ԵՐԵՎԱՆ, 19 փետրվարի — Sputnik, Անի Լիպարիտյան. Հայ մեծանուն բանաստեղծ, գրող և հասարակական գործիչ Հովհաննես Թումանյանի ծննդյան օրը Sputnik Արմենիան զրուցել է խմբագիր Լաուրա Գևորգյանի հետ, որը 90-ականներին աշխատում էր բանաստեղծի հեքիաթների պատկերազարդ ժողովածուի ստեղծման վրա:
«Կիկոսի մահը», «Տերն ու ծառան», «Ոսկու կարասը», «Սուտասանը», «Անբան Հուռին» Թումանյանի ամենասուր ստեղծագործություններից էին, որոնք «Արևիկ» հրատարակչության ստեղծագործական կոլեկտիվի ջանքերի շնորհիվ տեղ գտան 1995 թվականին լույս տեսած ժողովածուում:
Ինչպես Sputnik Արմենիային պատմեց բանաստեղծուհի և «Արևիկ» հրատարակչության նախկին խմբագիր Լաուրա Գևորգյանը, այն ժամանակ խմբագրությունում ստեղծագործական մթնոլորտ էր տիրում:
«Այդպես էլ պետք է լիներ: Այո, 90-ականները, ինչպես հայտնի է, ծանր տարիներ էին հայ ժողովրդի համար: Մենք բոլորս շատ լավ հիշում ենք այդ մութ
տարիները և մինչ օրս մոռանալ չեն կարող: Ստեղծագործական կոլեկտիվն աշխատում էր` հաղթահարելով ստեղծված իրավիճակը», — ասաց Գևորգյանը:
Առանց լույսի, բայց սիրով
Ինչպես պարզ դարձավ, գրքի վրա աշխատանքն ընթանում էր ոչ միայն հրատարակչությունում, այլև տանը: Նրանք, ովքեր զբաղվում էին գրքի ձևավորմամբ, А4 ձևաչափի թղթերը բերում էին տուն ու աշխատում տանը:
«Բնականաբար, հրատարակչության շենքում ցուրտ էր, ջեռուցում չկար, և պայմանները թույլ չէին տալիս այնտեղ երկար մնալ: Մենք ստիպված տեքստերի վրա տանն էինք աշխատում, թեև դա անում էինք սիրով», — նշեց Գևորգյանը:
Նա նաև պատմեց, որ բնակարաններում ևս մութ ու ցուրտ էր, աշխատում էին մոմի լույսի տակ, և հենց այդպես էլ ստեղծվեցին ընթերցողի համար հրաշալի գրքերը:
Հայերը շարունակում էին կարդալ…
«Քանի որ այդ տարիներին մարդիկ դժվար պայմաններում էին ապրում, հեքիաթների այս ժողովածուն մի տեսակ հոգու սփոփանք դարձավ: Թումանյանն ու նրա իմաստուն ստեղծագործությունները միշտ օգնել են հայ ժողովրդին, ծանր տարիներին միշտ հենարան են եղել», — ասաց բանաստեղծուհին:
Sputnik Արմենիայի զրուցակիցն ավելացրեց, որ երբ Թումանյանի հեքիաթների ժողովածուն լույս տեսավ հատուկ թղթե պայուսակում, բոլորը երջանիկ էին` ինչպես հրատարակչության կոլեկտիվը, այդպես էլ ընթերցողը:
«Նույնիսկ այդ ծանր տարիներին գրքի իրացման հետ կապված խնդիրներ չկային, ավելին՝ ժողովածուի ամբողջ մեկնարկային տպաքանակն իսկույն վաճառվեց: Դա ապացուցեց, որ հայ ժողովրդին կոտրել հնարավոր չէր: Ժողովուրդը, որը պատերազմի տարիներին, այդ դժվար ժամանակաշրջանում գիրքը ձեռքից բաց չէր թողնում, ապացուցեց, որ անկոտրուն կամքի ուժ ունի», — նշեց Գևորգյանը:
Իսկ դա, բանաստեղծուհու կարծիքով, միայն մի բան է նշանակում, որ հայ ժողովուրդն անսասան է:
Հովհաննես Թումանյանի ծննդյան օրվա կապակցությամբ փետրվարի 19-ը Հայաստանում նշում են որպես Գիրք նվիրելու օր, գիրքն անգին է հայ ընթերցողի համար: