ԵՐԵՎԱՆ, 12 հունիսի — Sputnik. Այս տարի հայաստանյան մանկատներն ընդամենը 6 շրջանավարտ ունեն, այն դեպքում, որ, օրինակ, 2006թ.-ին այդ թիվը 45-ի է հասել:
«Մանկատներում երեխաների թիվը նվազել է մանկատուն ընդունելու կարգի հստակեցման շնորհիվ»,- Sputnik Արմենիա ռադիոկայանի եթերում մեկնաբանեց «Պետական աջակցություն մանկատան շրջանավարտներին» ծրագրի ղեկավար Աննա Մնացականյանը` հավելելով, որ երեխաներից հրաժարվելու պատճառը բացառապես սոցիալական չէ:
Մանկատունն ավարտելուց հետո շրջանավարտը սոցիալական մի շարք խնդիրների է բախվում` բնակարան, աշխատանք, հասարակության հետ հարաբերություններ:
Աննա Մնացականյանը նշեց, որ բնակարանի համար շրջանավարտը պետք է դիմի սոցիալական ծառայություն, որտեղ կուսումնասիրվի նրա սոցիալական վիճակը, բնակության վայրի խնդիրը և կկայացվի համապատասխան որոշում: Չափորոշիչները հստակեցվել են նաև այս հարցում, և, ըստ մեր զրուցակցի, որոշվել է՝ եթե անգամ մի քանի բնակարան է տրամադրվում, ապա բաշխումը պետք է համաչափ լինի:
««Մանկատուն» հասկացությունն ընդհանրապես չափորոշիչներից հանվեց, և մնաց միայն «առանց ծնողական խնամքի մնացած երեխա» կատեգորիան, որը փաստ է, իսկ մանկատունը շատ հարաբերական է, որովհետև ժամանակավոր հանձնելու փաստը խնդիր է մանկատան երեխաների համար` հետագայում իրենց կարգավիճակը հստակեցնելու հարցում: Փոխարենը ներառվել են «միայնակ թոշակառուներ», «սատարող ընտանիք» հասկացությունները, որպեսզի առողջ մոդելը լինի, և մանկատան շրջանավարտը նայի ու որպես կարծրատիպ ունենա նաև առողջ մոդելը, քանի որ իրենք մանկուց արդեն ունեն նեգատիվ օրինակը` կենցաղային, և լավ կլինի, որ առողջ օրինակ ունենան աչքի առաջ»,- Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում մեկնաբանեց Աննա Մնացականյանը:
Անդրադառնալով Մարալիկում մանկատան շրջանավարտներին բնակարաններ հատկացնելու որոշման շուրջ հանրության շրջանում առաջացած բացասական արձագանքին՝ ծրագրի ղեկավարը նշեց՝ ըստ ծրագրի նախատեսվում էր, որ Մարալիկում պետք է տեքստիլ արդյունաբերական գործարան գործեր, և մանկատան շրջանավարտները կկարողանային լուծել նաև զբաղվածության հարցը: Գործարանը թեև չաշխատեց, բայց մեր զրուցակցի խոսքով, Մարալիկում այսօր դատարկ բնակարան չկա, մանկատան շրջանավարտները հիմնավորվել են այդ բնակարաններում ու կարողացել են այնտեղ շարունակել իրենց կյանքը:
Ինչ վերաբերում է հասարակության նախատրամադրվածությանը, թե մանկատան շրջանավարտները գենետիկորեն հակված են «հեշտ» կյանքի և կարող են, օրինակ, թրաֆիքինգի մեջ ներգրավվել, ծրագրի ղեկավարը նշեց, որ մանկատան աղջիկները, հակառակ տարածված կարծիքի, շատ արժանապատիվ ու նախանձախնդիր են սեփական պատվի հարցում: Իսկ ինչ վերաբերում է առանձին հնչողություն ստացած դեպքերին, մանկատան երեխաները մյուսների նման կարող են հայտնվել կյանքի դժվարին իրավիճակներում, պարզապես նրանց նկատմամբ հասարակական հետաքրքրությունն ավելի մեծ է, և այդ դեպքերն առավել մեծ հնչողություն են ստանում:
«Եթե երեխան հայտնվում է ընտանիքում, մանկատունը դառնում է կենսագրության տող և ոչ մի հետևանք չի թողնում»,- ասաց Աննա Մնացականյանը` կարևորելով հատկապես սատարող ընտանիքի մոդելը` միաժամանակ նշելով, որ երեխային կյանքին պետք է նախապատրաստել մանկուց, նրան պետք է տալ որոշակի առաջադրանք և սին խոստումներ չտալ ապագայի մասին:
«Ճանապարհը պետք է գրագետ ներկայացնես նրանց, և վստահ եմ, որ կկարողանան իրենց կյանքը կառուցել՝ և՛ կսեփականաշնորհեն իրենց բնակարանը, և՛ կբարելավեն այն: Հիմա եթե այցելենք, կտեսնեք, որ շատերը իրենց հասանելիք 30-40 քմ-անոց բնակարաններն ուղղակի դրախտ են դարձրել»,- ասացէ նա:
«Մեր տունը» օրիորդաց տան հիմնադիր-նախագահ Տիգրանուհի Կարապետյանը, սակայն, այլ կարծիքի է, նա կարծում է, որ մանկատան շրջանավարտն ամբողջ կյանքում չի կարողանում ձերբազատվել հոգեբանական բարդույթից: «40 տարեկան կին է, 2 երեխա ունի, բայց ասում է` ես մանկատան երեխա եմ»,- ասում է Տիգրանուհի Կարապետյանը:
Աննա Մնացականյանը ևս չի ժխտում, որ նման դեպքեր լինում են, բայց կարծում է, որ դա տեղի է ունենում միայն այն դեպքում, երբ մեր հասարակությունը կամ մշակույթը այդ երեխայի մեջ չի ձևավորել պարկեշտ ծնող, և այդ երեխան հավերժ դժգոհ է մնում այդ հասարակությունից:
