ԱՄՆ-ում ծնված հայտնի դրամատուրգ, սցենարիստ, դերասան Էրիկ Պողոսյանն այն հայերից է, որոնք հպարտանում են իրենց ծագմամբ և իրենց դիրքն ու հնարավորություններն օգտագործում ի շահ այն հայրենիքի, որը միգուցե երբեք չեն էլ տեսել։
Էրիկ Պողոսյանը ծնվել է Մասաչուսեթս նահանգի Բոստոն քաղաքում` Էդվինա Ժամկոչյանի և Հենրի Պողոսյանի ընտանիքում։ Հայրը մասնագիտությամբ հաշվապահ էր, մայրը՝ վարսավիր։ Օբեռլինի քոլեջում, զուգահեռ նաև Չիկագոյի համալսարանում սովորելուց հետո տեղափոխվում է Նյու Յորք ու սկսում իր թատերական կարիերան տեղի թատրոններում, հանդես է գալիս և՛ որպես դերասան, և՛ որպես դրամատուրգ։
Կարճ ժամանակում նվաճում է ամերիկացի հանդիսատեսի սիրտը` թե՛ իր խաղով, թե՛ իր սուր, անկեղծ, կյանքից վերցրած ստեղծագործություններով։ Պողոսյանը թատրոնում հաճախ ներկայանում էր մենապիեսներով, դրանցից մի քանիսը ներկայացվել են Նյու Յորքի Շեքսպիրյան փառատոնում։ Նրա գործերից մեկը՝ «Ռադիոզրույցները», ներկայացվել է Պուլիցերյան հեղինակավոր մրցանակի։ Հայտնի ամերիկացի ռեժիսոր Օլիվեր Սթոունն էլ 1988թ.-ին «Ռադիոզրույցները» վերածեց ֆիլմի, որը Էրիկ Պողոսյանին Բեռլինի կինոփառատոնում բերեց «Արծաթե արջ»` լավագույն դերակատարման համար։
Գրաքննադատներն անտարբեր չանցան նրա հեղինակած «Սեքս, թմրադեղեր, ռոքնռոլ» մենաներկայացման կողքով, որը նկարահանվեց և ներկայացվեց նաև որպես հեռուստաներկայացում։ «Նյու Յորք Թայմսը» մի ամբողջ հոդված նվիրեց մենաներկայացմանը՝ գրելով. «Ֆիլմում Պողոսյանը տեսախցիկի առջև միայնակ է, բայց էկրանը լի է տարբեր կերպարներով...»։
Պողոսյանը երեք անգամ արժանացել է հեղինակավոր Օբի մրցանակին: Տասնյակից ավելի պիեսների, թատերգությունների ժողովածուների հեղինակ է, իսկ նրա «Ճեմուղի» և «Կորսված գեղեցկություն» վեպերը բեսթսելլեր են ճանաչվել։ Նա ոչ միայն թատրոնի դերասան է, այլև հաջողությամբ հանդես է եկել ֆիլմերում, մի շարք հեռուստասերիալներում։ Պողոսյանի ամենահայտնի դերերից մեկը դարձել է «Օրենք և կարգուկանոն» ֆիլմում ներկայացրած հետաքննիչ կապիտան Դենի Ռոսի կերպարը։
Էրիկ Պողոսյանի՝ օվկիանոսից այն կողմ հայտնվելու պատմությունը նման է միլիոնավոր այլ հայերի կյանքի պատմությանը։ Իր հուշերում դրամատուրգ դերասանը գրում է, որ ընտանիքը Խարբերդից է, պապիկներից երկուսը եկեղեցու սպասավոր են եղել, հայկական կոտորածների օրերին նրանցից մեկին՝ Մկրտիչին, հաջողվել է փախչել, նա փրկել է նաև Էրիկի մայրիկին։ Նրանք միասին տեղափոխվել են ԱՄՆ։
Ինչպես հայուհին «նվաճեց» Անտարկտիդան ու իր անունով լիճ ունեցավ
«Ընդհանուր առմամբ իմ ընտանիքում չեն խոսում ցեղասպանության կամ այն մասին, թե ինչ է տեղի ունեցել Թուրքիայում։ Մենք դրանք բացասական մտքեր ենք համարում։ Ու թեպետ ծննդյանս օրը ապրիլի 24-ին է, այս իրադարձությունը երբևէ չի քննարկվել մեր տանը։ Մենք երբեք չենք ասել, որ սա հատուկ օր է։ Երբ ես դարձա դերասան, չէի ցանկանում, որ իմ հայկական ինքնությունն ինձ բնորոշեր, որ ինձ դիտարկեին որպես «էթնիկ դերասան»,- գրել է Պողոսյանը։
Բայց, իհարկե, դա չխանգարեց նրան ուսումնասիրել իր ժողովրդի պատմության ողբերգական էջերը, իմանալ նախնիների ճակատագրի մասին։ Անկեղծանում է, որ Հայոց ցեղասպանության թեման ամբողջ կյանքի ընթացքում է ուսումնասիրել։ Որքան էլ ընտանիքը գաղտնի էր պահում 20-րդ դարասկզբի իրադարձությունները, թերևս չցանկանալով թարմացնել չսպիացող վերքերի ցավերը, բայց 1915-1923թթ. տեղի ունեցած իրադարձությունների ուսումնասիրությունն Էրիկ Պողոսյանին ոգեշնչեց գրել «Նեմեսիս գործողություն» գիրքը, որը լույս տեսավ 2015 թվականի ապրիլին։ Խոստովանում է, որ «Օրենք ու կարգուկանոն» հեռուստասերիալում հետաքննիչի դերակատարումը որոշակիորեն օգնել է իրեն այս խորհրդավոր պատմությունն ուսումնասիրելու ու մարդկանց դատին ներկայացնելու համար։
67-ամյա հայը շարունակում է ապրել ու ստեղծագործել ԱՄՆ-ում, վերջին տարիներին հաճախ է հանդես գալիս տարբեր հեռուստասերիալներում, դրանցից ամենահայտնիներն են «Միլիարդները», «Ժառանգները», վերջերս էլ կինոսիրողների դատին ներկայացվեց «Չհղկված ադամանդներ» ֆիլմը, որում Էրիկ Պողոսյանը հանդես եկավ հայտնի դերասան Ադամ Սենդլերի հետ։
Հարսնացուն Լիբանանից կամ ինչպես Արշալույսը եկավ և մնաց սահմանամերձ Ներքին Կարմիրաղբյուրում
Ի դեպ, նրա երկու որդիները՝ Հարի և Թրևիս Պողոսյանները նույնպես իրենց տեղն արվեստում են գտել. Թրևիսը սկսնակ կինոպրոդյուսեր, ռեժիսոր, սցենարիստ է, իսկ Հարին գրաֆիկ դիզայներ է։
