https://arm.sputniknews.ru/20240808/bangladeshi-nvobeljan-varchapety-apstambats-usanvoghnery-havatum-en-chqavvorneri-bankirin-79264850.html
Բանգլադեշի «Նոբելյան վարչապետը». ապստամբած ուսանողները հավատում են «չքավորների բանկիրին»
Բանգլադեշի «Նոբելյան վարչապետը». ապստամբած ուսանողները հավատում են «չքավորների բանկիրին»
Sputnik Արմենիա
Ինչպե՞ս վերահսկել ըմբոստ ուսանողներին։ Այս հարցը մտահոգել է նորանկախ Հայաստանի բոլոր իշխանություններին։ 08.08.2024, Sputnik Արմենիա
2024-08-08T23:33+0400
2024-08-08T23:33+0400
2024-08-08T23:33+0400
բանգլադեշ
ուսանող
բանկիր
հայաստան
հեղինակներ
5 րոպե դուլյանի հետ
մուհամմեդ յունուս
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/07e8/08/08/79264656_0:0:1600:901_1920x0_80_0_0_c4f81dac4bb1caec09fba0f059eafc39.jpg
Հո գաղտնիք չէ՞, որ մեր տարբեր պետական բուհերի ուսանողական խորհուրդների ղեկավարներից շատերը ամենասերտ կապերն են ունեցել իշխող ուժերի հետ, ավելին` հենց այդ կուսակցությունների անդամներ են եղել։ Իսկ ի՞նչ է՝ պատահակա՞ն է, որ հիմա էլ երևանյան առաջատար համալսարանների հոգաբարձուների խորհուրդներում են ընդգրկված, ասենք, պաշտպանության նախարարը, գլխավոր դատախազը և այլ բարձրաստիճան պաշտոնյաներ։ Որովհետև նույնիսկ ամենաանփորձ ու ապիկար կառավարությունը հասկանում է՝ ուսանողությունը հզոր ուժ է և ինքնակազմակերպվելու դեպքում ունակ է այնպիսի ալիք բարձրացնել, որը կսրբի, կտանի ամեն ինչ։ Ինչպես եղավ Բանգլադեշում։Արևմտյան լրատվամիջոցները փաստում են՝ Բանգլադեշում տարիներ շարունակ իշխող կուսակցությունների հետ փոխկապակցված ուսանողական խմբերը տարբեր եղանակներով վերահսկել են համալսարանները։ Եվ հանկարծ աներևակայելի բան պատահեց՝ ուսանողները միավորվեցին հենց իշխանությունների դեմ։ Երկրով մեկ իսկական ուսանողական ապստամբություն սկսվեց, որի հետևանքով տասնյակ մարդիկ զոհվեցին, բայց ի վերջո ուսանողների բոլոր նպատակները փաստորեն իրագործվեցին։ Վարչապետ Շեյխ Հասինան, որը 15 տարի անընդմեջ կառավարում էր երկիրը, հրաժարական տվեց, փախավ Հնդկաստան ու ապաստան խնդրեց Մեծ Բրիտանիայում, խորհրդարանը, որում գերակայում էր այդ կնոջ ղեկավարած կուսակցությունը, լուծարվեց։ Եվ վերջապես հենց այսօր Ֆրանսիայից Բանգլադեշ է վերադառնում խաղաղության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Մուհամմեդ Յունուսը, որին ուսանողները խնդրել են գլխավորել ժամանակավոր կառավարությունը։«Սերբական Ղարաբաղի» կարճ և ուսանելի պատմությունըՅունուսին անվանում են «աղքատների բանկիր»։ Որովհետև նրա հիմնած «Grameen Bank»-ը հսկայական վարկեր չի տրամադրում մեծ ընկերություններին, օգնում է միլիոնավոր մարդկանց հաղթահարելու աղքատությունը և իրենց ընտանիքների համար արժանավայել կյանքի պայմաններ ստեղծելու։ Ինքը՝ Յունուսը, ԲիԲիՍի-ի թղթակցին պատմել է. «Երբ ավարտեցի ամերիկյան համալսարաններից մեկը և վերադարձա հայրենիք, գյուղում հանդիպեցի մի խումբ արհեստավորների, որոնք չէին աշխատում, որովհետև իրենց արհեստանոցում ինչ-որ սարք էր փչացել։ Հարցրի՝ իսկ որքա՞ն գումար է պետք նոր սարք գնելու համար։ Ասացին՝ ընդամենը 27 դոլար, բայց այդքան էլ չունենք։ Գրպանիցս հանեցի ու տվեցի նրանց այդ 27 դոլարը և միաժամանակ հասկացա՝ ախր հաճախ շատ թե քիչ բնականոն կյանք ապահովելու համար մարդկանց մի չնչին գումար է պակասում։ Ապահովի՛ր հասարակ մարդուն այդ գումարով, ու նա կաշխատեցնի իր արհեստանոցը, կվաճառի արտադրածը, կարգի կբերի տունը, ջրմուղ կտեղադրի, և ընտանիքը կսկսի ապրել նորմալ կյանքով։ Այդպես ծագեց աղքատների միկրոֆինանսավորմամբ զբաղվող դրամատուն ստեղծելու գաղափարը»։«Հայկական տարբերակը» կհաղթի՞ Ամերիկայում. Թրամփն ու Հարիսը բանավիճում են բանավեճի շուրջՏնտեսագետները փաստում են՝ շատերը համոզված են, որ այն երկրները, որտեղ նավթ ու գազ չկա, արտահանելու բան էլ չունեն, Մուհամմեդ Յունուսն ապացուցեց, որ դա այդպես չէ։ Նրա մշակած միկրոֆինանսավորման մոդելն այժմ Բանգլադեշի արտահանման գլխավոր «արտադրանքներից» մեկն է. սոցիալապես անապահով ընտանիքների բարեկեցությունը բարձրացնելու նպատակ ունեցող միկրոֆինանսավորումն այժմ կիրառվում է աշխարհի 35 երկրում։ Գրեթե ամեն տարի միջազգային կազմակերպությունները համաժողովներ են անցկացնում միկրոֆինանսավորման թեմայով, 2007 թվականը ՄԱԿ-ը հայտարարել էր միկրոֆինանսավորման տարի, իսկ Մուհամմեդ Յուսուֆն ընդգրկվել է աշխարհի 25 ամենաազդեցիկ մարդկանց ցանկում։Հայտնի տնտեսագետ Սեմ Դեյլի-Հարիսն այսպես է բնորոշել Մուհամմեդ Յունուսին. «Բանկերը խոշոր վարկեր են տրամադրում, ինքը՝ փոքրիկ գումարներ, բանկերը հազար ու մի թուղթ և տեղեկանք են պահանջում, ինքը վարկավորում է մարդկանց, որոնք գրել-կարդալ էլ չգիտեն։ Այսինքն` Յունուսը միշտ հակառակն է անում։ Նա հանճար է»։ Յունուսը «Forbes»-ի 100-ամյակի առիթով գրած իր հոդվածում բացատրել է. «Համարվում է, որ կապիտալիզմը հիմնված է ագահության վրա։ Բայց չէ՞ որ մարդիկ կարող են մտածել ոչ միայն իրենց, այլև ուրիշների մասին։ Այո՛, փող աշխատելը երջանկություն է, բայց ուրիշներին երջանկացնելն էլ երջանկության քառակուսին է»։Հրեական լոբբիի գաղտնիքը. ամերիկյան համալսարանները բողոքում են, Կոնգրեսը՝ ծափահարում
բանգլադեշ
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2024
Արմեն Դուլյան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/2070/97/20709751_477:42:1221:786_100x100_80_0_0_49effa12a5c8a33e31f066cb33af3898.jpg
Արմեն Դուլյան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/2070/97/20709751_477:42:1221:786_100x100_80_0_0_49effa12a5c8a33e31f066cb33af3898.jpg
Լուրեր
am_HY
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/07e8/08/08/79264656_131:0:1600:1102_1920x0_80_0_0_a75ddb1909adb01b1e148590a3a7346f.jpgSputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Արմեն Դուլյան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/2070/97/20709751_477:42:1221:786_100x100_80_0_0_49effa12a5c8a33e31f066cb33af3898.jpg
բանգլադեշ, ուսանող, բանկիր, հայաստան, հեղինակներ, 5 րոպե դուլյանի հետ, մուհամմեդ յունուս
բանգլադեշ, ուսանող, բանկիր, հայաստան, հեղինակներ, 5 րոպե դուլյանի հետ, մուհամմեդ յունուս
Բանգլադեշի «Նոբելյան վարչապետը». ապստամբած ուսանողները հավատում են «չքավորների բանկիրին»
Ինչպե՞ս վերահսկել ըմբոստ ուսանողներին։ Այս հարցը մտահոգել է նորանկախ Հայաստանի բոլոր իշխանություններին։
Հո գաղտնիք չէ՞, որ մեր տարբեր պետական բուհերի ուսանողական խորհուրդների ղեկավարներից շատերը ամենասերտ կապերն են ունեցել իշխող ուժերի հետ, ավելին` հենց այդ կուսակցությունների անդամներ են եղել։ Իսկ ի՞նչ է՝ պատահակա՞ն է, որ հիմա էլ երևանյան առաջատար համալսարանների հոգաբարձուների խորհուրդներում են ընդգրկված, ասենք, պաշտպանության նախարարը, գլխավոր դատախազը և այլ բարձրաստիճան պաշտոնյաներ։ Որովհետև նույնիսկ ամենաանփորձ ու ապիկար կառավարությունը հասկանում է՝ ուսանողությունը հզոր ուժ է և ինքնակազմակերպվելու դեպքում ունակ է այնպիսի ալիք բարձրացնել, որը կսրբի, կտանի ամեն ինչ։ Ինչպես եղավ Բանգլադեշում։
Արևմտյան լրատվամիջոցները փաստում են՝ Բանգլադեշում տարիներ շարունակ իշխող կուսակցությունների հետ փոխկապակցված ուսանողական խմբերը տարբեր եղանակներով վերահսկել են համալսարանները։ Եվ հանկարծ աներևակայելի բան պատահեց՝ ուսանողները միավորվեցին հենց իշխանությունների դեմ։ Երկրով մեկ իսկական ուսանողական ապստամբություն սկսվեց, որի հետևանքով տասնյակ մարդիկ զոհվեցին, բայց ի վերջո ուսանողների բոլոր նպատակները փաստորեն իրագործվեցին։ Վարչապետ Շեյխ Հասինան, որը 15 տարի անընդմեջ կառավարում էր երկիրը, հրաժարական տվեց, փախավ Հնդկաստան ու ապաստան խնդրեց Մեծ Բրիտանիայում, խորհրդարանը, որում գերակայում էր այդ կնոջ ղեկավարած կուսակցությունը, լուծարվեց։ Եվ վերջապես հենց այսօր Ֆրանսիայից Բանգլադեշ է վերադառնում խաղաղության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Մուհամմեդ Յունուսը, որին ուսանողները խնդրել են գլխավորել ժամանակավոր կառավարությունը։
Սկզբում 84-ամյա Յունուսը, որին Միջազգային օլիմպիական կոմիտեն հրավիրել էր Փարիզ՝ այնտեղ շարունակվող օլիմպիական խաղերը դիտելու, չէր ցանկանում որևէ պաշտոն ստանձնել, բայց ի վերջո ընդառաջ գնաց ուսանողների հորդորներին։ Այս մարդու հետ Բանգլադեշում մեծ հույսեր են կապում, չնայած նա, ի տարբերություն բազմաթիվ քաղաքական գործիչների, ոչ մի խոստում չի տվել։ Նա արե՛լ է։
Յունուսին անվանում են «աղքատների բանկիր»։ Որովհետև նրա հիմնած «Grameen Bank»-ը հսկայական վարկեր չի տրամադրում մեծ ընկերություններին, օգնում է միլիոնավոր մարդկանց հաղթահարելու աղքատությունը և իրենց ընտանիքների համար արժանավայել կյանքի պայմաններ ստեղծելու։ Ինքը՝ Յունուսը, ԲիԲիՍի-ի թղթակցին պատմել է. «Երբ ավարտեցի ամերիկյան համալսարաններից մեկը և վերադարձա հայրենիք, գյուղում հանդիպեցի մի խումբ արհեստավորների, որոնք չէին աշխատում, որովհետև իրենց արհեստանոցում ինչ-որ սարք էր փչացել։ Հարցրի՝ իսկ որքա՞ն գումար է պետք նոր սարք գնելու համար։ Ասացին՝ ընդամենը 27 դոլար, բայց այդքան էլ չունենք։ Գրպանիցս հանեցի ու տվեցի նրանց այդ 27 դոլարը և միաժամանակ հասկացա՝ ախր հաճախ շատ թե քիչ բնականոն կյանք ապահովելու համար մարդկանց մի չնչին գումար է պակասում։ Ապահովի՛ր հասարակ մարդուն այդ գումարով, ու նա կաշխատեցնի իր արհեստանոցը, կվաճառի արտադրածը, կարգի կբերի տունը, ջրմուղ կտեղադրի, և ընտանիքը կսկսի ապրել նորմալ կյանքով։ Այդպես ծագեց աղքատների միկրոֆինանսավորմամբ զբաղվող դրամատուն ստեղծելու գաղափարը»։
Հոռետեսները զգուշացնում էին՝ չքավորն անմիջապես կծախսի իրեն տված փողը, մանավանդ որ վարկը ապահովագրված չէ ո՛չ երաշխավորագրով, ո՛չ էլ գրավ դրված ունեցվածքով, և երբեք չի վերադարձնի գումարը։ Փորձը ցույց տվեց ճիշտ հակառակը. արդեն 2006 թվականին «Grameen Bank»-ը ավելի քան 5 միլիոն հաճախորդների 5 միլիարդ դոլարի վարկ էր տվել և վերադարձը կազմել էր 98,9 տոկոս, այսինքն` չվերադարձնողներն ընդամենը 1 տոկոս էին։ Եվ պարզվեց, որ հակառակ տարածված կարծիքին` աղքատները վերադարձնում են վարկերը։
Տնտեսագետները փաստում են՝ շատերը համոզված են, որ այն երկրները, որտեղ նավթ ու գազ չկա, արտահանելու բան էլ չունեն, Մուհամմեդ Յունուսն ապացուցեց, որ դա այդպես չէ։ Նրա մշակած միկրոֆինանսավորման մոդելն այժմ Բանգլադեշի արտահանման գլխավոր «արտադրանքներից» մեկն է. սոցիալապես անապահով ընտանիքների բարեկեցությունը բարձրացնելու նպատակ ունեցող միկրոֆինանսավորումն այժմ կիրառվում է աշխարհի 35 երկրում։ Գրեթե ամեն տարի միջազգային կազմակերպությունները համաժողովներ են անցկացնում միկրոֆինանսավորման թեմայով, 2007 թվականը ՄԱԿ-ը հայտարարել էր միկրոֆինանսավորման տարի, իսկ Մուհամմեդ Յուսուֆն ընդգրկվել է աշխարհի 25 ամենաազդեցիկ մարդկանց ցանկում։
Հայտնի տնտեսագետ Սեմ Դեյլի-Հարիսն այսպես է բնորոշել Մուհամմեդ Յունուսին. «Բանկերը խոշոր վարկեր են տրամադրում, ինքը՝ փոքրիկ գումարներ, բանկերը հազար ու մի թուղթ և տեղեկանք են պահանջում, ինքը վարկավորում է մարդկանց, որոնք գրել-կարդալ էլ չգիտեն։ Այսինքն` Յունուսը միշտ հակառակն է անում։ Նա հանճար է»։ Յունուսը «Forbes»-ի 100-ամյակի առիթով գրած իր հոդվածում բացատրել է. «Համարվում է, որ կապիտալիզմը հիմնված է ագահության վրա։ Բայց չէ՞ որ մարդիկ կարող են մտածել ոչ միայն իրենց, այլև ուրիշների մասին։ Այո՛, փող աշխատելը երջանկություն է, բայց ուրիշներին երջանկացնելն էլ երջանկության քառակուսին է»։