https://arm.sputniknews.ru/20211208/haghtatught-te-nvor-khaghaqart-adrbejani-dzerqin-inch-tvec-haagaji-datarani-vorvoshumy-hh-in-36193758.html
Հաղթաթո՞ւղթ, թե՞ նոր խաղաքարտ Ադրբեջանի ձեռքին. ինչ տվեց Հաագայի դատարանի որոշումը ՀՀ-ին
Հաղթաթո՞ւղթ, թե՞ նոր խաղաքարտ Ադրբեջանի ձեռքին. ինչ տվեց Հաագայի դատարանի որոշումը ՀՀ-ին
Sputnik Արմենիա
Հայ ռազմագերիների` ՄԻԵԴ-ում շահերի ներկայացուցիչ, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում վերլուծել է Հաագայի դատարանի որոշումը և... 08.12.2021, Sputnik Արմենիա
2021-12-08T21:28+0400
2021-12-08T21:28+0400
2021-12-20T14:08+0400
հայաստան
ադրբեջան
մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան (միեդ)
գերի
միավորված ազգերի կազմակերպություն (մակ)
հաագայի դատարան
սիրանուշ սահակյան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/07e4/0b/04/25188949_0:166:1600:1066_1920x0_80_0_0_d8687e7bafa8202904462219a9cfb972.jpg
ԵՐԵՎԱՆ, 8 դեկտեմբերի – Sputnik. ՄԱԿ-ի միջազգային դատարանի որոշումից հայկական կողմի սպասելիքները շատ ավելին էին, քան դրանք արձանագրվեցին որոշման տեքստով։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց Ադրբեջանում գտնվող հայ ռազմագերիների` ՄԻԵԴ-ում շահերի ներկայացուցիչ, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանը։Ինչպես արդեն հայտնել էինք, ՄԱԿ-ի միջազգային դատարանը մասնակի բավարարել է Հայաստանն ընդդեմ Ադրբեջանի` խտրականության բոլոր ձևերի վերացման միջազգային կոնվենցիայի խախտման հիմքով գանգատը։ Սակայն Ադրբեջանում պահվող հայ գերիներին վերադարձնելու հարցով միջանկյալ միջոց կիրառելու հայկական կողմի պահանջը մերժվել է։Հաագայի դատարանը մասնակի բավարարել է նաև Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի կողմից ներկայացված համանման հայցը։Թե ինչո՞ւ է ՄԱԿ-ի Միջազգային դատարանը որոշել մերժել հայ գերիներին վերադարձնելու հարցով միջանկյալ միջոց կիրառելու պահանջը Սահակյանը դժվարանում է ասել։ Համոզված է` Հաագայի դատարանում հայկական կողմի գանգատը ներկայացնող թիմում քիչ չեն պրոֆեսիոնալները։«Դժվար է մեկնաբանել` արդյոք դա վատ պաշտպանության հետևանք էր, թե քաղաքական գործոններն են ազդել։ Գուցե պահանջն է իսկզբանե սխալ դրվել, որ երբևէ չէր էլ կարող այս գործընթացի շրջանակում բավարարվել, բայց այս մերժումը խաղաքարտ է դառնալու Ադրբեջանի ձեռքում»,- Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց նա։Սահակյանը կարծում է, որ այս որոշումից հետո Ադրբեջանը կփորձի գերիների հարցն ավելի շատ շահարկել և բանակցություններում ցույց տալ, որ կարճաժամկետ հեռանկարում հարցի լուծումը հնարավոր է միայն որոշակի քաղաքական զիջումների դիմաց։ Նրա խոսքով` որպես հակազդող գործիք այստեղ Հայաստանի իշխանությունը գերիների վերադարձի հարցը կարող է քննարկել պատերազմական հանցագործությունների տիրույթում և ստիպել սանկցիաներ կիրառել գործընթացը ձախողող պաշտոնյաների նկատմամբ։Իրավապաշտպանը դրական է գնահատում մյուս հարցերի վերաբերյալ դատարանի կողմից միջանկյալ միջոց կիրառելու փաստը։ Որոշման մեջ նշվում է, որ Ադրբեջանը հայերի նկատմամբ պետական մակարդակով ռասայական, էթնիկ խտրականություն է քարոզում, մինչդեռ Ադրբեջանն ընդդեմ Հայաստանի գանգատի դեպքում որոշման տեքստում նշվում է, որ Հայաստանում խտրականության մասին քարոզն իրականացվում է որոշակի անհատների կողմից։«Այստեղ արդարացիորեն անարդարության զգացում կարող է առաջանալ, որ մենք դարերով թուրք-ադրբեջանական խտրականության զոհ ենք եղել, սակայն դատարանը կարծես թե նաև ադրբեջանցիներին է պաշտպանում հայերից։ Պետք է նկատի ունենանք, որ ՄԱԿ-ի դատարանը չի կարող հաշվի չառնել քաղաքական նախադրյալները, վաղ փուլում ունենալ միայն բավարարում Հայաստանի նկատմամբ և մերժել ադրբեջանական բոլոր պահանջները։ Դատարանը փորձում է չեզոք լինել, հավասարության նշան դնել կողմերի միջև։ Բայց անգամ այս պայմաններում դատարանը ցույց է տվել, որ դրսևորումները նույնական չեն»,- ընդգծեց իրավապաշտպանը։Սահակյանը կարևոր ձեռքբերում է համարում նաև Ադրբեջանում գտնվող հայերի անվտանգության և իրավունքների պաշտպանության, հայկական ժառանգության, մշակույթի, կրոնական և այլ արժեքների պահպանման ուղղությամբ կանխարգելիչ միջոցառումներ ձեռնարկելու հնարավորությունը։ՀՀ–ն Ադրբեջանին միջանցք տրամադրելու պարտավորություն չունի. ՀՀ ԱԳՆ–ի պատասխանն ԱլիևինԱդրբեջանն ընդդեմ Հայաստանի գանգատում ներկայացված` «ազատագրված» ականապատ տարածքների քարտեզների տրամադրման պահանջը ևս մերժել է դատարանը։ Ինչ վերաբերում է Ադրբեջանի փոխարտգործնախարար Էլնուր Մամեդովը հայտարարությանը, որ Հայաստանն Ադրբեջանին է փոխանցել ականապատ դաշտերի բոլոր քարտեզները ՄԱԿ-ի Միջազգային դատարանի որոշման հրապարակումից 3 օր առաջ, Սահակյանը դարձյալ սլաքներն ուղղում է ՀՀ իշխանությունների դաշտ։ Ասում է`օրվա քաղաքական իշխանության թուլությունից է, որ ադրբեջանցիներն այս հարցում ևս փորձում են հանդես գալ հաղթողի դիրքերից և սեփական ժողովրդին, հայ հասարակությանն ու միջազգային խաղացողներին ապացուցել, որ այն, ինչը հնարավոր չէ իրավական դաշտում լուծել, Ադրբեջանը լուծում է քաղաքական հարթության մեջ։Հիշեցնենք` սեպտեմբերին Հայաստանի Հանրապետությունը գանգատ էր ներկայացրել ՄԱԿ-ի արդարադատության միջազգային դատարան ընդդեմ Ադրբեջանի՝ խտրականության բոլոր ձևերի վերացման միջազգային կոնվենցիայի խախտման հիմքով: Իր հայցում Հայաստանը պահանջում էր, որ Ադրբեջանն անհապաղ ազատ արձակի հայ գերիներին, քաղաքացիական պատանդներին և այլ պահված անձանց, որոնք գերեվարվել են 2020 թվականի սեպտեմբեր-նոյեմբեր ամիսներին կամ դրանից հետո զինված բախումների ժամանակ։ Մինչ այդ Ադրբեջանը պետք է նրանց հետ վարվի ռասայական խտրականության բոլոր ձևերի վերացման մասին կոնվենցիայի պարտավորությունների շրջանակում։Բաքուն պետք է ապահովի իրենց կողմից վերահսկվող տարածքում մշակութային հուշարձաններ (վանքեր, հուշարձաններ և այլն) այցելելու հնարավորությունը, ինչպես նաև իրական միջոցներ ձեռնարկի այդ հուշարձանների պահպանման համար:Բաքուն էլ սեպտեմբերի 24-ին հայց էր ներկայացրել, որում պնդում է, թե իբր Հայաստանը մի շարք խտրական գործողություններ է իրականացրել և իրականացնում ադրբեջանցիների դեմ՝ նրանց ազգային և էթնիկ ծագման հիման վրա:Դեկտեմբերի` 7-ին, դատարանը հրապարակեց իր որոշումը և Ադրբեջանից պահանջեց դադարեցնել հայերի նկատմամբ ռասայական ատելության հրահրումը։ Միջազգային դատարանը նույն պահանջը ներկայացրեց նաև Հայաստանին և կողմերին կոչ արեց ձեռնպահ մնալ ցանկացած գործողությունից, որը կարող է իրավիճակի վատթարացման հանգեցնել։
https://arm.sputniknews.ru/20211208/mak-i-datarani-vorvoshumnern-artacvolum-en-mer-pastarkneri-yndunumy-hh-agni-ardzaganqy-36183897.html
https://arm.sputniknews.ru/20211208/shirakci-62-zinvorneri-gerevarman-depqov-pastabany-cucmunqneric-mejberumner-e-arel--36177795.html
ադրբեջան
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2021
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Լուրեր
am_HY
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
հայաստան, ադրբեջան, մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան (միեդ), գերի, միավորված ազգերի կազմակերպություն (մակ), հաագայի դատարան, սիրանուշ սահակյան
հայաստան, ադրբեջան, մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան (միեդ), գերի, միավորված ազգերի կազմակերպություն (մակ), հաագայի դատարան, սիրանուշ սահակյան
Հաղթաթո՞ւղթ, թե՞ նոր խաղաքարտ Ադրբեջանի ձեռքին. ինչ տվեց Հաագայի դատարանի որոշումը ՀՀ-ին
21:28 08.12.2021 (Թարմացված է: 14:08 20.12.2021) Հայ ռազմագերիների` ՄԻԵԴ-ում շահերի ներկայացուցիչ, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում վերլուծել է Հաագայի դատարանի որոշումը և ներկայացրել դրական և բացասական ազդակները։
ԵՐԵՎԱՆ, 8 դեկտեմբերի – Sputnik. ՄԱԿ-ի միջազգային դատարանի որոշումից հայկական կողմի սպասելիքները շատ ավելին էին, քան դրանք արձանագրվեցին որոշման տեքստով։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց Ադրբեջանում գտնվող հայ ռազմագերիների` ՄԻԵԴ-ում շահերի ներկայացուցիչ, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանը։
Ինչպես արդեն հայտնել էինք,
ՄԱԿ-ի միջազգային դատարանը մասնակի բավարարել է Հայաստանն ընդդեմ Ադրբեջանի` խտրականության բոլոր ձևերի վերացման միջազգային կոնվենցիայի խախտման հիմքով գանգատը։ Սակայն Ադրբեջանում պահվող հայ գերիներին վերադարձնելու հարցով միջանկյալ միջոց կիրառելու հայկական կողմի պահանջը մերժվել է։
Հաագայի դատարանը մասնակի բավարարել է նաև Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի կողմից ներկայացված համանման հայցը։
Թե ինչո՞ւ է ՄԱԿ-ի Միջազգային դատարանը որոշել մերժել հայ գերիներին վերադարձնելու հարցով միջանկյալ միջոց կիրառելու պահանջը Սահակյանը դժվարանում է ասել։ Համոզված է` Հաագայի դատարանում հայկական կողմի գանգատը ներկայացնող թիմում քիչ չեն պրոֆեսիոնալները։
«Դժվար է մեկնաբանել` արդյոք դա վատ պաշտպանության հետևանք էր, թե քաղաքական գործոններն են ազդել։ Գուցե պահանջն է իսկզբանե սխալ դրվել, որ երբևէ չէր էլ կարող այս գործընթացի շրջանակում բավարարվել, բայց այս մերժումը խաղաքարտ է դառնալու Ադրբեջանի ձեռքում»,- Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց նա։
Սահակյանը կարծում է, որ այս որոշումից հետո Ադրբեջանը կփորձի գերիների հարցն ավելի շատ շահարկել և բանակցություններում ցույց տալ, որ կարճաժամկետ հեռանկարում հարցի լուծումը հնարավոր է միայն որոշակի քաղաքական զիջումների դիմաց։ Նրա խոսքով` որպես հակազդող գործիք այստեղ Հայաստանի իշխանությունը գերիների վերադարձի հարցը կարող է քննարկել պատերազմական հանցագործությունների տիրույթում և ստիպել սանկցիաներ կիրառել գործընթացը ձախողող պաշտոնյաների նկատմամբ։
«Բայց ես մտավախություն ունեմ, որ այդ համարձակ քայլին Հայաստանի իշխանությունները չեն գնա, և չեմ բացառում, որ նրանք գերիների վերադարձը կարող են օգտագործել որոշ զիջումներ արդարացնելու նպատակով »,- նշեց Սահակյանը։
Իրավապաշտպանը դրական է գնահատում մյուս հարցերի վերաբերյալ դատարանի կողմից միջանկյալ միջոց կիրառելու փաստը։ Որոշման մեջ նշվում է, որ Ադրբեջանը հայերի նկատմամբ պետական մակարդակով ռասայական, էթնիկ խտրականություն է քարոզում, մինչդեռ Ադրբեջանն ընդդեմ Հայաստանի գանգատի դեպքում որոշման տեքստում նշվում է, որ Հայաստանում խտրականության մասին քարոզն իրականացվում է որոշակի անհատների կողմից։
«Այստեղ արդարացիորեն անարդարության զգացում կարող է առաջանալ, որ մենք դարերով թուրք-ադրբեջանական խտրականության զոհ ենք եղել, սակայն դատարանը կարծես թե նաև ադրբեջանցիներին է պաշտպանում հայերից։ Պետք է նկատի ունենանք, որ ՄԱԿ-ի դատարանը չի կարող հաշվի չառնել քաղաքական նախադրյալները, վաղ փուլում ունենալ միայն բավարարում Հայաստանի նկատմամբ և մերժել ադրբեջանական բոլոր պահանջները։ Դատարանը փորձում է չեզոք լինել, հավասարության նշան դնել կողմերի միջև։ Բայց անգամ այս պայմաններում դատարանը ցույց է տվել, որ դրսևորումները նույնական չեն»,- ընդգծեց իրավապաշտպանը։
Սահակյանը կարևոր ձեռքբերում է համարում նաև Ադրբեջանում գտնվող հայերի անվտանգության և իրավունքների պաշտպանության, հայկական ժառանգության, մշակույթի, կրոնական և այլ արժեքների պահպանման ուղղությամբ կանխարգելիչ միջոցառումներ ձեռնարկելու հնարավորությունը։
Ադրբեջանն ընդդեմ Հայաստանի գանգատում ներկայացված` «ազատագրված» ականապատ տարածքների քարտեզների տրամադրման պահանջը ևս մերժել է դատարանը։ Ինչ վերաբերում է Ադրբեջանի փոխարտգործնախարար Էլնուր Մամեդովը հայտարարությանը, որ Հայաստանն Ադրբեջանին է փոխանցել
ականապատ դաշտերի բոլոր քարտեզները ՄԱԿ-ի Միջազգային դատարանի որոշման հրապարակումից 3 օր առաջ, Սահակյանը դարձյալ սլաքներն ուղղում է ՀՀ իշխանությունների դաշտ։
Ասում է`օրվա քաղաքական իշխանության թուլությունից է, որ ադրբեջանցիներն այս հարցում ևս փորձում են հանդես գալ հաղթողի դիրքերից և սեփական ժողովրդին, հայ հասարակությանն ու միջազգային խաղացողներին ապացուցել, որ այն, ինչը հնարավոր չէ իրավական դաշտում լուծել, Ադրբեջանը լուծում է քաղաքական հարթության մեջ։
Հիշեցնենք` սեպտեմբերին Հայաստանի Հանրապետությունը գանգատ էր ներկայացրել ՄԱԿ-ի արդարադատության միջազգային դատարան ընդդեմ Ադրբեջանի՝ խտրականության բոլոր ձևերի վերացման միջազգային կոնվենցիայի խախտման հիմքով: Իր հայցում Հայաստանը պահանջում էր, որ Ադրբեջանն անհապաղ ազատ արձակի հայ գերիներին, քաղաքացիական պատանդներին և այլ պահված անձանց, որոնք գերեվարվել են 2020 թվականի սեպտեմբեր-նոյեմբեր ամիսներին կամ դրանից հետո զինված բախումների ժամանակ։ Մինչ այդ Ադրբեջանը պետք է նրանց հետ վարվի ռասայական խտրականության բոլոր ձևերի վերացման մասին կոնվենցիայի պարտավորությունների շրջանակում։
Բաքուն պետք է ապահովի իրենց կողմից վերահսկվող տարածքում մշակութային հուշարձաններ (վանքեր, հուշարձաններ և այլն) այցելելու հնարավորությունը, ինչպես նաև իրական միջոցներ ձեռնարկի այդ հուշարձանների պահպանման համար:
Բաքուն էլ սեպտեմբերի 24-ին հայց էր ներկայացրել, որում պնդում է, թե իբր Հայաստանը մի շարք խտրական գործողություններ է իրականացրել և իրականացնում ադրբեջանցիների դեմ՝ նրանց ազգային և էթնիկ ծագման հիման վրա:
Դեկտեմբերի` 7-ին, դատարանը հրապարակեց իր որոշումը և Ադրբեջանից պահանջեց դադարեցնել հայերի նկատմամբ ռասայական ատելության հրահրումը։ Միջազգային դատարանը նույն պահանջը ներկայացրեց նաև Հայաստանին և կողմերին կոչ արեց ձեռնպահ մնալ ցանկացած գործողությունից, որը կարող է իրավիճակի վատթարացման հանգեցնել։
