ԵՐԵՎԱՆ, 2 ապրիլի — Sputnik, Լաուրա Սարգսյան. 2019 թվականի հունիսից հայ փոխադրողներն այլևս չեն կարողանա Վրաստանով հացահատիկ տարանցեն, եթե մեկ բեռնատարի քաշը գերազանցի 40 տոննան։ Այս մասին Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում ասաց ալյուրի արտադրությամբ զբաղվող «Մանանա Գրեյն» ընկերության տնօրեն Գուրգեն Նիկողոսյանը։
Սկզբունքորեն Վրաստանի տարածքով հացահատիկի տարանցման հետ կապված կարգավորումները նորություն չեն։ Վրացական կողմը այս նորմերը սահմանել է դեռևս 2017 թվականի օգոստոսի 11-ին` փոփոխություններ մտցնելով «Տրանսպորտային միջոցների կոնկրետ կատեգորիաների և դրանց եզրաչափային պարամետրերի, ինչպես նաև դրանցից յուրաքանչյուր համար թույլատրված կոնկրետ քաշի մասին» տեխնիկական կանոնակարգում։
Այդ փոփոխությունների համաձայն` երկու սռնիով բեռնատարը (քարշակ կիսակցորդով) հաշվի առնելով բուն քարշակի քաշը Վրաստանի տարածքով կարող է տեղափոխել 18 տոննա բեռ, երեք սռնիովը` 24 տոննա։ Փոփոխություններն անդրադարձել են նաև կոմբինացված տրանսպորտային միջոցներին։ Օրինակ, երկսռնանի քարշակով ու եռասռնանի կցորդով կամ եռասռնանի քարշակով և հնգասռնանի կցորդով բեռնատարը կարող է 40 տոննա հացահատիկ տեղափոխել։
Սակայն բոլոր այս կարգավորումները վրացի սահմանապահները սկսեցին կիրառել միայն այս տարվա մարտի վերջից։
«Միջադեպը տեղի ունեցավ մարտի 27-ին, մեր մեքենաները կանգնեցրել և վարորդներին տուգանել էին։ Մեր փոխադրողներին հայտնել էին, որ գերազանցել են Վրաստանի տարածքով հացահատիկ փոխադրելու թույլատրելի նորմը», – ասաց Նիկողոսյանը։
Հայաստանից մեկնող յուրաքանչյուր բեռնատարի բեռի քաշը 44 տոննա էր։ Յուրաքանչյուր ավելորդ տոննայի համար վրացական կողմը տուգանել էր փոխադրողին 50 լարիի չափով։ Հարցին, թե ինչու են տուգանքները սահմանվում առանց նախազգուշացման, Վրաստանում հայտարարել են, որ հայկական կողմն ավելի վաղ արդեն տեղեկացված է եղել այդ մասին։
Նիկողոսյանն իր հերթին նշեց, որ հայկական կողմը տեղյակ չէր վրացական կողմի մտցրած փոփոխությունների մասին։ Արդյունքում Երևանն ու Թբիլիսին պայմանավորվեցին բացառություն անել հայ փոխադրողների համար։ Այդպիսով Հայաստանից մեկնող բեռների նկատմամբ կարգավորումները կսկսեն կիրառվել միայն հունիսից։ Մինչ այդ հայկական բեռնատարներից յուրաքանչյուրը կարող է 44 տոննա հացահատիկ տեղափոխել։
Միևնույն ժամանակ տրանսպորտային միջանցքի ուսումնասիրությունների կենտրոնի տնօրեն Պաատա Ցագարեիշվիլին Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում ընդգծեց, որ փոփոխությունները մտցվել էին դեռևս Վրաստանի նախկին վարչապետ Գեորգի Կվիրիկաշվիլիի օրոք, սակայն հարցն այն է, թե որքանով էին դրանք կիրառվում։
«Նորման գործում է ոչ միայն հայկական մեքենաների համար, այլև բոլորի, և նույնիսկ հայրենականի», – ասաց Ցագարեիշվիլին։
Նա նշեց, որ նորմը փոփոխվել է նաև Եվրոպայում և 44-ից իջեցվել 40 տոննայի։ Սակայն 44 տոննա նորմը գործում է միայն կոնտեյնեռների և ոչ թե բեռնատարների համար։ Ցագարեիշվիլին նշում է, որ Հայաստանում նույն տիպի բեռնատարների համար սահմանված է ոչ թե 40, այլ 36 տոննա նորմը։ Ընդ որում՝ նա ընդգծում է, որ այդ կանոնակարգը Հայաստանում տարածվում է միայն արտասահմանյան պետհամարանիշներով բեռնատարների համար, իսկ հայկական պետհամարանիշներով բեռնատարներին թույլատրված է մինչև 44 տոննա հացահատիկ տեղափոխել։
«Եթե ավելցուկ է լինում, ապա մեր փոխադրողները 1 տոննայի դիմաց 70 դոլարի չափով տուգանք են վճարում», – ասաց Ցագարեիշվիլին։
Նրա կարծիքով` փոքր–ինչ տարօրինակ իրավիճակ է ստեղծվել, քանի որ Հայաստանում մի կողմից սահմանափակում է մտցվել 36 տոննայի չափով ճանապարհների պահպանվածությունն ապահովելու համար, իսկ մյուս կողմից հայաստանյան բեռնափոխադրողներին թույլատրվում է տարանցում իրականացնել այս նորմից ավելի քաշով։ Փորձագետն ընդգծեց, որ այս իրավիճակը դժգոհություն է առաջացնում փոխադրողների շրջանում։
Հիշեցնենք, որ Վրաստանը երեք անգամ տեղափոխել էր ցորեն և եգիպտացորեն տեղափոխելու արգելքի ժամկետը։ Առաջին անգամ այն պետք է ուժի մեջ մտներ սեպտեմբերի 15-ին, հետո` հունվարի 1-ին։ Արդյունքում վրացի ներկրողների քառօրյա բողոքից հետո կառավարությունը քննարկումը հետաձգեց մինչև 2019թ-ի հոկտեմբերի 1։
