Կորոնավիրուսի, այսպես կոչված, «երկրորդ ալիքը» կլինի՞, թե՞ բախտներս կժպտա։ Կարծես թե առաջին տարբերակն է լինելու։ Այդ մասին են վկայում բազմաթիվ վարակաբանները, փորձագետներն ու նույնիսկ հասարակ դիտորդները։ Ի՞նչ են ասում նրանք։
Լսում ենք. Պետդումայի պատգամավոր, Ռուսաստանի նախկին գլխավոր սանիտարական բժիշկ Գենադի Օնիշչենկո. «Կորոնավիրուսը կվերադառնա աշնանը»։
WMA բժիշկների համաշխարհային արհմիության նախկին ղեկավար, պրոֆեսոր Լեոնիդ Էյդելման. «Սուր շնչառական վիրուսային վարակի սեզոնային դրսևորմամբ սրված նոր տիպի կորոնավիրուսային վարակի երկրորդ ալիքի բռնկմանը պետք է սպասել նոյեմբեր–դեկտեմբերին»։
Բժշկական գիտությունների թեկնածու, պրոֆեսոր Վիկտոր Զուև. «Երբ համավարակի անկում նկատվի, COVID-19–ի վարակիչ հատկությունը մի փոքր կնվազի, իսկ երկրորդ ալիքը կսկսվի հոկտեմբերից»։
Ստացվում է, որ թուլանալը դեռ վա՞ղ է։ Այո՛։ Այնտեղ, որտեղ շտապել են կարանտինը չեղարկել, կորոնավիրուսն արդեն վերադարձել է` չսպասելով աշնանը, և ստիպված են դարձյալ խիստ միջոցներ ձեռնարկել։ Նախկինից էլ խիստ։
Սինգապուրցի գիտնականը կանխատեսում է, որ առաջիկայում նոր կորոնավիրուսի բռնկում է լինելու
Իտալական Վենետոյում (Վենետիկ) կորոնավիրուսով վարակված, սակայն ստացիոնար բուժումից հրաժարված բնակիչներին ազատազրկում է սպառնում։
COVID-19–ի հետ կապված իրավիճակի բարդացման պատճառով Սերբիայի նախագահը խոստանում է Բելգրադում պարետային ժամ սահմանել։ Այդ պատճառով բողոքի ակցիաները չեն դադարում։
Եվ այսպես շարունակ։ Ասածս ի՞նչ է։ «Կորոնայի» առաջին ալիքն ամբողջությամբ չմարելով` աշնանը կամ սպասվող ձմռան սկզբին կարող ենք հայտնվել երկրորդի հարվածի տակ, և այդ ժամանակ ինքնամեկուսացման կամ հարկադիր մեկուսացման խստացումներն ավելի սարսափելի պատկեր կստանան։ Խիստ կարանտինը կվերադառնա, և դա որևէ լավ բան չի խոստանում։
Այդ «պատժամիջոցը»՝ մեկուսացումը, ինչպես արդեն գիտենք, ամենաբարդն է մեզ համար․ բակերը, ընկերները, հարևանները, նարդին, սուրճը, մանղալը, գրկախառնություններ-համբույրները և խիստ հայկական «ջիգյարի» այլ արտահայտումները՝ ամեն բան գրողի ծոցն է գնում և վճռական հակասության մեջ է մտնում չորս պատերի մեջ փակված մնալու հեռանկարի հետ։ Դե, սովոր չենք, չենք կարողանում, չենք ցանկանում․․․
Իսկ այժմ՝ նրանց մասին, ովքեր կարողանում են, գիտեն և անգամ հաճույք են ստանում դրանից։ Օգտակար կլինի իմանալ հնարավոր տհաճություններից առաջ։
Աշխարհում բազմաթիվ մասնագիտություններ և սիրողական զբաղմունքներ կան, որոնք տևական ժամանակ հասարակությունից հեռու ապրելու ունակություն են ենթադրում՝ երկրաբաններ, տիեզերագնացներ, միայնակ ճանապարհորդներ, սուզանավերի նավաստիներ, էլ չասենք նրանց մասին, ովքեր նստած են ճաղերի հետևում։
Կորոնավիրուսից հետո խանգարումնե՞ր են ի հայտ գալիս. գիտնականների նոր բացահայտումը
Օրինակ` գործարար Վարդա Ա․-ն, որը տնտեսական հոդվածով անազատության մեջ էր հայտնվել։ Բանտախցում նստած է եղել գրեթե մեկ տարի, այն էլ` մենախցում։ Վարդան Ա․-ն չի հասկանում նրանց, ովքեր չեն կարողանում իրենք իրենց հետ մենակ մնալ․ միայնության մեջ ավելի լավ ես մտածում, ավելի արագ ես լուծումներ գտնում, կոնֆլիկտների ավելի քիչ առիթներ կան։ Թեև բանտը, իհարկե, քաղցր բան չէ, ավելին` առանձնանալու վատագույն վայրն է։
Կարող ես մենակության զգացողությունը «վայելել» ոչ միայն բանտախցում, այլև տիեզերքում։ Քանի որ մենք սեփական տիեզերագնացներ դեռ չունենք, հիշենք ռուս տիեզերագնացներին։ Տիեզերագնաց-փորձարկող Ալեքսանդր Միսուրկինի խոհերից․ «Փոքրիկ, փակ տարածքում երկար ժամանակ միևնույն մարդկանց հետ ծանր է ապրել, բայց պետք է հասկանալ, որ կայանի ներսում անվտանգ է, իսկ եթե դուրս գաս, կմեռնես, չէ՞ որ դրսում վակուում է»։
COVID-19-ի հետ համեմատությունը ակամա է ծնվում․ ինքնամեկուսացումը չարիք չէ, այլ բարիք, իսկ համաճարակաբանորեն ոչ բարենպաստ տարածություն դուրս գալը վտանգավոր է յուրաքանչյուրիս և մեր մտերիմների համար։ Տիեզերագնացը նաև նշում է, որ փակ տարածության մեջ շատ կարևոր են մարդկանց միջև հարգալից և փոխվստահելի հարաբերությունները։
Բնակարանի չորս պատերի մեջ երկար ժամանակ մենակ մնացած մարդկանց մասին․ այստեղ տեղին է հիշել հայտնի ճանապարհորդ Ֆյոդոր Կոնյուխովի խորհուրդները։ Առավելագույն ժամանակը, որ նա անցկացրել է ինքն իր հետ, 222 օր է՝ զբոսանավով շուրջերկրյա ճամփորդություն կատարելու ընթացքում, առանց նավահանգիստներ մտնելու և առանց բջջային հեռախոսների. 1990թ․-ին դրանք դեռ չկային։
Հայտնի ճանապարհորդը հաստատում է գործարար-բանտարկյալի կարծիքը․ «Մենակությունը շուրջդ դիտելու, ինքդ քո մեջ նայելու հնարավորություն է տալիս»։
Բայց նույն այդ Կոնյուխովը Esquire ամսագրին տված հարցազրույցում խոստովանում է․ «Գիտարշավների ժամանակ ձանձրանալու, տաղտուկին տրվելու ժամանակ չկա, պետք է աշխատես, դու ունես նպատակ, դրան հասնելու միջոցներ, հեռանկարները հստակ են և հասկանալի։ Այդ առումով, իհարկե, օվկիանոսում ավելի հեշտ է, քան Մոսկվայում ինքնամեկուսացման մեջ»։
Կոնյուխովը, իհարկե, չգիտի, որ Երևանում շատ ավելի դժվար է ինքնամեկուսացած լինել, փոխարենը մենք գիտենք։ Եվ երևի սկսում ենք գիտակցել, որ փորձությունների շրջանում ամենավատ բանը մենակությունը չէ․ ամենավատը ձեռքերը ծալած նստելն է։
Իսկ մինչ այդ կորոնավիրուսի երկրորդ ալիքը թափ է առնում։ Իսպանիայի հյուսիս-արևմուտքում՝ Լուգո գավառում, դրա պատճառով կրկին կարանտին են հայտարարել։ Լուգոն արդեն երկրորդ մարզն է Իսպանիայում, որտեղ կրկնակի կարանտին է։ Հուլիսի 4-ին նույնը տեղի ունեցավ ավելի քան 200 հազար բնակչություն ունեցող Սեգրիայում (կատալոնական Լյեյդա գավառ)։
Հայաստանում կորոնավիրուսի առաջին ալիքն անգամ դեռ չի ավարտվել։ Պատրաստվել է պետք։
