Լաուրա Սարգսյան, Sputnik Արմենիա
Ժամանակն է, որ Հայաստանն ու Վրաստանը խոսքերից գործողությունների անցնեն և մի շարք խնդիրների լուծում գտնեն, որոնք անհրաժեշտ են երկկողմ հարաբերությունների խորացման համար։ Սրա համար խթան կհանդիսանա միջկառավարական տնտեսական հանձնաժողովի նիստը, որը թույլ կտա կարգավորել ոչ միայն մի շարք խնդիրներ, այլև կբարձրացնի փոխգործակցության մակարդակը։
Մեծ ընդմիջումից հետո միջկառավարական տնտեսական հանձնաժողովի առաջին նիստը կկայանա առաջիկայում։ Այս մասին օրեր առաջ հայտարարվել էր Երևանում Հայաստանի և Վրաստանի ԱԳՆ ներկայացուցիչների հանդիպմանը։
Փորձագետները ինչպես Թբիլիսիում, այնպես էլ Երևանում բազմիցս ընդգծել են նիստի անցկացման կարևորությունը։ Հարցը արդիական դարձավ հատկապես 2018 թվականի սեպտեմբերին Վրաստանի վարչապետ Մամուկա Բախտաձեի երևանյան պաշտոնական այցից հետո։ Վրաստանի վարչապետն ամբիցիոզ առաջարկ էր արել հայկական կողմին` ապրանքաշրջանառությունը հասցնել մինչև 1 մլրդ դոլար։
Վրաստանի նախագահի աշխատակազմի նախկին ղեկավար Պետրե Մամրաձեն Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում ընդգծեց նիստի անցկացման կարևորությունը` հատկապես բիզնեսի ոլորտի ներկայացուցիչների միջև հարաբերությունների զարգացման համար։
«Հանձնաժողովը պետք է երաշխավոր դառնա կառավարության անունից բիզնես նախագծերի նորմալ առաջխաղացման համար։ Իհարկե, ավելի լավ է, երբ բոլոր օրենսդրական խնդիրները լուծված են, ամեն ինչ քննարկված և միջոցներ ձեռնարկված, այդ ժամանակ արդեն բիզնեսը ռելսերի վրա կկանգնի և կսկսի զարգանալ առանց որևէ ցուցումների և հանձնաժողովների», – ասաց Մամրաձեն։
Սակայն ներկայիս իրողության մեջ, հանձնաժողովը պետք է ստանձնի համակարգողի, գործարարների օգնականի առաքելությունը` ինչպես համատեղ ձեռնարկություններ բացելու, այնպես էլ շփումներ հաստատելու նպատակով։
Նա հիշեցրեց, որ Վրաստանում Միխեիլ Սաակաշվիլու օրոք բիզնեսի նկատմամբ վերահսկողություն էր սահմանվել, շատերը ստիպված էին փակել իրենց ձեռնարկությունները։ Այդ ժամանակ վրաց գործարարներին բառացիորեն կոլապսից փրկեցին հայ գործընկերները։
«Հայաստանն ու հայ գործարարները օգնեցին մեր գործարարներին։ Շատերը հայերի հետ համատեղ ձեռնարկություններ էին բացում ձեր երկրում։ Դա մեր գործարարների համար փրկություն էր», – ասաց Մամրաձեն։
2016 թվականի տվյալներով, Հայաստանում վրացական կապիտալով 180 ձեռնարկություն էր գործում։ Ի դեպ, նրանց համար պարզեցված է ԵԱՏՄ երկրների շուկա հայկական ընկերությունների հետ համատեղ արտադրված արտադրանքի մատակարարումը։
Մամրաձեն ընդգծեց, որ մեծամասամբ այդ ամենին նպաստեցին սերտ հարաբերություններն ու փոխադարձ վստահությունը։
Վրաստանի հարցերով փորձագետ Ջոնի Մելիքյանն իր հերթին նշեց, որ վերջին տարիներին հանձնաժողովի գործունեությունը սառեցված էր, այդ պատճառով բազմաթիվ հարցեր են կուտակվել, որոնք կողմերը պետք է քննարկեն։
«Անհրաժեշտություն կա հավաքելու և արձանագրելու ընթացիկ հայ–վրացական առևտրատնտեսական հարաբերությունների բոլոր ձեռքբերումները։ Այնուհետև արդեն, հաշվի առնելով այն ինչ ունենք, ճանապարհային քարտեզ և առևտրային հարաբերությունների խորացման պլան մշակել», – ասաց Մելիքյանը։
Նա ընդգծեց, որ Թբիլիսին և Երևանն արդեն ուշացել են հանձնաժողովի նիստ անցկացնելու հարցում։ Առանց դրա բազմաթիվ հարցեր «օդում կախված» են մնում։ Հանձնաժողովը թույլ կտա ներգրավել բոլոր պրոֆիլային նախարարությունները, որոնք կարող են մասնակցել առևտրատնտեսական ոլորտի զարգացմանը։
«Ավելի համալիր մոտեցում է անհրաժեշտ։ Միջկառավարական շփումների նախկինում գոյություն ունեցող մեխանիզմն արդեն հնացած է և չի համապատասխանում առկա իրողություններին», – ասաց փորձագետը։
Նա ընդգծեց երկկողմ ներուժի առավելագույն օգտագործման անհրաժեշտությունը, ինչպես նաև համատեղ բիզնես–ֆորումների անցկացման կարևորությունը։
Հիշեցնենք, որ 2019 թվականի հունվարին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ մայիսին Դիլիջանում հայ–վրացական բիզնես–ֆորում կանցկացվի։ Այդ մասին Փաշինյանը գրել էր Facebook–ի իր էջում` Վրաստանի գործընկեր Մամուկա Բախտաձեի հետ Բոլնիսում կայացած ոչ պաշտոնական առաջին հանդիպումից հետո։
Sputnik Արմենիայի տեղեկությունների համաձայն, ֆորումը կկայանա, բայց ոչ մայիսին, ինչպես հայտարարվել էր, այլ հունիսին։