ԵՐԵՎԱՆ, 5 մայիսի – Sputnik. Ադրբեջանից փախստական Ռոբերտ Խաչատուրյանը անօթևան է դարձել այն բանից հետո, երբ Երևանի ոստիկանության հոսպիտալը, որտեղ նա ապրել է 29 տարի, վերապրոֆիլավորվել է կորոնավիրուսով պացիենտների համար հիվանդանոցի:
Համավարակի պատճառով, մարտի 22-ին, հոսպիտալի ղեկավարությունը տեղեկացրել է Ռոբերտին և որդուն, որ անհապաղ լքեն հոսպիտալի շենքում իրենց հատկացված սենյակը մինչև կարանտինի ռեժիմի ավարտը:
Այլընտրանքային կեցավայր Խաչատուրյաններին չի տրամադրվել: Ավելին՝ նրանց բոլոր իրերը մնացել են հոսպիտալում, որտեղ մուտքը խստիվ արգելվում է:
«Մարտի 22-ին մենք հագնվեցինք, դուրս եկանք փողոց ու չգիտեինք ուր գնալ: Եթե մեր հարազատները հրաժարվեին մեզ ընդունել, մենք ուղղակի կմեռնեինք փողոցում»,- ասաց Խաչատուրյանը:
Նա հույս է ունեցել, որ օգնություն կստանա «Առաքելություն Հայաստան» բարեգործական հասարակական կազմակերպությունից, որը փախստականների համար ֆինանսական օգնություն է ստանում ՄԱԿ-ից, սակայն ապարդյուն:
Նրա խոսքով՝ հասարակական կազմակերպությունում տեղյակ են եղել, որ փախստականներին հոսպիտալից հանելու են, խոստացել են օգնել, սակայն այդպես էլ որևէ միջոց չեն ձեռնարկել:
Ռոբերտը որդու հետ ժամանակավորապես ապաստան է գտել ղարաբաղցի զարմուհու տանը, որտեղ վերջինս վարձով է ապրում․ այստեղ էլ նրանք նույն հարկի տակ երկար ապրել չեն կարող:
Գրեթե 30 տարի հոսպիտալում
Հոսպիտալում ապրել են ընդամենը 15 փախստականներ, որոնցից 9-ը անցած տարիների ընթացքում մահացել են, այդ թվում՝ Խաչատուրյանի ծնողները։
«Բոլոր փախստականները հաշմանդամություն ունեին: Ծնողներս առաջին խմբի հաշմանդամ էին: Սակայն ոչ ոք այդպես էլ չստացավ իր հասանելիք բնակարանը»,- ասաց Խաչատուրյանը:
Հաշվի առնելով տարեց ծնողների հաշմանդամությունը՝ նրանք պետք է առաջինը բնակարան ստանային։
Ռոբերտը վստահ է, որ իրենց համար նախատեսված բնակարաններն ուղղակի վաճառվել են:
Նա երկու որդի ունի՝ 27-ամյա Ալեքսանդրն ու 21-ամյա Արմենը: Ավագ որդին հաշմանդամություն ունի, տառապում է բրոնխիալ ասթմայով: Կրտսեր որդին բանտում է, ազատազրկվել է հեռախոսի գողության համար: Կինը տարիներ առաջ հեռացել է ամուսնուց:
«Հոսպիտալում ապրելու տարիներին կինս ու հարսս մեկ անգամ չէ, որ հղիության արհեստական ընդհատմամբ հրաժարվել են երեխաներից, որոնց համար այդ տանը պարզապես տեղ չկար»,-պատմեց Խաչատուրյանը:
Ռոբերտի եկամուտն այսօր ընդամենը 61 հազար դրամ է. դրանից 35 հազարն իր կենսաթոշակն է, 26 հազարը՝ որդու հաշմանդամության նպաստը:
Բնակարանի գնման վկայական տվել են, բայց…
Արդեն նոր իշխանությունների օրոք, 2019 թվականին, որոշվեց վերսկսել փախստականներին բակարաններ տրամադրելու ծրագիրը (2009 թվականից գործընթացը դադարեցված էր):
Հերթը հասնում է նաև Խաչատուրյաններին: Նրանց երկու սենյականոց բնակարանի սերտիֆիկատ են առաջարկում (14.5 միլիոն դրամ): Փախստականի խոսքով՝ սակայն, այդ գումարով Ավանում (այդ տարածքում է նախատեսվել) նույնիսկ մեկ սենյականոց բնակարան հնարավոր չէ գնել:
«Մեկ շնչին 5 քառակուսի մետր են հաշվարկում։ Սա ինչ բանտային նորմ է, սա ինչ ստերջացում է, փախստականները երեխա ունենալու, ընտանիք ստեղծելու իրավունք չունե՞ն»,- ասաց Խաչատուրյանը, նշելով, որ բոլոր իշխանությունների օրոք գրել ու հայտնել է իր դժգոհությունը։
Նա արդեն 30 տարի է սպասում է, որ կստանա իրեն հասանելիք բնակարանն Ավանում։ Ի պատասխան իր դժգոհությունների ու բողոքների՝ պետական կառույցներում առաջարկել են այդ գնով տուն փնտրել Վեդիում (Արարատի մարզ)։
Մարտի 24-ին Խաչատուրյանը հերթական նամակն է գրել Միգրացիոն ծառայությանն ու խնդրել իրեն ԲԳՎ-ի փոխարեն բնակարան տրամադրել։
Միգրացիոն ծառայության դիրքորոշումը
Միգրացիոն ծառայության մամուլի քարտուղար Նելլի Դավթյանը Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում նշել է, որ Խաչատուրյանը փաստացի բաց է թողել վկայական ստանալու համար դիմելու ժամկետը: Դավթյանը հաստատել է, որ Խաչատուրյանին ընդունել է ծառայության ղեկավար Արմեն Ղազարյանը: Վերջինս անձամբ է խոստացել միջնորդել հանձնաժողովին (ՏԿԵ նախարար Սուրեն Պապիկյանի ենթակայությամբ)՝ Խաչատուրյանին բնակարանով ապահովելու ծրագրում ներառելու համար:
Նամակը վկայում է, որ մեկ վայրում բնակեցման համար կարող են ընտրել սոցիալական տարբեր խմբերի մարդկանց՝ աղետի գոտուց, մանկատներից, զինծառաողների ընտանիքներից:
Խաչատուրյանին տրված մեկ այլ պատասխանում նշվում է, որ փախստականների համար ժամանակավոր կացարաններ տրամադրող «Հանրակացարան» ՊՈԱԿ-ում այս պահին ազատ սենյակներ չկան:
Մինչդեռ, դրանից հետո Խաչատուրյանը նոր դիմում է գրել Միգրացիոն ծառայությանը՝ պահանջելով իրեն տրամադրել 2 սենյականոց բակարան՝ բոլոր հարմարություններով: Ծառայությունում Խաչատուրյանի մոտեցումը անհեթեթ են որակում, այն պարագայում, երբ պատրաստ են ընդառաջել նրան:
«Որոշակի տարածքներում բնակարան գտնելու դժվարության դեպքում մենք նույնիսկ առաջարկում ենք մեր աշխատակիցների օգնությունը: Նրանք ուսումնասիրում են անշարժ գույքի շուկան և օգնում բնակարան գտնելու հարցում»,-հավելեց Դավթյանը:
Փախստականներին ԲԳՎ-ներով ապահովելու ծրագրի վերսկսման ընթացքում 112 ընտանիքներից վկայական է տրամադրվել 50-ին:
Այս տարի կգործարկվի ծրագրի հերթական փուլը՝ ևս մոտ 180 ընտանիքի համար: Այսօր ժամանակավոր կացարաններում (հոսպիտալ, մանկապարտեզ, հանրակացարան, դպրոց և այլն) ապրում է Ադրբեջանից փախստականների մոտ 900 ընտանիք:
Նշենք, որ Միգրացիոն ծառայության պատասխանից հետո Խաչատուրյանը նամակով դիմել է ՏԿԵ նախարար Սուրեն Պապիկյանին: Նախարարությունից նախ հայտնել են, որ նամակը կհանձնեն նախարարին մայիսի 4-ին, հետո էլ ասել են, որ նամակը չեն ստացել: Փոստում Խաչատրյանին հավաստիացրել են, որ նախարարությանը հասցեագրված նամակը տեղ է հասել ապրիլի 28-ին:
Sputnik Արմենիայի հարցմանն ի պատասխան՝ նախարարությունից խորհուրդ տվեցին դիմել Միգրացիոն ծառայություն: