ԵՐԵՎԱՆ, 31 մարտի – Sputnik․ Եվրասիական զարգացման բանկի երկրներում տնտեսությունը կաճի նույնիսկ նավթի անբարենպաստ գների դեպքում։ ԵԱԶԲ երկրների տնտեսությունների վերականգնման մասին զեկույցի առցանց ներկայացման ընթացքում հայտարարել է բանկի գլխավոր տնտեսագետ Եվգենի Վինոկուրովը։
Ընդհանուր առմամբ, համաշխարհային տնտեսությունը կսկսի վերականգնվել. Չինաստանում տնտեսությունը կաճի 8,5 տոկոսով, եվրոյի գոտում՝ 4,3 տոկոսով, ԱՄՆ-ում ՝ 5,5 տոկոսով, Եվրասիական զարգացման բանկի երկրներում՝ 3,3 տոկոսով (այդ երկրների թվում են Հայաստանը, Բելառուսը, Ղազախստանը, Ղրղզստանը, Ռուսաստանն ու Տաջիկստանը):
Brent տեսակի նավթի գներն ամբողջությամբ դուրս են եկել 2020 թ․-ի անկումից և հիմա կազմում են մեկ բարելի դիմաց 60-65 դոլար: Արդյունաբերական մետաղների (երկաթ, պղինձ և այլն) գներն աճել են գրեթե 40 տոկոսով, ինչը շահավետ է Ռուսաստանի, Ղազախստանի, Հայաստանի և Ղրղզստանի համար: «Բայց պետք չէ մտածել, որ ԵԱԶԲ-ի երկրների տնտեսությունների աճը լիովին կախված է նավթից»,– ընդգծել է Վինոկուրովը:
Նույնիսկ հոռետեսական սցենարի դեպքում, եթե Urals (Brent-ի հետ փոխկապակցված) նավթի գինը մեկ բարելի դիմաց կազմի ընդամենը 44 դոլար, Ռուսաստանի տնտեսությունը սպասվող 3,3 տոկոսի փոխարեն կաճի 1,9 տոկոսով, այսինքն` աճ, այնուամենայնիվ, կլինի: Նմանապես Հայաստանի ՀՆԱ-ն 3,3%-ի փոխարեն կաճի 1,8%-ով։ Լավատեսության պատճառներից մեկը վերամշակող արդյունաբերությունն է, որը բանկի անդամ երկրներում արդեն նախաճգնաժամային մակարդակին է հասնում:
Ինչպես նշել է ԵԱԶԲ երկրների վերլուծության կենտրոնի տնօրեն Ալեքսեյ Կուզնեցովը, ՀՆԱ-ի 3,3 տոկոս աճը, որը կանխատեսվում է Հայաստանում, սպասվում է արտահանման (մասնավորապես՝ պղնձի և ոսկու կիսաֆաբրիկատների – խմբ․) և զբոսաշրջության հաշվին։
Հայաստանում աճը փոխկապակցված է եվրոգոտու և, բնականաբար, Ռուսաստանի տնտեսության վերականգնման հետ։ Այստեղ սպառողական պահանջարկի ավելացում է սպասվում, ինչը նշանակում է, որ Հայաստանից ապրանքների (մասնավորապես՝ թարմ և պահածոյացված մրգերի և բանջարեղենի, գինու և կոնյակի, հագուստի) պահանջարկը վերականգնվելու է: Բացի այդ, համավարակի նահանջին զուգահեռ կվերականգնվի նաև մատակարարումների շղթան։
Ինչ վերաբերում է գնաճին, ապա համաշխարհային տնտեսության կայունացման շրջանում աճել են նաև պարենի գները. վերջին մի քանի ամսվա ընթացքում աճը կազմել է 24 տոկոս: Գնաճի ևս մեկ պատճառ են դարձել մատակարարումների խափանումները. կորոնավիրուսի հետ կապված խնդիրների պատճառով արտերկրյա մատակարարումները կա՛մ ուշացել են, կա՛մ երկրները սահմանափակել են պարենային ապրանքների արտահանումը: Նկատենք, որ այդ պատճառով Հայաստանը մի քանի ամիս չէր կարողանում իր թռչնաֆաբրիկաների համար ածան հավեր գնել(մատակարարող երկրները դրանք պահում էին սեփական կարիքների համար)։
Այնուամենայնիվ, ԵԱԶԲ-ն ակնկալում է, որ այս տարվա ընթացքում սննդամթերքի գների աճը կդադարի, ուստի Հայաստանում գնաճը վերահսկողությունից դուրս չի գա և կկազմի 5 տոկոսից քիչ (ավելի հստակ՝ 4,8 տոկոս): Արժույթի նկատմամբ համեմատաբար ցածր սպառողական պահանջարկը, ինչպես նաև արժույթի փոխարժեքի կայունացումը նույնպես հանդես կգան որպես գնաճը զսպող գործոններ։
