Գիտնականները եգիպտական փարավոնի մահվան սենսացիոն մանրամասներ են բացահայտել

ԵՐԵՎԱՆ, 17 փետրվարի — Sputnik. Եգիպտոսի մասնագետները Սեկենենրա Տաա 2-րդ փարավոնի մումիայի համակարգչային տոմոգրաֆիական հետազոտություններ են անցկացրել ու իմացել գանգուղեղային վնասվածքների նոր մանրամասների մասին: Կան նաև նախկինում անհայտ վնասվածքներ, որոնք զմռսողները հմտորեն թաքցրել էին: ՌԻԱ Նովոստին հայտնում է, որ հետազոտության արդյունքները  հրապարակվել են Frontiers in Medicine ամսագրում:

1569-1554 թվականներին Վերին Եգիպտոսի փարավոն Սեկենենրա Տաա II-ի մումիան հայտնաբերվել է 1880-ական թվականներին: 1886-ի առաջին հետազոտության արդյունքում հայտնաբերվել են գլխի մի քանի լուրջ վնասվածքներ, որոնք հանգեցրել են մահվան:

Գիտնականները փարավոնի մահվան հանգամանքների վերաբերյալ տարբեր տեսություններ են առաջ քաշել։ Ոմանք կարծում էին, որ նա զոհվել է ռազմի դաշտում  հայկսոսների  դեմ մարտերի ժամանակ, որոնք հարյուր տարի օկուպացրել էին Կենտրոնական ու Ստորին Եգիպտոսը մ.թ. ա. 1650-ից մինչև 1550 թվականները: Մյուսները ենթադրում էին, որ նա գերի է ընկել մարտում ու մահապատժի ենթարկվել հայկսոսների կողմից, ոմանք էլ կարծում էին, որ նրան սպանել են քնի մեջ՝ պալատական հեղաշրջման արդյունքում:

Վերջին տարբերակի օգտին է այն փաստը, որ բոլոր բազմաթիվ վերքերը գտնվում են գանգի աջ կողմում, կարծես մահվանից առաջ նա պառկած է եղել մի կողմի վրա: Մումիայի վատ վիճակը բացատրել են նրանով, որ զմռսումը կատարվել է շտապ, թագավորական արհեստանոցից հեռու։

Օձեր, չղջիկներ ու մարդկային ոսկորներ. Հայաստանում 3 նոր քարանձավ են գտել

Կահիրեի համալսարանի հետազոտողները որոշել են օգտագործել ժամանակակից բժշկական տեխնոլոգիաները, որ պարզեն փարավոնի մահվան մանրամասները՝ չվնասելով մումիան:

КТ սկանավորման և ռենտգենային լուսանկարների հետագա համակարգչային մշակման ընթացքում պարզվել է, որ մահվան պահին փարավոնի ձեռքերը կապված են եղել մեջքի հետևում, իսկ մահացու հարվածները հասցվել են հինգ տարբեր տեսակի զենքով:

Հետազոտության առաջատար հեղինակ` դոկտոր, Կահիրեի համալսարանի ռադիոլոգիայի պրոֆեսոր Սահար Սալիմը (Sahar Saleem) կարծում է, որ Սեկենենրան մահացել է, ամենայն հավանականությամբ, տեղի է ունեցել արարողակարգային մահապատժի հետևանքով: Կապված բանտարկյալի սովորական մահապատժի դեպքում դժվար թե դահիճը տարբեր անկյունների տակ ու տարբեր զենքերով հինգ հարված հասցներ։

«Դա խոսում է այն մասին, որ Սեկենենրան իսկապես գտնվել է առաջնագծում իր զինվորների հետ ՝ վտանգելով կյանքը Եգիպտոսն ազատագրելու համար», - կարծում է գիտնականը:

Հետազոտողները պարզել են, որ փարավոնը մահվան պահին մոտ 40 տարեկան էր։

Հայաստանում իրականացված բացառիկ պեղումների հնգյակը. գտածոները տանում են մինչև մ.թ.ա

КТ ուսումնասիրության ընթացքում նաև Սեկենենրայի մարմնի մումիֆիկացիայի մասին կարևոր մանրամասներ են բացահայտել։ Օրինակ, այն փաստը, որ զմռսողները բարդ միջոց էին օգտագործում փարավոնի գլխի վերքերը թաքցնելու համար։ Հեղինակների կարծիքով՝ մումիֆիկացիան իրականացվել է ոչ թե վատ սարքավորված վայրում, ինչպես ավելի վաղ մեկնաբանել էին, այլ իրական լաբորատորիայում, որտեղ տեղափոխել են մահացածի մարմինը:

Գիտնականները նշում են, որ իրենց հայտնագործությունը նոր կարևոր տեղեկություններ է տալիս Եգիպտոսի պատմության շրջադարձային կետի մասին. Սեկենենրայի մահը դրդել է նրա հետնորդներին շարունակել պայքարը Եգիպտոսի միավորման համար ու սկիզբ դրել նոր թագավորության:

Հազարամյակների պահած գաղտնիքները, կամ ինչ են հայտնաբերել հնագետները Շիրակի Լեռնակերտում