Լև Ռիժկով, Sputnik
Իրադարձությունները, որոնք տեղի են ունենում հանրապետությունում, ի սկզբանե որևէ կապ չունեն աշխարհաքաղաքական պայքարի հետ։ Դա զուտ ներքին գործընթացներ են։ Sputnik-ին տված հարցազրույցում ասաց հայտնի քաղաքագետ և «Ռուսաստանը միջազգային քաղաքականության մեջ» ամսագրի գլխավոր խմբագիր Ֆյոդր Լուկյանովը։
«Բողոքի ցույցերն առաջացան իշխող կուսակցության և ղեկավարների լուրջ սխալների պատճառով», — կարծում է քաղաքագետը։
Լուկյանովի խոսքով` քաղաքական դաշտի կարգավորված գործընթացը, Սահմանադրության փոփոխումը և Սերժ Սարգսյանի կուսակցության իշխանության պահպանումը խափանվեց։ Պարզվեց` քաղաքացիներն այդքան էլ պատրաստ չէին այդ անփոփոխությանը։
Հայաստանի պայմաններում քաղաքական ուժերին ռուսամետի ու եվրոպամետի բաժանելը, Լուկյանովի կարծիքով, խիստ պայմանական է։
«Ներկա պահին կարևորը իրավիճակի կայունացումն է», — համոզված է փորձագետը։
Փորձագետը նշում է, որ իրավիճակը պետք է կառավարելի լինի, պետք է գործունակ կառավարություն և խորհրդարան լինի։ Սակայն պայքարը դեռ շարունակվում է։ Եթե ցույցերի սկզբում իշխող խումբը լուրջ նոկդաուն ունեցավ, և տպավորություն ստեղծվեց, որ ՀՀԿ-ն պարզապես փլուզվում է, ապա այժմ ակնհայտորեն փորձեր են արվում իրավիճակը սահմանադրական, այլ ոչ թե փողոցային դաշտ վերադարձնելու համար։
Որքանով կստացվի` հարց է, քանի որ, ըստ փորձագետի, նախաձեռնությունն այլևս իշխանությանը չի պատկանում։
Պատասխանատվության զգացում
Ինչ վերաբերում է արտաքին քաղաքականությանը, Լուկյանովի կարծիքով, նույնիսկ Նիկոլ Փաշինյանի վերջին հայտարարություններից հասկանալի է, որ հայ քաղաքական գործիչների մեծամասնության պես Փաշինյանն էլ է հարկադրված իրատես։
Նա հասկանում է, թե ինչ դժվար իրավիճակում է երկիրը։ Փորձագետը հիշեցրեց Թուրքիայի և Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի սահմանների արգելափակման, ինչպես նաև արցախյան հակամարտության մասին։
«Այդ ամենը չափազանց վտանգավոր է։ Եվ Հայաստանը, մեծ հաշվով, ընտրություն չունի։ Ռուսաստանից բացի, ոչ ոք չի կարող լինել և չի լինի Հայաստանի անվտանգության երաշխավոր», — ասաց Լուկյանովը։
Քաղաքագետի կարծիքով` կարելի է շտկել երկկողմանի հարաբերությունների որոշակի հարցեր, բայց դա չի նշանակում, որ կարող է արմատական փոփոխություն լինել։
Սակայն իրավիճակը կարող է փոխվել, եթե անկառավարելիության հետ կապված տարբեր էքսցեսներ լինեն։
Քաղաքագետը կարծում է, որ հենց այդ պատճառով է ռուսական կողմն այժմ այդքան ակտիվ հետևում հանրապետությունում տեղի ունեցող գործընթացներին և հնարավորինս չի միջամտում, բայց փորձում է իր դիրքորոշումը հասցնել հայ գործընկերներին։
Նույնիսկ բողոքի ցույցի առաջնորդներն են հասկանում իրենց պատասխանատվության աստիճանը, համոզված է Լուկյանովը։
ՆԱՏՕ-ն չի կարող լինել Հայաստանում
Կարո՞ղ է արդյոք Հայաստանը զարգացման արևմտյան ուղղություն ընտրել։ Փորձագետը քիչ հավանական է համարում։
«Ես չեմ ուզում դատողություններ անել այդ թեմայի վերաբերյալ, քանի որ այն բացարձակ մտահայեցողական կոնստրուկցիա է։ Հայաստանում ՆԱՏՕ-ի բլոկ լինել չի կարող։ Քանի որ ՆԱՏՕ-ի բլոկը Թուրքիան է», — ասաց քաղաքագետը։
Եթե Հայաստանում որևէ մեկը կարծում է, որ ՆԱՏՕ-ի անդամ դառնալը հնարավոր է, ապա դրանք այն մարդիկ են, որոնք ընդհանրապես չեն հասկանում այն աշխարհը, որում ապրում են, համոզված է ռուս փորձագետը;
Ինչ վերաբերում է Արցախին, քաղաքագետի կարծիքով, տարածաշրջանում խաղաղության միտում չկա։
Նա կարծում է, որ շատ բան է կախված Ադրբեջանի պահվածքից։
Եթե Ադրբեջանի ղեկավարությունը հանկարծ այս պահն իր համար շահեկան համարի, ապա կփորձի խնդիրը ևս մեկ անգամ լուծել ուժի միջոցով։ Այնուամենայնիվ, դա կարող է տեղի ունենալ այն դեպքում, եթե իրավիճակը Հայաստանում վերջնականապես քաոսի վերածվի, համոզված է ռուս քաղաքագետը։