Ալեքսանդր Խրոլենկո, ռազմական վերլուծաբան
Ռազմական ուղղությամբ մասնագիտացած ամերիկյան պարբերականները Սու-57 կործանիչից մի քանի գանգատ ունեն, որոնցից գլխավորը մարտական գերազանցությունն է:
Իհարկե, ԱՄՆ-ում որոշակի կասկածներ են առաջացնում ռուսական մեքենայի ռադիոլոկացիոն «խոցելիությունը» (որն իբր «անտեսանելիության» առումով զիջում է ամերիկյան F-22 Raptor-ին) և նոր սերնդի շարժիչների մասին տեղեկատվության բացակայությունը, սակայն ամենամսյա հրապարակումները հիմնականում վերաբերում են նրան, ինչն իսկապես անհանգստացնում է «գործընկերներին»:
Ամերիկյան The Drive-ը հայտնել է, որ Սու-57 կործանիչի կառուցման որակը բարելավվում է` ներառյալ «արտաքին վահանակների անցանելիությունը»։ Եվ վերլուծում է սերիական կործանիչի՝ «Սուխոյ» կորպորացիայի հրապարակած լուսանկարի յուրաքանչյուր քառակուսի միլիմետրը։
Ավելի վաղ The Drive պարբերականը վերլուծել էր Սու-57-ի մի քանի տեխնոլոգիական առանձնահատկություն, այդ թվում` նրանք, որոնք անհասանելի են հինգերորդ սերնդի ամերիկյան F-22 կործանիչի համար։
Դա ամենից առաջ ինքնաթիռի հարթություններին և կմախքին ինտեգրված Н036 «Բելկա» X-դիապազոնի ակտիվ ֆազային ալեհավաքային ցանցերով ռադարներն են, որոնք ապահովում են լայն տեսանելիություն, ավելացնում են օդաչուի իրավիճակային տեղեկացվածությունը և թույլ են տալիս մարտավարական հնարքներ իրականացնել շատ ավելի լավ, քան ցանկացած այլ կործանիչով։
Մի՛ ստիպեք գործի գցել Իսկանդերները. թող դրանց եզակի ուժը բացառապես զորավարժարաններում երևա
Սու-57 կործանիչը եռաչափ քարշիչ վեկտոր ունի, որը թույլ է տալիս օդում անհավանական խուսանավումներ իրականացնել, այդ որակը չունի հինգերորդ սերնդի ոչ մի այլ ինքնաթիռ։ Եթե հեռավար կամ դեմառդեմ մարտում ռազմապաշարն ամբողջովին սպառվի, կործանիչի արագությունն ու հնարքների ունակությունը կշարունակեն մնալ մարտական կենսունակության երաշխիք։
Հարգանք են ներշնչում Սու-57-ի նաև «արտաճանապարհային» բնութագրերը․ այն ունի ուժեղացված շասսիներ, հսկայական անիվներ, ցայտապաշտպաններ։ Հինգերորդ սերնդի նման կործանիչը կարող է օգտագործել օպերատիվ (հողային) օդակայանների լայն ցանցը՝ առանց «մի բանակ մաքրող մեքենաներ» պահանջելու։
Ամերիկյան F-22 և F-35 ինքնաթիռները շատ ավելի փխրուն են ու քմահաճ, դրանց համար «քաղաքակիրթ» օդակայաններ են պահանջվում (հողածածկը նրանց համար գրեթե մահացու է), որոնք ստիպված են կառուցել Ռումինիայում, Լեհաստանում և Բալթյան երկրներում (շատ թանկ է արժենում)։
«Գործընկերների» համար տեխնոլոգիական ստորացում է նաև «Հիմալայներ» ռադիոէլեկտրոնային պայքարի հոյակապ համալիրը, որն ի վիճակի է հավանական հակառակորդի հինգերորդ սերնդի կործանիչները վերածել չորրորդ սերնդի օդանավերի, այսինքն՝ տեսանելի դարձնել F-22-ը և F-35-ը, ապա «զինաթափել» դրանք։
Ռադիոէլեկտրոնային պայքարի ինտեգրված համակարգը Սու-57-ի կորպուսին և թևերին բաշխված է այնպես, որ թույլ է բոլոր ռակուրսներով և պրոեկցիաներով խափանումներ ստեղծել ու ինքնաթիռը պաշտպանել ինքնուրույն նշանառության գլխիկներով հրթիռներից։ Հավանական է, որ ռադիոէլեկտրոնային պայքարի հենց այս տեսակը կտեղադրվի նաև ռուսական նորագույն «Օխոտնիկ» ԱԹՍ-ի վրա, որին արդեն վերապահված է Սու-57-ին հետևողի դերը։
Ամերիկյան Military Watch Magazine պարբերականը օգոստոսի 18-ին հայտնեց․ «Ռուսաստանը Սու-57-ի նոր տեխնոլոգիաներն օգտագործում է իր Տու-22Մ3Մ մարտավարական ռմբակոծիչների կատարելագործման համար»։
Ռուսական զենք․ «Տյուլպանն» աշխարհի ամենահզոր ականանետն է
Նշվում է, որ Սու-57-ի հարթակը «միավորում է հաջորդ սերնդի տեխնոլոգիաների լայն տեսականի՝ տվիչների հավաքածուից մինչև ռադիոէլեկտրոնային պայքարի և լազերային պաշտպանության համակարգեր», որոնք կարող են ինտեգրվել մարտական ինքնաթիռների այլ դասերում և հնարավորությունների նոր մակարդակի կհասցնեն, մասնավորապես, Տու-22Մ3Մ գերձայնային ռմբակոծիչ-հրթիռակիրը։ Ռուսաստանի օդատիեզերական ուժերի տրամադրության տակ նմանատիպ մոտ 70 մեքենա կա, շարունակվում է դրանց արդիականացումն ու հագեցումը մինչև 1000 կմ հեռահարության Х-32 նոր թևավոր հրթիռներով։
Այսպիսով, ավիոնիկայի սկզբունքորեն նոր, խորապես ինտեգրված, անձնակազմի ինտելեկտուալ աջակցության բարձր մակարդակ ունեցող Սու-57-ը ավագ «եղբայրների» տեխնոլոգիական զարգացման նախադրյալներ է ստեղծում։
Ավելի վաղ Military Watch-ում տեղեկություն էր հայտնվել այն մասին, որ 2020թ․-ի հունիսի Սու-57-ը փորձարկվել է իբրև հրահանգիչ կենտրոն՝ 4 ++ սերնդի Սու-35 կործանիչների համար (ՌԴ օդատիեզերական ուժերի սպառազինության մաս է կազմում 2014թ․-ից)։
Փորձարկումն իրականացվեց «իրական մարտական պայմաններում» և ապացուցեց, որ Սու-57-ն ի վիճակի է աշխատել Սու-35-ի հետ միացյալ տեղեկատվական տարածքում` նկատելիորեն ավելացնելով սիներգետիկ մարտական արդյունավետությունը։
Military Watch-ը նշում է․ «Սու-57-ի և Սու-35-ի փոխգործակցության հնարավորությունների ընդլայնումը ոչ միայն կբարձրացնի նրանց մարտական ներուժը, այլև նոր կործանիչն ավելի գրավիչ կդարձնի Սու-35 և Սու-30ՍՄ արտահանողների համար»։
Ամերիկացիները դեռ չեն քննարկում հինգերորդ սերնդի Սու-57 կործանիչի գլխավոր և ռազմավարական առավելությունը, փոխարենը չինացի մասնագետներն արդեն նկատել են խոստումնալից արհեստական ինտելեկտը, որն ինտեգրված է մարտական կառավարման համակարգում։
Կարծում եմ՝ սա իսկական հեղափոխություն է ռազմական գործում. ռուսական Սու-57-ը կարող է խնդիրների 90 տոկոսը կատարել ավտոմատ ռեժիմով և նույնիսկ լիովին ավտոմատ գործել նախապես պատրաստված ծրագրով։ Եթե օդաչուն մարտում վիրավորվի կամ սպանվի, կառավարման համակարգը ինքնուրույն կորոշի հիմնական ու երկրորդական թիրախները, կկառուցի երթուղին, հարվածը կհասցնի և ինքնաթիռը կվերադարձնի բազա։
Իսկ այդ ընթացքում ռուսական «ՄիԳ» և «Սուխոյ» ընկերություններն արդեն մշակում են վեցերորդ սերնդի կործանիչները։
