ԵՐԵՎԱՆ, 19 մայիսի - Sputnik. 2010թ–ից ի վեր հայաստանյան բանկերի կապիտալն անընդհատ աճել է։ Այս մասին այսօր հրավիրած մամուլի ասուլիսում հայտնեց ՀՀ Բանկերի միության գործադիր տնօրեն Սեյրան Սարգսյանը։
«Կապիտալը բանկում ավելացել է ի հաշիվ բանկերի կողմից տարիների ընթացքում կուտակած շահույթի ու սեփականատերերի կողմից կատարած ներդրումների»,– ասաց նա` ամփոփելով բանկային ոլորտի վերջին 1 տարվա տեղաշարժերը։
Փոխարենը վարկային ներդումները Հայաստանում 2021թ–ի առաջին եռամսյակում նվազել են 1.5 տկոսով կամ 64 մլրդ դրամով, իսկ 2020թ–ի մարտի համեմատ` ավելացել 6.9 տոկոսով։
Վարկավորումn, ըստ Սարգսյանի, պայմանավորված է կորոնավիրուսի ճգնաժամով, երբ բանկերը ստիպված էին ներել իրենց վարկառուների պարտքերը։
Սարգսյանը նաև մեկնաբանեց, որ վարկավորումն ուղիղ կապ ունի տնտեսության հետ. Տնտեսության այն ճյուղերում, որտեղ ակտիվություն է նկատվում, աճում է նաև վարկավորման մակարդակը։ Օրինակ` 2020-21թթ–ին շինարարության ոլորտի վարկավորումն աճել է 2 տոկոսով, դրան փոխկպակցված հիփոթեքային վարկավորման ցուցանիշն ավելացել է 7 տոկոսով։ Գյուղատնտեսական վարկավորումը ևս աճել է 2 տոկոսով։
Իսկ, օրինակ, սպառողական վարկերը նվազել են 1 տոկոսով, արդյունաբերական ոլորտի վարկավորումը նվազել է 2 տոկոսով, առևտրի ոլորտինը` 0.2 տոկոսով, տրանսպորտինը` 1 տոկոսով։
Հետաքրքրական է, որ վարկերի 49 տոկոսը տրամադրվել է տնտեսությանն ու տարբեր ընկերություններին, իսկ 41 տոկոսը` քաղաքացիներին։ Մնացած 10 տոկոսը բանկերի միջև վարկերն ու ավանդներն են։
Հայաստանի բանկերը պետք է հավելյալ հարկ վճարեն հակաճգնաժամային վարկերի համար. տնտեսագետ
Ընդ որում, վարկերի ուղիղ կեսը` 50 տոկոսը, տրվել է դրամով, 50-ը` արտարժույթով։
Ավանդները ևս անցյալ տարվա համեմատ ավելացել են 4.9 տկոսով կամ 173 մլրդ դրամով, բայց 2021թ–ի առաջին եռամսյակի համեմատ` նվազել 0.2 տոկոսով կամ 7 մլրդ դրամով։
«2020թ–ի տարեսկզբին` հունվար, փետրվար, մարտ ամիսներին, մենք տեսնում ենք , որ ավանդների ծավալը շարունակում էր աճել, այնուհետև, երբ պանդեմիան սկսեց, մենք տեսնում ենք որոշակի նվազում։ Մայիսին, երբ որոշ որոշակիություն մտավ, ավելի հասկանալի դարձավ, թե պանդեմիան ինչպես է հաղթահարվելու, ավանդների ծավալը սկսեց ավելանալ, և գերազանցեց անգամ տարեսկզբին բանկերում եղած ավանդների ծավալը։ Առավելագույն ծավալը գրանցվել է օգստոսին, իսկ պատերազմը սկսվելուց հետո` սեպտեմբեր–հոկտեմբերին, ոչ մեծ նվազում է գրանցվել, և տարեվերջին` պատերազմից հետո, նորից այդ ավանդները վերադարձել են բանկեր»,– ասաց Սարգսյանը։
Հետաքրքրական է, որ նվազման ծավալում մեծ է հատկապես օտարերկրյա քաղաքացիների ավանդների թիվը։
Սարգսյանի մեկնաբանմամբ` այս միտումը ոչ միայն Հայաստանում է նկատվել, այլ ամբողջ աշխարհում, ու սա նույնպես կորոնավիրուսի համաշխարհային համավարակի հետևանք է։
Կենտրոնական բանկը միջամտեց, դրամը փոքր–ինչ արժևորվեց. իսկ ի՞նչ սպասել ապագայում
Աշխարհում տիրող անորոշության հետևանքով մարդիկ գերադասում են իրենց գումարները պահել իրենց երկրներում։ Արդյունքում` Հայաստանից օտարերկրյա ավանդները արտահսքը 2020–ին կազմել է 81 մլրդ դրամ, իսկ 2021–ի առաջին եռամսյակում` 126 մլրդ։