Ալեքսանդր Խրոլենկո, ռազմական վերլուծաբան
Տասներեք օրում կանցկացվեն երեսուն տեսակի ռազմատեխնիկական մրցումների հարյուրավոր փուլեր՝ Ռուսաստանի, Ադրբեջանի, Հայաստանի, Բելառուսի և Ուզբեկստանի տարածքում։ Պրոֆեսիոնալիզմ ու հաղթանակի ձգտում կցուցադրեն հազարավոր լավագույն ռազմական մասնագետներ (ավելի քան 160 թիմ) 30 երկրներից։ Միջազգային մրցույթներից վեցը կանցկացվեն Հայաստանում, Ադրբեջանում, Բելառուսում, Ուզբեկստանում, մնացածը՝ Ռուսաստանում։
Ավելի վաղ 90 երկրից, այդ թվում՝ ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրի մասնակիցներ են հրավիրվել։ Բանակային խաղերին առաջին անգամ կմասնակցեն Սաուդյան Արաբիան, Եմենն ու Պաղեստինը։ «Հավատարիմ ընկեր» կինոլոգիական միջազգային մրցույթին առաջին անգամ կմասնակցի ռազմական կինոլոգների թիմն Իսրայելից։
Կորոնավիրուսի համավարակի շրջանակում կիրառվող սահմանափակումների պատճառով բոլորը չէ, որ կարողացել են ժամանել, իսկ Իրանը, Հնդկաստանը, Ղազախստանը, Չինաստանը, Մոնղոլիան ու Շրի Լանկան հրաժարվել են 2020 թվականին իրենց տարածքում անցկացնել միջազգային բանակային խաղերը։
Մրցումների մեծ մասը՝ 24 տեսակ (այդ թվում՝ «Տանկային բիաթլոնը») կանցկացվեն Ռուսաստանի տարածքում։ Հայաստանում կանցկացվի ռազմամասնագիտական վարպետության «Խաղաղության մարտիկ» մրցույթը։
Մրցումների յուրահատկությունները
«ԱրՄԻ-2020» հարթակում հավաքվում են լավագույն մասնագետները, տեղական մակարդակի ընտրական մրցումների հաղթողները։ Օրինակ՝ Ռուսաստանում միջազգային խաղերի ընտրական փուլին մասնակցել է մոտ 440 հազար զինծառայող՝ ութ անգամ ավելի շատ, քան 2019 թվականին։ Այսպիսով, մինչ մրցույթը սկսելը զորքերը (ՌԴ ԶՈՒ մոտ կեսը) ձեռք են բերել արժեքավոր փորձ, որը կարող է պետք գալ իրական մարտում։
2020 թվականին «ԱրՄԻ» մրցույթների պայմանները բարդացվել են՝ հաշվի առնելով Սիրիայում և մոլորակի այլ կետերում տեղի ունեցող թեժ մարտական գործողությունների փորձը։ «Մաքուր երկինք» ՀՕՊ-ի ստորաբաժանումների մրցույթում ավելացվել է լրացուցիչ փուլ՝ «Անօդաչու թռչող սարքերի վերացում»։
«ԱրՄԻ-2020»-ի պայմանների համաձայն՝ փոխվել է «Ռազմականացված էստաֆետ» կապի մասնագետների վարժությունների իրականացման կարգը, ավելացել է «IT ստրուկտուրայի սարքավորման վրա աշխատանք» փուլը։ «Տանկայի բիաթլոնում» ավելացել է թիրախների քանակը ու դրանք խոցելու տարբերակները։ Այս ամենն ավելի շատ դրայվ, կրակ ու հույզեր է խոստանում։
Միջազգային բանակային խաղերի ամենատեսարժան մրցումն իրավմամբ համարվում է «Տանկային բիաթլոնը»։ Նախորդ տարվա մրցումների արդյունքից ելնելով՝ այս տարի հավաքականներին բաժանել են երկու դիվիզիոնի։ Առաջին դիվիզիոնի կազմում ներգրավված են Ադրբեջանի, Բելառուսի, Ղազախստանի, Ղրղզստանի, Չինաստանի, Ռուսաստանի, Սերբիայի և Ուզբեկստանի թիմերը, երկրորդում՝ Աբխազիայի, Վիետնամի, Քաթարի, Կոնգոյի, Լաոսի, Մյամնայի, Ռաջիկստանի ու Հարավային Օսեթիայի տանկիստները։
Բալթիկ-սևծովյան թիրախը․ «Պրոմեթեյը» խոցում է 550 կմ հեռավորության թիրախները
Կազմակերպիչներն ամեն ինչ արել են հակահամաճարակային կանոններն առավելագույնս պահպանելու և մասնակիցներին ու հյուրերին կորոնավիրուսային վարակից պաշտպանելու համար։ Մրցույթի նախապատրաստական աշխատանքներն իրականացվում են բացառապես բացօթյա տարբերակով, իսկ թիմերը տեղակայվում են բնակավայրերից հեռու։ Կարանտինի ու թեստավորման վերաբերյալ խիստ բժշկական պահանջներ են գործում։ ՌԴ ԶՈւ մարտական պատրաստականության գլխավոր վարչության պետք Իվան Բուվայլևցն ավելի վաղ հայտարարել էր, որ միջազգային Բանակային խաղերն ավելի վտանգավոր չեն, քան Մոսկվայում հունիսի 24-ին տեղի ունեցած հաղթանակի շքերթը։
Աշխարհագրական տարածքը
Ավտոտեսուչների ռուսական թիմը ակտիվորեն պատրաստվում է «Ճանապարհային պարեկ» միջազգային մրցույթին Ուզբեկստանի զորավարժարանում։ Հանրապետություն են ժամանել նաև ռազմաբժշկական բազմամարտի թիմերը՝ Բելառուսից, Վիետնամից, Պաղեստինից, Ռուսաստանից, Տաջիկստանից։ Դրանք պետք է անցնեն «Ռազմաբժշկական էստաֆետ»։
Ուզբեկստանի զինծառայողները սկսել են պատրաստել ձիերին Տիվա Հանրապետության լեռնային Կարա-Խաակ զորավարժարանում։ Ուզբեկական բանակի բարձրլեռնային ստորաբաժանումները Կաբարդա-Բալկարիայում պատրաստվում են «Էլբրուսի օղակ» մրցույթին, որում նրանց գլխավոր մրցակիցները ռուսաստանցի գործընկերներն են։ ՈՒզբեկ մասնագետները մարզվում են Յարոսլավիի մարզում՝ պատրաստվելով «Անվտանգ միջավայր» քիմիական հետախուզության անձնակազմների մրցումներին։
Սու-57-ի փորձարկումներն ավարտված են. երբ ՌԴ ռազմաօդային ուժերը կստանան առաջին կործանիչները
Ռուսաստանի հարավում՝ Եյսկ քաղաքում «Մաքուր երկինք» մրցույթի մասնակիցները Բելառուսից, Վիետնամից, Կամբոջայից, Պակիստանից, Ռուսաստանից, ՈՒզբեկստանից, Լաոսից պատրաստվում են «Իգլա-С» հրթիռային համալիրի մեկնարկին, ԲՏՌ-82А զրահափոխադրիչ վարելուն ու «փորձարկում» են ԱԿ-12 նորագույն ինքնաձիգները։
Բելառուսում թիմերը պատրաստվում են «Առավոտյան ընդունելություն» մրցույթին։ Կապի մասնագետների մրցույթի բացման հանդիսավոր արարողությունը կանցկացվի օգոստոսի 23-ին «Բրեստի ամրոց-հերոս» հուշահամալիրի տարածքում։ Նախօրեին Բելառուսի պաշտպանության նախարար Վիկտոր Խրենինը բարձր է գնահատել պատրաստականություն ու անձամբ ողջույնի խոսք հղել «ԱրՄԻ-2020»-ի Բելառուսի մասնակիցներին։
Աշխարհագրական մի քանի մանրամասները թույլ են տալիս զգալ Բանակային խաղերի թափը։ Դրանք բազում ռեկորդներ ու վառ տպավորություններ են խոստանում։
Հիշեցնենք՝ «ԱրՄԻ-2019»-ը ռեկորդային էր մասնակիցների ու մրցույթների քանակով՝ հինգ հազար զինծառայող 39 երկրներից մրցում էին 32 տեսակի մրցույթում։
Բացի այդ՝ Հնդկաստանը, Մոնղոլիան և Ուզբեկստանը նախորդ տարի առաջին անգամ էին ընդունում խաղի առանձին փուլերը։ Հինգ տարում բանակային խաղերին մասնակցել են տասնյակ բանակների ավելի քան 20 հազար ներկայացուցիչ, ինչը մեծ ազդեցություն է ունեցել վստահելի միջազգային հարաբերությունների ամրապնդման հարցում։
Ապրիլյան պատերազմի ժամանակ հայկական կողմը զինամթերքի պակաս չի զգացել. Սերժ Սարգսյան