https://arm.sputniknews.ru/20220802/amerikjan-lend-liz-tajvani-hamar-qandel-amboghj-ashkharhy-46136174.html

Ամերիկյան լենդ-լիզ Թայվանի համար. քանդե՞լ ամբողջ աշխարհը

Ամերիկյան լենդ-լիզ Թայվանի համար. քանդե՞լ ամբողջ աշխարհը

Sputnik Արմենիա

ԱՄՆ–ն հայտարարում է «մեկ Չինաստանի» քաղաքականությանը իր հավատարմության մասին և միաժամանակ զինում է կղզու բնակիչներին, հաշվի առնելով ռուսական հատուկ... 02.08.2022, Sputnik Արմենիա

2022-08-02T23:53+0400

2022-08-02T23:53+0400

2022-08-03T11:59+0400

հեղինակներ

ամն

չինաստան

թայվան

https://cdn.am.sputniknews.ru/img/07e6/08/02/46133328_0:0:1600:901_1920x0_80_0_0_e12e1ad32f33689f41a41a3b65950e9e.jpg

ԱՄՆ Կոնգրեսի ներկայացուցիչների պալատի խոսնակ Նենսի Փելոսիի այցը Թայվան ամերիկյան «հեգեմոնիայի» թատերականացված համակարգում ավելի մոտ է Հիրոսիմայի և Նագասակիի միջուկային սնկերին, քան պատասխանատու պետական դիվանագիտությանը և բարդ միջազգային (տարածքային) խնդիրների խաղաղ լուծմանը:Ամերիկյան պատվիրակության հատուկ օդանավը` վեց անդամներով, Նենսի Փելոսիի գլխավորությամբ, Թայվան կղզում վայրէջք է կատարել օգոստոսի 2-ին, Մոսկվայի ժամանակով մոտ 18։00-ին։ Այս այցի նկատմամբ միջազգային հետաքրքրությունը պայմանավորված է Վաշինգտոն–Պեկին–Թայպեյ եռանկյունում աճող ռազմաքաղաքական լարվածությամբ և Ուկրաինայում ռուսական հատուկ գործողության զարգացման պրոյեկտմամբ։Թայվանի նահանգը ՉԺՀ-ի օրինական և անքակտելի մասն է, կղզու «պետականությունը» ներկայացված չէ ՄԱԿ-ում, ճանաչվել է աշխարհի 15 երկրների կողմից, և Միացյալ Նահանգները դրանց թվում չէ։ ԱՄՆ պետկառույցի` նշանակությամբ երրորդ պաշտոնյա Նենսի Փելոսիի այսօրվա այցը Չինաստանի ինքնիշխան տարածք նույնքան սադրիչ է թվում, որքան Թայպեյի համար ամերիկյան լենդ-լիզի նախագիծը կամ մայիսի 23-ին ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենի հայտարարությունը` Չինաստանի ներխուժման դեպքում Թայվանը պաշտպանելու ԱՄՆ բանակի պատրաստակամության մասին: Տպավորություն է ստեղծվում, որ Փելոսիի թռիչքի միակ նպատակը կղզին «հրկիզելն» է։ԱՄՆ–ն հայտարարում է «մեկ Չինաստանի» քաղաքականությանը իր հավատարմության մասին և միաժամանակ զինում է կղզու բնակիչներին, հաշվի առնելով ռուսական հատուկ գործողության ընթացքում Կիևի ռեժիմին մատակարարումների փորձը։ Վաշինգտոնը Թայվանին F-16 կործանիչներ է խոստանում, համազարկային կրակի ռեակտիվ համակարգեր, հականավային հրթիռներ և ռազմական հետախուզության տվյալներ։Չինաստանի հետ փոխգործակցության նման ձևը կարող է անկանխատեսելի հետևանքների հանգեցնել Ասիա-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանի և Հյուսիսային Ամերիկայի համար: Սակայն Վաշինգտոնը Թայվանում Պեկինի հետ (կամ Ուկրաինայում` Մոսկվայի հետ) առճակատումը դիտարկում է որպես «ավտորիտարիզմի» դեմ «ժողովրդավարության» պայքարի «հենման կետ» ՝ «հեգեմոնի» նախկին դերում ինքնահաստատվելու համար։ Հանուն «Մեծ նպատակի»` Փելոսիի հետ միասին, ամբողջ աշխարհը քանդվելու ուղարկելն ափսոս չէ։Չինաստանի նախազգուշացումներըՊեկինը պահպանում է լավագույնի հույսը, բայց պատրաստվում է վատթարագույնին։ Չինաստանի նախագահ Սի Ցզիպինը Թայվան կղզու հետ «վերամիավորումը» իր կառավարման անկյունաքարն է դարձրել, և ԱՄՆ նախագահ Ջոզեֆ Բայդենի հետ վերջերս կայացած հեռախոսազրույցի ժամանակ հայտարարել է. «Ով կրակի հետ է խաղում, կրակից էլ կզոհվի»։ Սա սադրանքներին ուժով պատասխանելու ուղղակի սպառնալիք է։Ներկայացուցիչների պալատի խոսնակ Նենսի Փելոսիի ասիական շրջայցի ֆոնին Թայվանի մոտակայում ԱՄՆ ՌԾՈւ–ի զգալի խմբավորում է ձևավորվել` մի քանի ավիակիր, ուղեկցման տասնյակ նավեր, հարյուրավոր ինքնաթիռներ, այդ թվում` F-35B Lightning II–ը։ Պատահական չէ, որ ՉԺՀ ԱԳՆ–ն ընդգծել էր, որ ԱՄՆ–ն անցել է թույլատրելիի սահմանները, անջատողականներն ու նրանց աջակցողները կզրկվեն Թայվանի անկախության անգամ նվազագույն հնարավորություններից։ Ռուսաստանի «տրոյական ձին» համաշխարհային օվկիանոսում է. «Լոշարիկի» գաղտնիքներըԵրկու չինական ավիակիր ծով է դուրս եկել, «զորավարժությունների» համար 5 օրով փակ է Հարավչինական ծովի շրջանը։ Չինաստանի ազգային–ազատագրական բանակն (ՉԱԱԲ) ավելացրել է ուժերը երկրի հարավ–արևելքում, Լունտյան ավիաբազայում` Թայվանի ափից 125 կմ հեռու, շարժիչներն են տաքացնում J-11 և J-16 կործանիչները, ինչպես նաև Ռուսաստանից ձեռք բերված Սու–27–երը։ Ափին ցամաքային բազավորման հականավային համալիրներ են ծավալվել` DF-17 գերձայնային «ավիակիր սպանող» հրթիռներով։ Թայվանի մոտակա Ֆուցզյան գավառի ափերին (մոտ 130 կմ հեռավորության վրա) մեծ քանակությամբ ՉԱԱԲ–ի զինծառայողներ և տեխնիկա է կենտրոնացած։Հարավչինական ծովում չինական ինքնաթիռները մշակել են ամերիկյան Theodore Roosevelt ավիակրի վրա հիպերձայնային հրթիռներով մինչև 1500 կիլոմետր հեռահարությամբ հարվածները։Երկու միլիոնանոց ՉԱԱԲ–ը, նավերի թվով աշխարհում առաջին ՌԾՈւ–ն ու երրորդը` ՌՕՈւ ինքնաթիռների թվով, անհամեմատելի է Թայպեյի ուժերի հետ։ Կղզու զորքը բաղկացած է մոտ 300 հազար մարդուց, որոնք վարժեցված և զինված են Պենտագոնի ստանդարտներով։Թայվանում ՉԺՀ-ի մայրցամաքային բանակին կարող են դիմավորել 480 ամերիկյան տանկ, 2000 զրահափոխադրիչ, 600 ՀԻԿ և 1400 քարշակվող հրանոթ, 69 АН-64Е «Ապաչ» և АН-1W «Կոբրա» հարվածային ուղղաթիռ,175 բազմաթիրախային ուղղաթիռ,, «Փետրիոտ» ԶՀՀ–ն և այլ համալիրներ, այդ թվում՝ «Սթինգեր» համալիր։ Կան նաև ամերիկյան F-16 Fighting Falcon կործանիչներ, անօդաչու թռչող սարքեր և սեփական արտադրության հականավային հրթիռներ:Թայպեյի ցամաքային ուժերը բաղկացած են 35 բրիգադից, որոնցից 25–ը` հետևակային, հինգը` տանկային, երեքը` մեքենայացված: ՌՕՈւ–ում ծառայում է 90 հազար, ռազմածովային ուժերում՝ 32,5 հազար մարդ։ Բացի այդ, Թայվան կղզու մոտ օդային տարածքն այսօր պարեկում են ԱՄՆ ռազմաօդային ուժերի հետախույզ-ինքնաթիռները (հիշում ենք Ուկրաինան): Պեկինի և Թայպեյի (Վաշինգտոնի լենդ-լիզով) ռազմական հակամարտության իրավիճակում հավանական է ՉԱԱԲ–ի կողմից մի քանի ամիս տևողությամբ հատուկ գործողությունը (բարդ լոգիստիկա, Թայվանի նեղուցը ամենանեղ տեղում 130 կմ է): ԱՄՆ–ի ուղեկցող պատժամիջոցներն ու ՉԺՀ-ի տնտեսության արգելակումը երաշխավորված են։ Ընտրությունը դյուրին չէ։Ամերիկյան կողմը կարծում է, որ Փելոսիի այցի ընթացքում «ավելի շատ աղմուկ կլինի, քան ցասում», ՉԺՀ–ի հռետորաբանությունը «ստանդարտ ուղեվարձ» է, վտանգավոր արձագանք չի խոստանում։ Լենդ-լիզ Ուկրաինայի համար. ԱՄՆ-ի քաղաքականության ձախողումը ԵվրոպայումԵվ այնուամենայնից Փելոսիի այցը ոչ ստանդարտ տեսք ունի, ռազմական հատուկ գործողություն է հիշեցնում և անգամ ակնհայտ վրեժ «հեգեմոնի» կողմից` Ռուսաստանի հետ Չինաստանի ռազմավարական դաշնակցության համար։Ավելի վաղ ամերիկյան պատվիրակությունը տեղափոխող ինքնաթիռը «հետքերն էր խառնում» քարտեզի վրա, և օգոստոսի 2-ի առավոտյան վայրէջք կատարեց Մալայզիայում (հեռավորությունը Թայվանից` 3000 կմ)։ Այստեղ էլ ժամանեց ԱՄՆ–ի երկրորդ կառավարական ինքնաթիռը` Փելոսիին Թայվան ուղեկցելու կամ հատուկ օդանավը փոխարինելու համար։ Պենտագոնի պաշտոնական ներկայացուցիչ Ջոն Կիրբին հայտարարեց, որ ամերիկյան զորքերը կապահովեն անվտանգությունն ու աջակցությունը, որոնք կարող են պետք լինել խոսնակին ուղևորության ընթացքում, այսինքն` նաև ՉԺՀ–ի տարածքում (հիշում ենք 2001 թվականին չինական Հայնան կղզու երկնքում խոցված ամերիկյան հետախույզ ինքնաթիռը)։Նենսի Փելոսիի օգոստոսի 2-ի սադրիչ այցը Թայվան, «վերապահումերը` ըստ Բայդենի» և Թայպեյի անջատողականների համար լենդ լիզի նախագիծը ՉԺՀ–ի նկատմամբ ԱՄՆ ագրեսիայի ակտի բաղկացուցիչներն են, Երրորդ համաշխարհային պատերազմի շեմը, դա հասկանալի է նույնիսկ ամերիկացիների համար:Եվ ամենավատն այն է, որ հնացած ամերիկյան ագրեսիան ոչ թե ԱՄՆ–ի շատ տարեց ղեկավարների զգացմունքային արձագանքն է Չինաստանից (կամ Ռուսաստանից) ինչ-որ «վիրավորանքների», այլ հստակ գծված պետական ուղղություն է դեպի անդունդ։ Այսպես, պաշտպանության նախկին նախարար Մարկ Էսպերը Թայպեյում բարձրագույն ղեկավարության հետ հանդիպումից հետո հայտարարել է, որ Միացյալ Նահանգները պետք է լիովին հրաժարվեն «մեկ Չինաստանի» քաղաքականությունից, հստակեցնեն Թայվանի հետ հարաբերությունները անվտանգության ոլորտում։ «Մեկ Չինաստանի քաղաքականությունը 50 տարեկան է դառնում, և ես կարծում եմ, որ այն սպառել է իրեն»։Ակնհայտ է, որ Վաշինգտոնում պետական պատասխանատվությունը սկսվում է այնտեղ, որտեղ վերջանում է ամերիկյան անպատժելիությունը։Հետևեք ռազմական վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրոլենկոյի Telegram–ալիքին։

ամն

չինաստան

թայվան

2022

Լուրեր

am_HY

հեղինակներ, ամն, չինաստան, թայվան