ԵՐԵՎԱՆ, 7 մարտի — Sputnik, Դավիթ Գալստյան. «Աթենաս Պալլաս» ընկերությունների խմբի սեփականատեր, հայկական արմատներ ունեցող ռուսաստանցի գործարար Հայկ Մաղաքելյանը, որը «Հայաստանի ներդրողների ակումբի» անդամ է, բազմաթիվ պարտքեր է կուտակել, նրան մեղադրում են ֆինանսական մեքենայությունների մեջ։
Գործարարը Մոսկվայի «Աթենաս Պալլաս» ընկերությունների խմբի նախագահն է, որն արժեթղթեր ունի Ռուսաստանի և Ուկրաինայի մեքենաշինության ոլորտում։ Ընկերությանն են պատկանում նաև Նովոսիբիրսկի «Սիբգիպրոտրանս» և Տոմսկի «Տոմգիպրոտրանս» ընկերությունները։ Հոլդինգի կազմում ընդգրկված են «Սիբիրյան բժշկական տեխնոլոգիաներ» ՀԿ-ն, Նովոսիբիրսկի «Ավտոմատիկա» ՓԲԸ-ն, Երևանի՝ բժշկական գործիքների արտադրությամբ զբաղվող գործարանը (ինչի մասին կխոսենք ստորև), Նովոսիբիրսկում հայտնի «Սուր և վահան» ԱՄՁ-ն և ռուսաստանյան այլ ընկերություններ։
Բայց զարմանալի է, որ Մաղաքելյանն ընդգրկված է «Հայաստանի ներդրողների ակումբի» անդամների կազմում, որոնք ցանկություն են հայտնել «ուժերի ներածին չափով մասնակցել Հայաստանի կառավարության հետ համատեղ նախաձեռնություններին և բիզնես-ծրագրերին»։
Հիշեցնենք, որ Ակումբը հիմնադրվել է 2017 թվականի հունվարի 25-ին վարչապետ Կարեն Կարապետյանի նախաձեռնությամբ։ Կառավարության ղեկավարն այն ժամանակ հայտարարել էր, որ 2017 թվականի ընթացքում պետք է 840 մլն դոլար ընդհանուր արժողությամբ ծրագրեր իրականացվեն։ Ներդրողների համատեղ հայտարարության մեջ նշվում է, որ նրանք «լիովին աջակցում են Հայաստանում լուրջ բարեփոխումներ իրականացնելուն ուղղված` նախագահ Սերժ Սարգսյանի և վարչապետ Կարեն Կարապետյանի գլխավորությամբ երկրի ղեկավարության ձեռնարկած քայլերին»։
Նովոսիբիրսկի արբիտրաժային դատարանն ուսումնասիրում է 2003 թվականին ստեղծած «Աթենաս Պալլաս» խոշոր շինարարական կորպորացիայի սնանկության մասին գործը։ Ընկերությունը «Աթենաս Պալլաս» բազմաճյուղ հոլդինգի կազմում է ընդգրկված։
Շինարարական ընկերության ներկայացուցչություններ և մասնաճյուղեր են բացվել Ռուսաստանի 12 քաղաքներում։ Ընկերությանն իրականացնում է Վոստոչնի տիեզերակայանում հատուկ նշանակության օբյեկտների շինարարությունը, «Սախալին-Խաբարովսկ-Վլադիվոստոկ» գլխավոր գազատարի և Օկտյաբրսկի երկաթգծի Մոսկվա-Կրյուկովո հատվածի 4-րդ գլխավոր ճանապարհի կառուցումը։
Նովոսիբիրսկի «Սեյատել» կայարանում երկաթուղի կառուցող ընկերության սնանկության մասին հայտարարությունը տվել է Կրասնոյարսկի «Սիբսուլֆուր» ՍՊԸ-ն 2016 թվականի մարտին։ Կրասնոյարսկի բնակիչները պահանջել են ընկերությունը սնանկ ճանաչել 18.8 մլն ռուբլի պարտքի պատճառով։ 2017 թվականի մայիսին Նովոսիբիրսկի արբիտրաժային դատարանն ընկերությանը սնանկ է ճանաչել։ Միայն երրորդ հերթի պարտատերերի նկատմամբ ընկերության ընդհանուր պարտքը 1.4 մլն ռուբլի է կազմել։
Ինչպես հայտնում է Тайга.Инфо-ն, պարտատերերի մի մասը պահանջել է խզել պայմանագիրը, ինչի շնորհիվ ընկերությունը կարողացել է վերահսկելի դարձնել սնանկության գործընթացը։
Նաև պարզվել է, որ խոշոր պարտատերերից մեկն էլ«Կրասնոյարսկի էլեկտրավագոնավերանորոգման գործարանն» է (550 մլն ռուբլի), որը ընդգրկված է «Աթենաս Պալլասի» կազմում։
2015 թվականին «Աթենաս Պալլաս» շինարարական կորպորացիան ստացել է այդ գումարը որպես վարկ Մեժտոպէներգոբանկից՝ մինչև 2017 թվականը մարման ժամկետով, սակայն «Աթենաս Պալլասի» սնանկության մասին գործի ուսումնասիրման մեկնարկից հետո «Կրասնոյարսկի էլեկտրավագոնավերանորոգման գործարանը» և բանկը լրացուցիչ համաձայնագիր են ստորագրել, և ֆինանսական պարտավորություններն անցել են գործարանին։ Ընդ որում՝ մարման ժամկետը երկարաձգել են մինչև 2020 թվականի հունիսի 29-ը։
Մի քանի այլ պարտատերերի ներկայացուցիչը արբիտրաժային դատարանի մարտի 5-ին կայացած նիստին միջնորդություն է ներկայացրել պարտքի փոխանցման գործարքն անօրինական ճանաչելու մասին։
Իսկ Մեժտոպէներգոբանկը 2017 թվականի հունիսին զրկվել է արտոնագրից։ ԿԲ-ն պարզել է, որ վարկային ընկերությունը դրամային միջոցներ էր ներդնում «ցածր որակի ակտիվների մեջ, այդ թվում՝ շինարարական և ներդրումային ոլորտներում»։
Այժմ պարտապանները և դատավորը փնտրում են Մաղաքելյանին, քանի որ գրանցման հասցեով նրան գտնել չի հաջողվել։ Սնանկության կառավարչի ներկայացուցիչներին և Դաշնային հարկային ծառայությանը դատավորը խնդրել է հնարավորինս ավելի թարմ տեղեկություն ներկայացնել «Աթենաս Պալլասի» սեփականատիրոջ գրանցման վայրի մասին։
Դատարանը պարտապանների միջնորդության վերաբերյալ դեռ որոշում չի կայացրել։ Նիստը հետաձգվել է մինչև ապրիլի 4-ը։
Ինչպես պարզվեց, սրանք «Աթենաս Պալլաս» ընկերության հետ կապված առաջին լուրջ ֆինանսական խնդիրները չեն։ 2016 թվականի մարտին Նովոսիբիրսկի մարզի ՌԴ Քննչական կոմիտեն քրեական գործ է հարուցել Մաղաքելյանի նկատմամբ՝ աշխատակիցներին միտումնավոր աշխատավարձը չվճարելու մեղադրանքով։
2015 թվականի հուլիս-դեկտեմբեր ամիսների համար Մաղաքելյանը աշխատավարձ չի վճարել 6 աշխատակցի, թեև ընկերության հաշվարկային հաշիվների վրա գումար եղել է։ Աշխատակիցների չվճարած գումարի պարտքը մոտ 800 հազար ռուբլի է։ 2016 թվականի փետրվարի վերջին օրերի դրությամբ 1225 աշխատակիցներին չվճարած աշխատավարձի պարտքը կազմել է ավելի քան 67 մլն ռուբլի՝ 1,2 մլն դոլար:
Ավելի ուշ աշխատավարձերը վճարվել են, սակայն մաս առ մաս։ Եվս մեկ քրեական գործ հարուցվել է 2017 թվականի ապրիլին (այս անգամ արդեն «Աթենաս Պալլաս» ըներության տնօրեն Վլադիսլավ Գոլոմազովի նկատմամբ)։ Այս անգամ 2016 թվականի հուլիս-հոկտեմբեր ամիսների համար չվճարած աշխատավարձերի պարտքը հասել է ավելի քան 753 հազար ռուբլու։ Աշխատավարձերը կրկին վճարվել են, քրեական գործը կարճվել է։
Հաջորդ ամսվանից սկսած՝ «հունական աստվածուհին» կրկին թերացել է աշխատակիցներին աշխատավարձ վճարելու հարցում։ Որպես հետևանք` նոր գործ է հարուցվել Մաղաքելյանի նկատմամբ։ 2016 թվականի սեպտեմբերից մինչև 2017 թվականի ապրիլ ընկերությունն ընդահուր առմամբ ավելի քան 950 հազար ռուբլի պարտք է կուտակել։
Բոլոր դեպքերում պարտքերը մարվել են, ընկերության ղեկավարները միայն տուգանքներ են վճարել (120-150 հազար ռուբլի)։
Սակայն վերադառնանք «Աթենաս Պալլաս» ընկերության սնանկության մասին գործին։ Ընկերության՝ Նովոսիբիրսկում գտնվող ստորաբաժանման պարտապանների մի մասը դիմում է նախապատրաստել ՌԴ բիզնես-օմբուդսմեն Բորիս Տիտովին։
Նրանց խոսքով` սնանկության մասին գործը սկսում է ապօրինի ընթացք ստանալ, իսկ պարտապանի գույքն անցնում է Մաղաքելյանին պատկանող մյուս կառույցների հսկողության տակ։
Խոշոր պարտապաններից մեկը` «Կրասնոյարսկի էլեկտրավագոնավերանորոգման գործարան» ԲԸ-ն, մինչև 2013 թվականի հունվարը պատկանում էր «Ռուսական երկաթուղուն», այնուհետև այն ձեռք բերեց «Աթենաս Պալլաս» ՇԿ-ն, որից հետո բաժնետոմսերն անցան «Սոլո-Ռենտ» ՍՊԸ-ին, որը մինչև օրս պատկանում է Մաղաքելյանին։ Միևնույն ժամանակ «Կրասնոյարսկի էլեկտրավագոնավերանորոգման գործարան»-ի՝ 2016 թվականի երկրորդ եռամսյակի հաշվետվության մեջ գրված է, որ միանձնյա գործադիր մարմնի գործառույթները ոչ թե Մաղաքելյանն էր կատարում, այլ «Աթենաս Պալլասի» գլխավոր հաշվապահը։
«Այսպիսով, ակնհայտ է, որ Մաղաքելյանը, պարտապանի վերահսկող անձը լինելով, այն ժամանակահատվածում, երբ կազմակերպությունը մտածված սնանկության էր հասցվել, «Աթենաս պալաս» ԲԸ-ի շինարարական կոնցեռնի ակտիվներից հանել է «Կրասնոյարսկի էլեկտրավագոնավերանորոգման գործարանի» բաժնետոմսերի 99,9%-ը և յուրացրել՝ այն վաճառելով «Սոլո-Ռենտ» ՍՊԸ-ին, որտեղ նա միանձնյա մասնակից է։ «Կրասնոյարսկի էլեկտրավագոնավերանորոգման գործարանի» բաժնետոմսերի 99,9%-ի փաթեթը պարտապանի հիմնական լիկվիդային ակտվին է, որի իրացումը նույնիսկ շուկայական գնով թույլ կտար մարել պարտատերերի պարտքը», — գրված է Tayga.info-ում հրապարակած դիմումի մեջ։
Այն ընկերությունները, որոնց նկատմամբ «Աթենաս Պալլաս»-ը պարտք է կուտակել, ուշադրություն են հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ ընկերության ղեկավարության գործողություններից, առաջին հերթին, կտուժի փոքր բիզնեսը, որին հաճախ ներգրավում էին որպես ենթակապալառու։ Բացի այդ, մտահոգություն են առաջացնում ուժային կառույցների հետ պարտապանի կապերը։ Պարտապանի մոտ ղեկավար պաշտոններից մեկը զբաղեցնում էր Նովոսիբիրսկի մարզի ՆԳՆ ԳՎ նախկին պետ Սերգեյ Գլուշկովը, նա նաև մինչև 2017 թվականի փետրվարը «Կրասնոյարսկի էլեկտրավագոնավերանորոգման գործարան»-ի տնօրենների խորհրդի անդամ էր։
Անդրադառնանք երևանյան արժեթղթին։ 2014 թվականին Երևանում մեծ շուքով բացեցին «Մեգա Մեդ» մեկանգամյա օգտագործման բժշկական պարագաների արտադրման գործարանը։ Սեփականատերը («Աթենաս Պալլաս» ընկերությունը, որի 70-տոկոսի բաժնետերը ռուս գործարար Հայկ Մաղաքելյանն է) խոստացավ ձեռնարկության մեջ 47 մլն դոլարի ներդրում անել և 400 աշխատատեղ բացել։ Բայց։
Գործարանը պաշտոնապես բացելուց մի քանի օր անց փակվեց, և արդեն 3 տարի է՝ Հայաստանի չաշխատող արտադրական օբյեկտների ցանկում է։ Գործարանի վիճակին մենք անդրադարձել ենք դեռ 2017 թվականի հուլիսին։
Հ.Գ. «Հայաստանի ներդրողների ակումբը» ստեղծվել էր 2017 թվականի հունվարին։ Մաղաքելյանը ֆինանսական խնդիրների (այդպես կոչենք) առաջ կանգնեց 2015 թվականին և մինչև օրս դրանք լուծել չի կարողանում։ 2014 թվականին Երևանում բացված գործարանն այդպես էլ չի աշխատել։ Տրամաբանական հարց է ծագում՝ Հայաստանում ինչ միջոցներով և որտեղ է մտադիր ներդրում անել Մաղաքելյանը…
Իսկ առայժմ ընկերությունը բնակարան է վաճառում Նովոսիբիրսկում։
Ընկերության կայքում նշված է, որ ««Աթենաս Պալլաս» ապրանքանիշը բարձր արդյունավետության, որակի և հուսալիության հոմանիշ է դարձել»։
