ԵՐԵՎԱՆ, 12 հուլիսի – Sputnik. Թուրքիայի քաղաքացիները չեն ճանաչում Ցեղասպանությունը, բայց չգիտես՝ ինչու հավատում են, որ Վանից, Մուշից, Բիթլիսից, Էրզրումից, Դիարբեքիրից, Ուրֆայից, Այնթափից, Ադանայից, Կարսից և մյուս շրջաններից անհետացած հայերն իրենց տներում և բակերում ոսկի են կուտակել։
Հայկական ծագումով կանադացի պատմաբան Րաֆֆի Բեդրոսյանը հայ-ամերիկյան The Armenian Mirror Spectator պարբերականում գրում է Թուրքիայի ծայրահեղականների մասին, որոնք շարունակում են ջարդուփշուր անել հայերի տները՝ գանձեր գտնելու հույսով։
Ըստ Բեդրոսյանի՝ Google որոնման համակարգը «գանձերի որոնում հայկական տներում» թեմայով ավելի քան 800 հազար հղում է առաջարկում՝ թուրքերենով։Եթե ապագա «որսորդն» իր որոնումներում ավելի ճշգրիտ գտնվի և փնտրի, օրինակ, «գանձեր հայկական եկեղեցիներում», ապա կգտնի այդպիսի 700 հազար հղում, իսկ «ի՞նչ փնտրել հայերի տներում գանձեր որոնելիս» հարցի դեպքում՝ որոնման համակարգը 400 հազար հղում է ցույց տալիս։
YouTube-ում հարյուրավոր վիդեոդասընթացներ կան, որոնք ցուցադրում են, թե որտեղ և ինչպես է պետք գանձեր փնտրել ներկայիս Թուրքիայի տարածքում գտնվող հայկական տներում և եկեղեցիներում։ Նմանատիպ դասընթացներ կան նաև հայկական խորհրդանշանների, բառերի և տառերի նշանակության մասին, որոնք կարող են հայերի թաքնված գանձերը գտնելու բանալի դառնալ։
Յուրաքանչյուր նմանատիպ տեսանյութ մի քանի տասնյակ հազար դիտում ունի, իսկ այսպես կոչված՝ «դասավանդողները» կամ «փորձագետները» թուրքական թոք-շոուներում պահանջված հյուրերն են։ Ի դեպ, նրանց ծառայություններն անվճար չեն․ այս «մասնագետները» վաճառում են հայկական նշանների մասին իրենց «գիտելիքները» և անգամ նկարներ են ստեղծում, որոնցում, իբր, ցույց են տալիս, թե որտեղ են թաղված հայերի գանձերը։
Եվ ուրեմն, ինչո՞ւ են 20-րդ դարի սկզբին Թուրքիայից «հրաշքով անհետացած» հայերն այդքան ոսկի թողել։ Թուրք «փորձագետների» պատասխանը հնչում է մոտավորապես այսպես՝ հայերը «ինքնակամ որոշել են» լքել իրենց տները՝ վերադառնալու հույսով, այդ պատճառով էլ գանձերը թաղել են բակում, պատերի մեջ և այլն։ Ընդ որում՝ այս պնդումը այնպիսի վստահությամբ է տարածվում, ասես՝ խոսքը բացարձակ ճշմարտության մասին է, եղանակի տեսության կամ սպասվող ընտրությունների։
«Հայկական գանձերի պրոֆեսիոնալ որսորդները խորհուրդ են տալիս մետաղորսիչ սարքեր ունենալ՝ աղյուսե կամ բետոնե պատի մեջ թաքցրած ոսկե կամ արծաթե դրամները հայտնաբերելու համար։ Նրանք նաև խորհուրդ են տալիս ուշադիր հետևել Թուրքիա այցելող սփյուռքահայերին»։
«ՁԵզ կարող է թվալ, թե նրանք սովորական զբոսաշրջիկներ են, սակայն իրականում եկել են իրենց նախնիների թողած գանձերը տանելու։ Մենք խորհուրդ ենք տալիս հայերի հանդիպելիս մեզ մոտ բերել, այդպիսով մենք կարող ենք համաձայնություն կնքել՝ հայտնաբերված գանձերը կիսելու մասին»,- այս անհեթեթությունը թուրքական շոուների ժամանակ իմաստուն դեմքով կրկնում են կեղծ հնագետները։
Բեդրոսյանը գրում է, որ ժամանակին գանձերը գտնելու հարցում օգնության ակնկալիքով մի քանի թուրք դիմել էին անգամ «Ակոս» թերթի խմբագիր Հրանտ Դինքին։
«Իսկական գանձերը հողի տակ թաղված չեն, իսկական գանձերն այդ մարդիկ էին ստեղծում իրենց աշխատանքով»,-այն ժամանակ նրանց ասել էր Դինքը։ Սակայն հեշտ ավարի ու հարստանալու մտքից արբած՝ թուրքերն, իհարկե, չլսեցին նրան։
«Նա չարիք է». հայազգի հաղորդավարը կկանգնի դատարանի առջև Էրդողանին «վիրավորելու» համար
Թուրքական պետությունը պաշտոնապես չի ողջունում այս գործողությունները, բայց, ակնհայտորեն, նաև չի խոչընդոտում դրանք, քանի որ հայկական տներում գանձերի որոնումների մասին բաց և ազատորեն քննարկվում է տպագիր ԶԼՄ-ներում, սոցիալական ցանցերում և թոք-շոուներում։
Փաստացի, երբ կառավարությունը որոշեց քանդել Մուշի մոտ 500 հայկական տները՝ նոր բնակելի թաղամաս կառուցելու համար, տների սեփականատերերին թույլատրվեց ինքնուրույն քանդել դրանք, ինչպես նաև ներգրավել հետաքրքրված մարդկանց՝ գանձերը գտնելու համար։
Տեղական ինքնակառավարման մարմինների լռելյայն համաձայնությամբ թույլատրվում է պեղումներ կատարել լքված հայկական տներում, եկեղեցիներում և գերեզմանատներում, ընդ որում՝ ոչ միայն ձեռքով, այլ նաև խոշոր շինարարական տեխնիկայի գործադրմամբ, անգամ դինամիտ օգտագործելով։
Բեդրոսյանն համոզմամբ՝ թալանը (այդ բառը հայերենում և թուրքերենում նույն իմաստն ունի) թուրքերի ԴՆԹ-ի մեջ է։
Մի օր բոլորս վերադառնալու ենք. ծպտյալ հայերն ու Արմեն Բաքըրջըօղլուի հայկական ընտանիքը
Հեղինակի կարծիքով՝ սկզբում՝ Միջնադարում, թուրքերը գրավում էին ուրիշների տարածքները, այնուհետև Օսմանյան կայսրության ոչ մահմեդական բնակչությանը՝ հայերին, հույներին, ասորիներին, հրեաներին մշտական սարսափի մեջ էին պահում, հետո կատարեցին մարդկության դեմ մեծագույն հանցագործությունը՝ ոչնչացնելով 1,5 միլիոն հայի, գրավելով նրանց տներն ու հուշարձանները, և անգամ հիմա՝ 21-րդ դարում, շարունակում են ապրել գողի հոգեբանությամբ։
