ կապ չունեն նավթի պաշարների կրճատման հետ։ Ավելին՝ 3 տարի առաջ արևմտյան առաջատար նավթային ընկերությունները նոր պայմանագիր կնքեցին Ադրբեջանի հետ, որը պատմական են անվանում։
Սա կրտսեր Ալիևի պատմականն էր։ Հոր պատմականը 94 թվականին էր։ Հենց որ պատերազմն ավարտվեց, 8 երկրների 13 ընկերություններ Ադրբեջանի հետ կնքեցին, այսպես կոչված, Դարի գործարքը, որից մեր հարևան երկիրը մինչև հիմա ստացել է ֆանտաստիկ եկամուտ՝ 125 միլիարդ դոլար։
Նավթը թույլ տվեց Ադրբեջանին զարգանալ չտեսնված ու չլսված տեմպերով։ Հիշո՞ւմ եք` մենք մի ժամանակ՝ Երկրորդ նախագահի օրոք, հպարտանում էինք մեր երկնիշ աճով։ Ու գերադասում էինք լռել, որ Ադրբեջանում այդ նույն ժամանակ աճը մերինից մոտ երկու անգամ ավելի էր։
Շվեդիայի պատմության աղմկահարույց քրգործը. վարչապետին սպանողը մասնակցել է հետաքննությանը
Իրենք ասում էին՝ չկա ողջ աշխարհում մեկ այլ երկիր, որն այսքան արագ զարգանա, ու միանգամայն ճիշտ էին ասում։ Կառուցեցին հոյակապ ճանապարհներ, կամուրջներ, երկնաքերներ, հսկայական քանակությամբ զենք գնեցին։ Երկրորդ Դուբայի տպավորություն ստեղծելու համար նաև սկսեցին միջազգային միջոցառումներ հյուրընկալել՝ Եվրոպական առաջին օլիմպիական խաղեր, Ֆորմուլա 1, Եվրատեսիլ…
Բայց փողը վերևում մնաց, ներքև չիջավ։
Վերջերս մի այսպիսի գնահատական տեսա արևմտյան լրատվամիջոցներից մեկում։ Բաքու այցելած հեղինակը փաստում է.
«Ադրբեջանը մի փոքր անսովոր է։ Իրականում Ադրբեջանը հին չէ, բայց նոր էլ չէ։ Իսլամական չէ, բայց աշխարհիկ էլ չէ։ Եվրոպական չէ, բայց ոչ էլ ասիական է։ Մի առանձնապես գեղեցիկ չէ, բայց տգեղ էլ չէ։ Առաջինը, ինչը շատ շուտ այստեղ հասկանում ես՝ Ադրբեջանը շատ փող ունի։ Բայց այդ փողը չի հասել մինչև սոցիալական շերտերի ստորին մակարդակը»։
Այ հենց այս հակասական պատկերն է թույլ տալիս կա՛մ վարդագույն լույսով ներկայացնել ադրբեջանական իրականությունը, կա՛մ մռայլ գույներով նկարագրել այն՝ ըստ ցանկության։
Ասենք՝ ուզում եմ ապացուցել, որ իրավիճակը Հայաստանում ավելի բարվոք է, քան Ադրբեջանում։ Օբյեկտիվ հիմքեր կան, ու փաստերն աղավաղելու կարիքը չունեմ։ Ի՞նչն է բնորոշում մարդու կենսամակարդակը։ Միշտ ասել եմ՝ եկամուտներին նայեք, մնացածը երկրորդական է։ Իսկ միջին աշխատավարձն այսօր Հայաստանում ավելի բարձր է, քան Ադրբեջանում։ Շատերը պաշտոնական տվյալներին չեն հավատում, բայց ուրիշ հավաստի աղբյուր չկա, իսկ մեր պաշտոնական տվյալներով` հայաստանցու միջին աշխատավարձը տատանվում է 400 դոլարի շրջակայքում, որոշ դեպքերում` այդ 400 դոլարը գերազանցում է։ Ադրբեջանում ավելի ցածր է, 400-ին չի հասնում։
Այսքանը այսօրվա մասին, որը մեզ համար ինչ-որ չափով շահեկան է։ Հիմա վաղվա մասին։ Կարող եք ասել՝ բայց աշխարհում հիմա բոլորովին նոր տեխնոլոգիաներ են զարգանում, որոշ երկրներ արդեն հայտարարել են՝ մինչև այսինչ թվականն այլևս բենզինով ու դիզելային վառելիքով աշխատող ավտոմեքենաներ չենք ունենալու և այլն։
Ավելին ասեմ՝ դժվար է կանխատեսել ոչ միայն այն, թե ինչ է կատարվելու առաջիկա տարիներին աշխարհում, այլև առաջին հերթին հենց Ադրբեջանն է անկանխատեսելի։ էնպիսի բաներ են կատարվում, որ ուղղակի զարմանում ես։
Եթե Քանյե Ուեսթը նախագահ դառնա, կշահենք մենք ու Չինաստանը
Ընդամենը մի օրինակ։ Ադրբեջանի Գրողների միության շենքում մի սրճարան կար՝ կոչվում էր ուղղակի «26»։ Մի քանի տարի առաջ անձամբ քաղաքապետը եկավ ու փակեց, պատճառաբանելով, թե սրճարանը «26» է կոչվել Բաքվի 26 կոմիսարների պատվին, իսկ կոմիսարների ղեկավարը հայազգի Ստեփան Շահումյանն էր։
Ու գիտե՞ք, թե ինչ է ասել սրճարանը փակելիս։ Հայտարարել է՝ «Ստեփան Շահումյանի նման դաշնակցականները ավերեցին մեր երկիրը»։
Պատկերացնո՞ւմ եք՝ Ստեփան Շահումյանը՝ դաշնակցական։ Բայց բոլոր դեպքերում՝ հակառակորդին թերագնահատել չի կարելի, առավել ևս` անվերապահորեն հավատալ տարածված միֆերին՝ որքան էլ դրանք գայթակղիչ թվան։
