Թե ինչու այդպես պատահեց՝ բացատրելը երկար կլինի, բայց պատահեց այսպես․ Հայաստանի զինված ուժերում Գլխավոր շտաբի միաժամանակ երեք պետ կա։ Իրավաբանները, կախված այն բանից, թե որ կողմն են ներկայացնում, խառնաշփոթին բարդ ստորադասական բացատրություններ են տալիս։ Ամենահետաքրքիրն այն է, որ յուրաքանչյուրն իր ձևով իրավացի է, միայն թե այն բանակը, որը երեք հրամանատար ունի, բանակ չէ։
Խորհրդարանական հանձնաժողովն արդեն երեք տարի է՝ հետաքննում է 2016թ․-ի Ապրիլյան պատերազմի հանգամանքները և չի պատասխանում «ո՞վ, «ինչպե՞ս» և «ինչո՞ւ» հարցերին։ Քաշում-քաշում են ու տեղ չեն հասնում․․․ Այսօր հարցը մասամբ հնացել է, Ղարաբաղում նոր պատերազմ է բռնկվել՝ սեփական հարցերով․ ո՞վ և ե՞րբ կպատասխանի դրանց։
Պարգևավճարը, ինչպես գրված է բառարաններում, որևէ գործունեության տպավորիչ արդյունքների համար խրախուսանքի ձևերից մեկն է։ Հիշում ենք․ Երևանի քաղաքապետարանը, ՀՀ Ազգային ժողովը, նախարարությունները, կառավարությանը ենթարկվող գերատեսչությունները, ինքը՝ կառավարությունն էլ ոչ միայն տպավորիչ, այլև գոնե քիչ թե շատ նկատելի արդյունքներ դեռևս չեն ցուցաբերել։ Սակայն պարբերաբար պարգևավճարներ ստանում են։
Աբսուրդի մեկ այլ տարատեսակ․ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Հակոբ Արշակյանը նախաճաշում է սրճարանում։ Մոտենում է լրագրող Փայլակ Ֆահրադյանը, հետաքրքրվում է․ ինչո՞ւ պաշտոնատար անձը աշխատանքային ժամին աշխատավայրում չի գտնվում։ Ընդհանուր առմամբ, նրբանկատության և էթիկայի լավագույն օրինակը չէ, քանի որ լանչի տեղն ու ժամը պաշտոնյան կարող է ընտրել առանց ԶԼՄ-ների հետ համաձայնեցնելու։
Այնուամենայնիվ, ի՞նչ կարող էր անել նախարարը։ Կարող էր օրինակ, ինչպես Արմեն Ջիգարխանյանը, ասել․ «Քո նման շան գործը չէ, թե որտեղ եմ նախաճաշում», բայց Ջիգարխանյանից ոչ ոք չէր նեղանում, որովհետև նրան սիրում էին բոլորը, իսկ Արշակյանին՝ ընտրողաբար։
Հակոբ Արշակյանը կարող էր լրագրողին առաջարկել նստել, լուսավորել նրան բարձր տեխնոլոգիական գործընթացների մանրամասներով, վերջապես՝ խնդրել ավելի ուշ մոտենալ։ Միակ բանը, որ նախարարը չպետք է աներ՝ Ֆահրադյանի սեղանից համակարգիչը շպրտելն ու նրան ապտակելն է։
Ինչպես վարչապետն ու գեներալներն ինքնասպանություն գործեցին պատերազմից հետո
Պաշտոնական անձանց մասնակցությամբ ծեծկռտուքները հիմա գրեթե ոչ մեկին չեն զարմացնում։ Նորմատիվ հարաբերություններից անցումը ոչ նորմատիվի (ոչ միայն բառապաշարում) նույնպես սովորական է դառնում։ Կյանքը փոխվում է՝ ձեռք բերելով «Միացում»-ի ոգուն միանգամայն հակառակ հատկություններ, և ահա շատերն արդեն Արցախն ընկալում են որպես կտրված կտոր՝ նախկին կարգավիճակին վերադառնալու չնչին շանսերով։
Տեղափոխվում են ոչ միայն սահմանները, այլև հասկացությունները, որոնք ոչ այնքան վաղուց եթե ոչ անսասան, ապա գոնե հաստատուն էին թվում։ Երկիրը, երևում է, շեղվել է ճանապարհից, ռիթմից ընկել, հալվել ու անձևաջրի պես հոսում է «Զվարթնոց» օդանավակայան։ Մարդիկ խորը ձմեռային քնի մեջ են, և ինչպես էլ ցնցում ես՝ արթնանալ չեն ուզում։ Գուցե մի օր կբացենք մեր աչքերը, կձգվենք, Երևանում թուրքերեն խոսակցություն կլսենք, գլուխներս կքորենք ու կհարցնենք․ ո՞նց, արդեն թուրքերի տա՞կ ենք։
Թևավոր «Կադրերն են ամեն ինչ որոշում» արտահայտությունը մեզ համար այսօր էլ արդիական է, բայց երբ «Բոլորը՝ վերև» հրամանով վերևում հայտնվում են ոչ թե ով պետք է, այլ՝ ով ասես, ստանում ենք այն, ինչ ստացանք։ Մարդիկ կան, որոնք ոչինչ հաստատ չգիտեն։ Իսկ կան մարդիկ, որոնք ամեն ինչ գիտեն, բայց ոչ հաստատ։ Որոշ ժամանակներից ի վեր մեզ մոտ իշխանության են այնպիսիք, որոնք առհասարակ ոչինչ չգիտեն։
․․․ Ոչ մեկին վստահել չի կարելի, բայց ոմանց՝ հատկապես։ Այդպես էր ասում դետեկտիվի թագուհի Ագաթա Քրիստին և գիտեր, թե ինչ է ասում։ Բայց որտեղի՞ց նա կարող էր իմանալ, որ հարյուր տարի անց մեզ մոտ մարդիկ կհայտնվեն, որոնք եթե անգամ ճշմարտությունն ասեն, նրանց միևնույնն է՝ ոչ ոք չի հավատա։
Շեղված ուղենիշներով ճանապարհի հետևանքները աբսուրդի են հանգեցնում, և ստացվում է, որ պատերազմը խաղաղություն է, ազատությունը՝ ստրկություն, իսկ պարտությունը՝ հաղթանակ։
Փաշինյանի թարմերից․ «Մեր սխալների պատճառն այն էր, որ մենք, որպես իշխանություն, շատ սիրված ենք ժողովրդի կողմից։ Այնքան սիրված, որ փորձելով արդարացնել այդ ժողովրդական սերն ու մեր սերը ժողովրդի և հայրենիքի հանդեպ՝ փորձում էինք ամեն ինչ կատարյալ անել։ Կատարյալի որոնումները շատ դեպքերում հանգեցնում էին անգործության»։ Դուք մի բան հասկացա՞ք;
․․․ Ասում են՝ մի անգամ Ստալինը օթերևութաբաններին հարցրել է, թե քանի տոկոս է նրանց կանխատեսումների ճշգրտությունը։ «Քառասուն տոկոս, ընկեր Ստալին»,-պատասխանել է երկրի գլխավոր օթերևութաբանը։ «Իսկ դուք հակառակն ասեք, այդ դեպքում 60 տոկոս կլինի»,-խորհուրդ է տվել Ստալինը։ Այդպես էլ անում ենք։
Մեր կյանքի աբսուրդի պատճառներից մեկը․ Ազգային ժողովի պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանի կարծիքը․
«Երեսուն տարի ժողովրդին կերակրել են հեշտ յուրացվող սերիալներով՝ ֆասթֆուդի նման, մարդկանց ընկալելով միայն որպես ընտրազանգված։ Այդ սերիալները նկարող մարդկանց բարձրագույն պետական պարգևներ են շնորհվել, և նրանք շարունակել են մարդուց «ջնջել» քաղաքացուն։ Եվ նրանց մոտ ստացվել է»։ Ավաղ․․․
․․․Անկյուն քշված և ձեռքով ղեկավարվող պետությունն ավելի արագ է քանդվում, քան ատոմային ռումբի պայթյունից հետո, և քանդված բարաքի աղյուսներից կարելի է գուցե մեկ այլ բարաք կառուցել, բայց տաճար կառուցել հաստատ չի ստացվի։ Եվ այնուամենայնիվ, դեռ ամեն բան կորած չէ։
