Լաուրա Սարգսյան, Sputnik.
ԱՄՆ-ի ու Թուրքիայի նախագահներ Դոնալդ Թրամփի և Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հանդիպումը երկրների միջև առկա խնդիրները չի լուծի, քանի դեռ Անկարան չի փոխել իր քաղաքականությունը։ Թուրքիայի առաջնորդն արդեն որերորդ անգամ անցնում է Ռուբիկոնը և բարկացնում Թրամփին ու ՆԱՏՕ-ի դաշնակիցներին։ Վերջին կաթիլը եղավ Ռուսաստանից С-400 «Տրիումֆ» զենիթահրթիռային համակարգ գնելու մասին համաձայնագիրը։ Ընդ որում` Էրդողանը մի քանի անգամ հայտարարեց, թե չի հասկանում ԱՄՆ-ի անհանգստությունն այս հարցում։
Էրդողանը Թրամփի ցանցում
Փորձագետներից շատերի կարծիքով` էրդողանական Թուրքիան դուր չի գալիս ԱՄՆ-ին։ Ու քանի դեռ Անկարան համառորեն կպայքարի իր «ճշմարտության» համար, ԱՄՆ-ն, ՆԱՏՕ-ի դաշնակիցներն ու ԵՄ-ն Թուրքիայի նկատմամբ վերաբերմունքը չեն փոխի։ Էրդողանը չի ների Թրամփին իրաքյան քրդերին սատարելու համար, ինչպես ԱՄՆ-ն այդպես էլ չի հասկանա, թե ՆԱՏՕ-ի դաշնակից անդամն ինչպես կարող է զենիթահրթիռային համակարգ գնել իր գլխավոր հակառակորդ Ռուսաստանից։
«Ամերիկացիներն այդ տեխնոլոգիաները չէին վաճառում թուրքերին, որպեսզի նրանք իրենց ՀՕՊ համակարգերը զարգացնելու հնարավորություն չունենան։ ՆԱՏՕ-ն նույնպես թույլ չէր տալիս, որ Թուրքիան համակարգեր գնի Չինաստանից։ Այս անգամ Անկարան անտեսեց իր դաշնակիցների կարծիքն ու դիմեց Մոսկվային»,- Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց փորձագետ Արեգ Գալստյանը։
Նա վստահ է, որ թեև Անկարան առաջին տրանշն ուղարկել է С-400-ի համար, սակայն Մոսկվան չի բացի արտադրանքի գաղտնիքը։
С-400 գնելու համար Էրդողանը ստիպված կլինի պատասխան տալ Թրամփի առջև։ Հանդիպումը ծրագրված է ՄԱԿ-ի գլխավոր վեհաժողովի 72-րդ նստաշրջանի շրջանակում։ Չնայած բոլոր հակասություններին` Թրամփը հասկանում է` Թուրքիայի հետ ստիպված կլինի նստել բանակցությունների սեղանի շուրջ, թեկուզ մերձավորարևելյան հակամարտությունների հարցում։
«Ամերիկացիները հասկանում են, որ անկախ նրանից` այսպիսի Թուրքիան իրենց դուր է գալիս, թե ոչ, ստիպված են նրա հետ համագործակցել մերձավորարևելյան սուր խնդիրների շուրջ` սիրիական ճգնաժամ, իրաքյան Քրդստանի հանրաքվե, տարածաշրջանային այլ խնդիրներ, որոնք հնարավոր չէ լուծել առանց Թուրքիայի»,- ասաց Գալստյանը։
Անկանխատեսելի Թուրքիան վտանգավոր է Հայաստանի համար
Անկարայի առճակատումը Վաշինգտոնի ու Մոսկվայի հետ ձեռնտու չէ Երևանին։ Էրդողանի անկանխատեսելի քայլերը կարող են վատ հետևանքներ ունենալ ոչ միայն Հայաստանի, այլև ամբողջ տարածաշրջանի համար։
«Անկարան շատ է կախված Վաշինգտոնի քաղաքական կամքից, երբ նրանց հարաբերությունները լավ են։ Երբ հարաբերությունները վատանում են, Թուրքիան անկանխատեսելի է դառնում, իսկ դա չի բխում Հայաստանի ազգային շահերից։ Երևանին պետք է Մոսկվայի ու Վաշինգտոնի մեջ տարափոխվող Թուրքիան, և որ այդ ուժերի կենտրոնները Թուրքիայի վրա ազդեցության լծակներ ունենան»,- կարծում է Գալստյանը։
Փորձագետը վստահ է, որ Թուրքիան որքան էլ խաղա Մոսկվայի հետ, խիստ անհրաժեշտության դեպքում Վաշինգտոնը կարող է «տրորել» Անկարային։ Եթե այդ առումով Հայաստանը չի անհանգստանում, ապա նախկինի պես լուրջ սպառնալիք կշարունակի մնալ այն, որ Անկարան կներկայացնի Բաքվի շահերը ԱՄՆ-ում և Ռուսաստանում։