ԵՐԵՎԱՆ, 7 հուլիսի – Sputnik. Միջոցառմանը մասնակցել են Sputnik-ի ամերիկյան և եվրոպական խմբագրությունների ներկայացուցիչները։ Նրանցից բացի կոնֆերանսին ելույթ են ունեցել ՌԴ ԱԳՆ տեղեկատվության և լրատվության վարչության բաժնի տնօրեն Մարիա Զախարովան, ամերիկացի անկախ լրագրող Եվա Բարթլեթը և շվեյցարացի գրող Գի Մեթթանը։
Կոնֆերանսի ընթացքում քննարկման հիմնական թեմաներից մեկն է եղել Բալթյան երկրներում Sputnik-ի ներկայացուցչությունների վրա պարբերաբար գործադրվող ճնշումները։ Ինչպես նշել է Ելենա Չերիշևան` Sputnik Էստոնիան Բալթյան տարածաշրջանում այլախոհության դեմ պայքարի ամենավառ օրինակն է դարձել։
«Մենք մեր մաշկի վրա զգացինք թե՛ կառավարական մարմինների ճնշումը, թե՛ տնտեսական շրջափակումը, և թե քրեական հետապնդման սպառնալիքները,-իր խոսքում հայտարարել է Չերիշևան,- միայն Էստոնիայի ոստիկանները կարող էին իրենց թույլ տալ այդպիսի կամայական մեկնաբանություն տալ եվրոպական պատժամիջոցներին` ԵՄ-ի անձնավորված պատժամիջոցները տարածելով ռուսական պետական ԶԼՄ-ների վրա»։
Մասնավորապես, Ելենա Չերիշևան հիշեցրել է, որ 2020 թ.-ի հունվարից Sputnik Էստոնիայի կայքն աշխատում է արտակարգ ռեժիմով։ Աշխատակիցները ստիպված են եղել ազատվել, քանի որ հանրապետության ոստիկանությունը և սահմանային պահպանության դեպարտամենտը նրանց նամակ-վերջնագրեր էին ուղարկել.
«Եթե լրագրողները շարունակեն համագործակցել «Ռոսիա Սեգոդնյա» ՄՏԳ-ի հետ, ապա նրանց քրեական հետապնդում է սպառնում` Եվրոպական պատժամիջոցները խախտելու մեղադրանքով։ Խախտում ասելով` Էստոնիայի իշխանությունները նկատի ունեն 2014 թ.-ին գործակալության գլխավոր տնօրեն Դմիտրի Կիսելյովի դեմ ձեռնարկված պատժամիջոցները։ Սակայն գործակալությունն ինքը մինչ օրս պատժամիջոցների որևէ ցանկում հաշվառված չէ։
Չերիշևայի խոսքով՝ իրեն վախեցնում է Sputnik Էստոնիայի վերաբերյալ Եվրոպայի դիրքորոշումը։ «Բրյուսելը լռում է, և դա հանցավոր լռություն է,-ասել է լրագրողը,-մեծ հաշվով՝ նա կանաչ լույս է վառում այն երկրներիհամար, որոնք սկսում են ուսումնասիրել Sputnik-ի փակման հարցում Էստոնիայի փորձը»։
Միակ բանը, ինչին խմբագրությանը հաջողվել է հասնել՝ հարկային մուծումները վերսկսելն է։ «Այսինքն՝ մենք շարունակում ենք հարկեր վճարել էստոնական պետությանը,-պարզաբանել է Ելենա Չերիշևան,-ընդ որում՝ հարկային վարչությունը լիովին արգելափակել է մեր ընկերության էլեկտրոնային հասանելիությունը։ Հուսով եմ, որ «Ռոսիա Սեգոդնյա» ՄՏԳ-ն կգտնի ելքը, քանի որ հիմա կենսականորեն կարևոր է ճշմարտությունն ասել հենց ազգային լեզուներով»։
Ինչպես են էստոնացիները քվեարկում ու անվճար երթևեկում Տալլինում
Լրագրող և քաղաքագետ Արմեն Գասպարյանը կարծում է, որ եվրոպական կառույցների արձագանքը պարբերականի փակման խնդրին ցույց է տալիս, որ Բալթյան երկրներում խոսքի ազատություն չկա։ «Արևմուտքում ի պաշտպանությունը Sputnik Էստոնիայի միայն աննշան ձայներ են հնչել, որոնք ասել են, որ դա անթույլատրելի է, - ասել է Գասպարյանը - բայց ես այդ կապակցությամբ զանգվածային ակցիաներ չեմ տեսնում»։
Փորձագետի կարծիքով ՝ եվրոպական կազմակերպությունները չմիջամտելու դիրքորոշում են ընտրել միմիայն այն պատճառով, որ խոսքը ռուսական ԶԼՄ-ի մասին է։
«Մի շարք երկրներում Sputnik-ի դեմ հալածանքները ձևականություն են։ Այդ դեպքում գուցե մենք սխա՞լ ենք հասկանում խոսքի ազատությունը։ Հնարավոր է, որ այս տերմինը լրացումներ է պահանջում, որ խոսքի ազատությունը՝ ցանկացած ճշմարտության պայմանական անտեսումն է մեր կողմի՞ց»,-հարց է բարձրացրել Գասպարյանը ելույթի վերջում։
Գասպարյանի խոսքերը հաստատում է այն փաստը, որ Ֆրանսիայում Sputnik-ի խմբագրությունը մինչ օրս հավատարմագրված չէ նախագահականում և չի կարողանում այցելել Ելիսեյան պալատ: Տեղեկությունը հայտնել Է գործակալության ներկայացուցիչ Մարյա Լիպատովան։
«Ընդ որում՝ պետք է նշել, որ ֆրանսալեզու ԶԼՄ-ներից մենք առաջինն էինք, որ խոսեցինք կորոնավիրուսի մասին և շարունակեցինք աշխատել՝ չնայած համավարակին,-հայտարարել է լրագրողը,- Sputnik-ի լրագրողի նկարած կադրերը հետագայում իրենց ռեպորտաժներում կիրառում էին Ֆրանսիայի առաջատար ազգային ԶԼՄ-ները»։
Մարյա Լիպատովան նաև ավելացրել է, որ Sputnik Ֆրանսիային պարբերաբար մեղադրում են ֆեյք նորությունների տարածման համար, չնայած գործակալությունը հրապարակում է ռուս քաղաքական գործիչների հայտարարությունների ֆրանսերեն թարգմանությունները։ Այնուամենայնիվ, գործակալության լսարանն ավելանում է։ «Ավելին՝ մենք ձեռք ենք բերում գործընկերների վստահությունը, որոնք մեջբերում են Sputnik Ֆրանսիան»,-եզրափակել է Լիպատովան։
Կատարյալ անօրինականություն. եվրոպացիներին պատմել են Sputnik Էստոնիայի մասին
«Աշխարհը ԶԼՄ-ների աչքերով 2020 թվականին» համաժողովը նվիրված է Ռուսաստանում և աշխարհում լրագրության ներկայիս վիճակի վերլուծությանը: Միջոցառումը տեղի է ունեցել հուլիսի 7-ին, «Ռոսիա սեգոդնյա» Միջազգային մուլտիմեդիոն մամուլի կենտրոնում։ Կորոնավիրուսի համաճարակի պատճառով այն կայացել է առցանց։
