ԵՐԵՎԱՆ, 13 հուլիսի — Sputnik. Հայաստանը պետք է որոշակի ճնշում գործադրի համանախագահների վրա, որպեսզի ստանա Ադրբեջանի համաձայնությունը Ստեփանակերտի մասնակցությունը բանակցային գործընթացում վերականգնելու համար, Sputnik Արմենիային ասաց քաղաքագետ Սուրեն Սարգսյանը։
Նրա խոսքով՝ Ստեփանակերտը բանակցային սեղանի շուրջ վերադարձնելու մասին Ազգային ժողովում արված Փաշինյանի հայտարարությունը տրամաբանական էր։
«Մենք չենք կարող որոշել Արցախի ճակատագիրը՝ չհարցնելով նրա ժողովրդին։ Դա բացառված է», — ասաց Սարգսյանը։
Դա նշանակում է, որ Արցախը բանակցային գործընթացի մեջ ներառելու անհրաժեշտություն կա, առավել ևս` ժամանակին նման ձևաչափ արդեն եղել է։
Այլ հարց է, որ Հայաստանի տրամաբանական առաջարկը տարբեր օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ պատճառներով կմերժվի Ադրբեջանի կողմից՝ հաշվի առնելով նաև այդ երկրում տիրող ներքաղաքական իրավիճակը։
«Իհարկե, մենք պետք է նման առաջարկ անենք։ Համանախագահների վրա պետք է որոշակի ճնշում գործադրվի, որպեսզի նրանք իրենց հերթին ազդեն Ադրբեջանի վրա՝ տրամաբանական ձևաչափը վերականգնելու համար», — ասաց Սարգսյանը։
Նրա խոսքով՝ ներկա պայմաններում հակամարտության կարևոր կողմը բանակցությունների սեղանից բացակայում է։ Միաժամանակ, մինչ այդ պետք է կայանան հանդիպումներ բարձր մակարդում՝ հասկանալու համար, թե որքան հեռու կգնա հայկական կողմի կիրառած ռազմավարությունը։
Սարգսյանը նաև ուշադրություն հրավիրեց ՆԱՏՕ-ի հռչակագրին, որում նշվում է՝ կազմակերպությունը շարունակում է աջակցել Հայաստանի, Ադրբեջանի, Մոլդովայի և Վրաստանի տարածքային ամբողջականությանը, անկախությանը և ինքնավարությանը։
Սարգսյանի խոսքով՝ նման հայտարարությունները ստանդարտ են և չեն ազդում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբում բանակցությունների վրա։
«Նախկինում ՆԱՏՕ-ի հայտարարությունները մեզ համար բացասական էին ձևակերպման առումով, հիմա շեշտադրությունները փոխվել են։ Տվյալ դեպքում խոսքն, առաջին հերթին, Վրաստանի և Մոլդովայի մասին է։ Քանի որ Հայաստանի և Ադրբեջանի դեպքում հղումներ կան ՄԱԿ-ի և Հելսինկյան ակտի վրա», — ասաց Սարգսյանը։
Բայց ՆԱՏՕ-ն կամ ՄԱԿ-ն այն կառույցները չեն, որոնք զբաղվում են Արցախի հարցով բանակցություններով։ Կա Մինսկի խումբը, և դա անփոխարինելի հարթակ է։
Սարգսյանի խոսքով՝ պետք է հաշվի առնել, որ հռչակագրերը պարտադիր չեն։ Ավելին, ԱՄՆ-ը և Ֆրանսիան՝ ՆԱՏՕ-ի կարևորագույն անդամները, մտնում են ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի մեջ, և նրանց հայտարարություններն այդ ձևաչափի շուրջ հայտնի են։
«Նրանք միշտ հայտարարել են, որ հարցը չունի ռազմական լուծում և պետք է լուծվի երեք սկզբունքների հիման վրա։ Այստեղ ոչ մի վտանգավոր բան չեմ տեսնում, նման ձևակերպումներ դեռ կլինեն», — ասաց Սարգսյանը։
Միաժամանակ պետք է աշխատել, որ ձևակերպումներն ապագայում ավելի շահավետ լինեն Հայաստանի համար, թեև` չարժե դրանց չափազանց մեծ ուշադրություն դարձնել։
Հուլիսի 11-13-ը Նիկոլ Փաշինյանն աշխատանքային այցով Բելգիայի Թագավորությունում էր։ Այնտեղ նա հանդիպել է ԵՄ կառույցների ղեկավարների հետ, Հյուսիսատլանտյան դաշինքի գագաթաժողովի շրջանակում մասնակցել է Աֆղանստանում «Վճռական աջակցություն» առաքելությանը մասնակցող ՆԱՏՕ-ի անդամ և ոչ անդամ պետությունների և կառավարությունների ղեկավարների հանդիպմանը, որտեղ հանդես է եկել ելույթով։
ՆԱՏՕ-ի ամփոփիչ հռչակագրում, որն ընդունվել է Բրյուսելում, նշվում է, որ դաշինքը նախկինի նման հավատարիմ է Հայաստանի, Ադրբեջանի, Վրաստանի և Մոլդովայի տարածքային ամբողջականությանը, անկախությանը և ինքնավարությանն աջակցելուն։
Նշվում է, որ ՆԱՏՕ-ն շարունակում է ջանքեր գործադրել Հարավային Կովկասում, ինչպես նաև Մոլդովայի Հանրապետությունում հակամարտությունների խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ այդ սկզբունքների և միջազգային իրավունքի նորմերի, ՄԱԿ-ի կանոնադրության և Հելսինկյան եզրափակիչ ակտի հիման վրա։