Երևանը ջրի խնդիր է ունեցել. քաղաքի կենտրոնում միջնադարյան գտածոներ են հայտնաբերվել
Երևանը ջրի խնդիր է ունեցել. քաղաքի կենտրոնում միջնադարյան գտածոներ են հայտնաբերվել
Sputnik Արմենիա
Շինարարական ընկերության ներկայացուցիչները հնագետներին հայտնել են, որ գետնի տակ ինչ–որ բան են գտել, որը կարող է կարևոր լինել քաղաքի պատմության համար։ 11.12.2021, Sputnik Արմենիա
ԵՐԵՎԱՆ, 11 դեկտեմբերի – Sputnik. Երևանի կենտրոնում` մանկական այգում (նախկինում՝ Կիրովի անվան զբոսայգի) իրականացված պեղումների ընթացքում ուշ միջնադարյան ջրամատակարարման և ջրահեռացման համակարգ է հայտնաբերվել։ Մասնագետները նաև անոթների բեկորներ, կավե, հախճապակե և կերամիկական կենցաղային առարկաներ են գտել։ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությանն առընթեր Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոնի հնագիտական արշավախումբը պեղումները սկսել է դեկտեմբերի 1-ից: Ինչպես Sputnik Արմենիայի թղթակցին պատմեց արշավախմբի ղեկավար Մերի Սաֆարյանը, տվյալները նախնական են, և դրանց մասին 100 տոկոս ճշգրտությամբ կարելի է խոսել աշխատանքներն ավարտելուց հետո։Որ գետնի տակ ինչ–որ կարևոր բան է հայտնաբերվել, հնագետներն իմացել են շինարարական ընկերության ներկայացուցիչներից։ Կառուցապատողը այգու ղեկավարությունից սրճարան կառուցելու թույլտվություն է ստացել։Հողային նախնական աշխատանքներից և հիմքի լցոնման համար տարածքը պատրաստելուց հետո որոշ շերտեր են ի հայտ եկել։ Ընկերության ներկայացուցիչները դիմել են պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոնին:«Երբ մեր մասնագետները ուսումնասիրեցին տարածքը, պարզ դարձավ, որ սա շարքային շինություն չէ, այլ պատմամշակութային կարևոր ժառանգություն»,-պարզաբանեց Սաֆարյանը։Արշավախմբին հաջողվել է ի հայտ բերել աղյուսե պատերով և հատակով սենյակներ։ Հայտնաբերվել է նաև, ըստ ամենայնի, հին Երևանի ջրահեռացման և ջրամատակարարման համակարգը․ այն կառուցված է տուֆից, թունելի ելքի տրամագիծը մինչև 50 սանտիմետր է։Հայտնաբերվել են տարբեր կենցաղային իրեր և կավից պատրաստված շինարարական նյութեր, կերամիկական և ճենապակյա իրերի բեկորներ, հախճապակյա ամանեղեն, սափորներ, արաբատառ դաջվածքով ծխամորճ (XV-XVII դար), սնդուկի բրոնզե կողպեք, մեծ քանակությամբ ալյումինե ձողեր։ Գտածոների մեծ մասը պատկանում է ուշ միջնադարի ժամանակաշրջանին։Արվեստագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր Հակոբ Սիմոնյանն էլ Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում պարզաբանեց, որ խոսքը Երևանի պատմության համար կարևոր ժամանակաշրջանի մասին է։Նրա խոսքով` տեղանքն այն ժամանակ էլ է խիտ բնակեցված եղել։ Բացի այդ, արշավախմբի հայտնաբերած ստորգետնյա ջրատարի մի մասը, ամենայն հավանականությամբ, ջրամատակարարման խոշոր միջնադարյան համակարգի մասն է եղել։Հայաստանն Ուրարտուի ժառանգորդն է. Կարմիր բլուրում կարևոր բացահայտում են արել աշխարհի համարԵրևանը խմելու ջրի մատակարարումների կարիք է ունեցել։ Ուստի մեկենասներն ու ձեռնարկատերերը իրենց միջոցներով համակարգ են անցկացել «40 աղբյուրներ» կոչված տարածքից (ներկայիս Ավան վարչական շրջանում) մինչև քաղաքի կենտրոն։ Ստորգետնյա ջրանցքի կառուցվածքի մանրամասն ուսումնասիրությունը թույլ կտա հասկանալ, թե ինչպիսին է եղել հին Երևանը։Հնագետները Երևանի տարածքում 5000-ամյա բնակավայրի գոյության նոր ապացույցներ են գտելՀնագետը նշեց, որ հայտնաբերված սենյակները կառուցված են հում աղյուսից։ Դա կարող է նշանակել, որ այստեղ միջին խավն է բնակվել, քանի որ հասարակության ամենահարուստ ներկայացուցիչները տներն ու մյուս շինությունները քարից էին կառուցում։ Նա չի բացառում նաև, որ այստեղ կարող էին լրացուցիչ շինություններ, քարվանսարաներ լինել։Սիմոնյանը կարծում է, որ այս վայրը կարող է Երևանի առանցքային զբոսաշրջային գոտիներից մեկը կամ մայրաքաղաքի այցեքարտը դառնալ։
Շինարարական ընկերության ներկայացուցիչները հնագետներին հայտնել են, որ գետնի տակ ինչ–որ բան են գտել, որը կարող է կարևոր լինել քաղաքի պատմության համար։
ԵՐԵՎԱՆ, 11 դեկտեմբերի – Sputnik. Երևանի կենտրոնում` մանկական այգում (նախկինում՝ Կիրովի անվան զբոսայգի) իրականացված պեղումների ընթացքում ուշ միջնադարյան ջրամատակարարման և ջրահեռացման համակարգ է հայտնաբերվել։ Մասնագետները նաև անոթների բեկորներ, կավե, հախճապակե և կերամիկական կենցաղային առարկաներ են գտել։
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությանն առընթեր Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոնի հնագիտական արշավախումբը պեղումները սկսել է դեկտեմբերի 1-ից: Ինչպես Sputnik Արմենիայի թղթակցին պատմեց արշավախմբի ղեկավար Մերի Սաֆարյանը, տվյալները նախնական են, և դրանց մասին 100 տոկոս ճշգրտությամբ կարելի է խոսել աշխատանքներն ավարտելուց հետո։
Որ գետնի տակ ինչ–որ կարևոր բան է հայտնաբերվել, հնագետներն իմացել են շինարարական ընկերության ներկայացուցիչներից։ Կառուցապատողը այգու ղեկավարությունից սրճարան կառուցելու թույլտվություն է ստացել։
Հողային նախնական աշխատանքներից և հիմքի լցոնման համար տարածքը պատրաստելուց հետո որոշ շերտեր են ի հայտ եկել։ Ընկերության ներկայացուցիչները դիմել են պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոնին:
«Երբ մեր մասնագետները ուսումնասիրեցին տարածքը, պարզ դարձավ, որ սա շարքային շինություն չէ, այլ պատմամշակութային կարևոր ժառանգություն»,-պարզաբանեց Սաֆարյանը։
Արշավախմբին հաջողվել է ի հայտ բերել աղյուսե պատերով և հատակով սենյակներ։ Հայտնաբերվել է նաև, ըստ ամենայնի, հին Երևանի ջրահեռացման և ջրամատակարարման համակարգը․ այն կառուցված է տուֆից, թունելի ելքի տրամագիծը մինչև 50 սանտիմետր է։
Հնագետը կարծում է, որ դեռ վաղ է պնդել, թե կոնկրետ ինչ է եղել այդ տարածքում։ Հաշվի առնելով, որ մոտակայքում է գտնվել Երևանի ամենահին և ամենամեծ շուկան, ապա այստեղ միանգամայն կարող էր լինել կա՛մ քարվանսարա՝ իջևանատուն, կա՛մ էլ շուկայամերձ տարածքներ (օրինակ՝ պահեստներ)։
Հայտնաբերվել են տարբեր կենցաղային իրեր և կավից պատրաստված շինարարական նյութեր, կերամիկական և ճենապակյա իրերի բեկորներ, հախճապակյա ամանեղեն, սափորներ, արաբատառ դաջվածքով ծխամորճ (XV-XVII դար), սնդուկի բրոնզե կողպեք, մեծ քանակությամբ ալյումինե ձողեր։ Գտածոների մեծ մասը պատկանում է ուշ միջնադարի ժամանակաշրջանին։
Արվեստագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր Հակոբ Սիմոնյանն էլ Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում պարզաբանեց, որ խոսքը Երևանի պատմության համար կարևոր ժամանակաշրջանի մասին է։
«Նախնական տվյալներով` այն, ինչ հայտնաբերվել է այստեղ, թվագրվում է 18-19-րդ դարերով։ Սակայն ամբողջական պատկերը պարզ կլինի աշխատանքների ավարտից հետո»,- նշեց Սիմոնյանը։
Նրա խոսքով` տեղանքն այն ժամանակ էլ է խիտ բնակեցված եղել։ Բացի այդ, արշավախմբի հայտնաբերած ստորգետնյա ջրատարի մի մասը, ամենայն հավանականությամբ, ջրամատակարարման խոշոր միջնադարյան համակարգի մասն է եղել։
Երևանը խմելու ջրի մատակարարումների կարիք է ունեցել։ Ուստի մեկենասներն ու ձեռնարկատերերը իրենց միջոցներով համակարգ են անցկացել «40 աղբյուրներ» կոչված տարածքից (ներկայիս Ավան վարչական շրջանում) մինչև քաղաքի կենտրոն։ Ստորգետնյա ջրանցքի կառուցվածքի մանրամասն ուսումնասիրությունը թույլ կտա հասկանալ, թե ինչպիսին է եղել հին Երևանը։
Հնագետը նշեց, որ հայտնաբերված սենյակները կառուցված են հում աղյուսից։ Դա կարող է նշանակել, որ այստեղ միջին խավն է բնակվել, քանի որ հասարակության ամենահարուստ ներկայացուցիչները տներն ու մյուս շինությունները քարից էին կառուցում։ Նա չի բացառում նաև, որ այստեղ կարող էին լրացուցիչ շինություններ, քարվանսարաներ լինել։
Սիմոնյանը կարծում է, որ այս վայրը կարող է Երևանի առանցքային զբոսաշրջային գոտիներից մեկը կամ մայրաքաղաքի այցեքարտը դառնալ։