Սմարթֆոն չունի, սոցիալական ցանցերից գրանցված է միայն Twitter-ում, որովհետև քաղաքական գործունեության համար է պետք։ 33-ամյա Պետրոս Թովմասյանն այնքան զբաղված է, որ ոչ մի ավելորդ րոպե չունի վատնելու կամ աննպատակ ինքն իրեն զբաղեցնելու համար։ Նա Լեհաստանի ժամանակակից հայ համայնքի ամենահայտնի դեմքերից է։ Թովմասյանը տարբեր նախարարների խորհրդատու-փորձագետ է, ելույթների տեքստեր է գրում քաղաքական գործիչների համար, քիչ էր մնում՝ ընտրվեր Գլիվիցե քաղաքի կառավարման խորհրդի անդամ, պետական կառույցների համար տարբեր մեծ ու կարևոր նախագծեր իրականացնող ՀԿ-ի նախագահն է և քաղաքի միակ հայկական ռեստորանի տերը։
Կար ժամանակ, երբ Գլիվիցեում 400-500 հայ էր ապրում, հիմա 4-5 ընտանիք է մնացել։ Թովմասյանների ընտանիքը Լեհաստանում հայտնվել է 1996 թ.-ին։ Եկել էին 1-2 տարի առևտրով զբաղվելու, բայց այդպես էլ Հայաստան չվերադարձան։ Պետրոսի մանկության հիշողություններում Գլիվիցեի շուկայում ծնողների ու մյուս հայերի կատարած տաժանակիր աշխատանքն է։ Առևտրով զբաղվելն իննսունականներին Լեհաստանում եկամտաբեր էր, բայց և ծանր։ Օրական 10 և ավելի ժամ, առանց հանգստյան օրերի, հայերն առևտրով էին զբաղված, անգամ երեխաներն ուսման փոխարեն ծնողների կողքին շոր ու կոշիկ էին վաճառում։ Այդպես շատերն ուսում չստացան, բայց Պետրոսի ծնողներն ամեն ինչ արեցին, որ որդիները սովորեն, մասնագետ դառնան։ Պետրոսն իրավաբանական կրթություն ստացավ, եղբայրը՝ սպորտային, հիմա Լեհաստանում անվանի մարզիչ է։
Ինչպես հայուհին «նվաճեց» Անտարկտիդան ու իր անունով լիճ ունեցավ
«Մոտ 6 տարի առաջ հայրս ու մայրս կորցրին իրենց աշխատանքը, չէին կարողանում նոր գործ գտնել։ Ծանր շրջան էր, որոշեցի ռեստորան հիմնել՝ ծնողներիս օգնելու համար»,- պատմում է Պետրոսը։
Ռեստորանը կոչեցին պարզ ու հասարակ՝ «Ormiańska», այսինքն՝ «Հայկական»։ Ընդամենը 50 քառ. մետր տարածք զբաղեցնող ռեստորանը շատ արագ մարդաշատ դարձավ։
«Այնքան շատ մարդ էր հավաքվում, որ ես իմ աշխատանքը թողնում էի, մամայիս հետ ճաշ էի եփում»,- հիշում է Պետրոսը։
Որոշեցին, որ ռեստորանը տեղափոխելու ժամանակն է։ Քաղաքի կենտրոնի շինություններից մեկում միանգամից մի քանի հարկ վարձակալեցին՝ առաջին հարկում ռեստորանը տեղակայվեց, վերևի երկու հարկերում՝Պետրոսի գրասենյակները։ Հիմա «Ormiańska»-ն Գլիվիցեի ամենամեծ ռեստորաններից է, որտեղ հաճախ կարելի է տեսնել նաև Լեհաստանի փոխվարչապետին։
Առաջինն ու միակը. ինչպես ալոեն փոխեց հայ ինժեներ- երկրաբանի կյանքը
«Ռեստորանն իմ հոբին է, ես քաղաքականությամբ եմ զբաղվում։ Շատ հետաքրքիր ձևով իմ ռեստորանային բիզնեսն ու քաղաքական կյանքը խառնվում են, որովհետև մեր ռեստորանում հաճախ քաղաքական տարբեր գործիչների հանդիպումներ են տեղի ունենում, մի տեսակ քաղաքական կենտրոն էլ է դարձել»։
Ռեստորանի շեֆ խոհարարը Պետրոսի մայրն է, մսի պատասխանատուն՝ հայրը, մեկ այլ հայ աղջիկ հայկական քաղցրեղենն է պատրաստում։ Լեհերը շատ են սիրում հայկական կերակուրները։ Այստեղ մատուցվում են բոլոր ավանդական, դասական կերակրատեսակները։
Պետրոսի ընտանիքը Վեդիից է, ճաշատեսակները պատրաստվում են տատիկի համով-հոտով բաղադրատոմսերով։ Անկեղծանում է՝ միայն խաշլաման ու հարիսան լավ չեն վաճառվում։ Խաշլաման մի տեսակ սիրուն, ակնահաճո կերակուր չէ, կատակում է, որ հարիսան էլ լեհերը չեն հասկանում։ Ռեստորանի միջոցով նաև հայերեն են սովորեցնում, օրինակ` Գլիվիցեում յուրաքանչյուրը գիտի, թե ինչ է նշանակում «բրդուճ»։
«Մեզ համար կարևոր է, որ բոլոր ուտեստները հայկական անուն ունենան։ Ասենք` մաման կարող է մի բան եփել, անունը դնել կերուսուս։ Ճաշացանկում այդպես էլ գրում ենք ու հյուրերին բացատրում, թե որ բառն ինչ է նշանակում»,–պատմում է նա։
Ռեստորանում մատուցվող շատ բաներ հենց Հայաստանից են բերվում՝ գինի, գարեջուր, տարբեր հյութեր, ջեմեր։Միշտ հայկական ժողովրդական երգեր են հնչում։
«Ոչ մի ռաբիս, դրա համար շատ երկար ենք փնտրում, գտնում երգերը»,- ասում է Պետրոսն ու նշում, որ լեհերն այնքան հետաքրքրված են հայկական ամեն ինչով, որ այստեղ ժամանակ առ ժամանակ նաև հայկական թեմաներով բաց դասեր է անցկացնում, պատմում Գարեգին Նժդեհի, Կոմիտասի, հայոց պատմության, լեզվի, մշակույթի, խոհանոցի, հայկական սուրճի մասին։
Պետրոսը նշում է՝ հայ լինելն իրեն երբեք չի խանգարել, լրիվ հակառակը։ Հայերը մեծ ներդրում ունեն ոչ միայն Գլիվիցեի, այլև ամբողջ Լեհաստանի պատմության մեջ։ Օրինակ` յուրաքանչյուր լեհ գիտի, որ 17-րդ դարում, երբ լեհ թագավորը գնացել էր Վիեննա թուրքերի դեմ կռվի, նրա հազար հոգանոց էլիտար զորախմբի զինվորներին հայերն են վճարել։
Պետրոսն ընդամենը տասը տարի է, ինչ Լեհաստանի քաղաքացի է, բայց արդեն հասցրել է երկու անգամ առաջադրվել ընտրություններում։ Նախորդ անգամ ընդամենը քսան ձայն չբավարարեց քաղաքի խորհրդում ընտրվելու համար։ Ասում է՝ էլի է փորձելու։ Սիրով հրավիրում է «Ormiańska» և խոստանում՝ մի օր Գլիվիցեի քաղաքապետի պաշտոնում է դիմավորելու։ Ի դեպ, մի քանի ամսից Պետրոսի հարսանիքն է։ Թեպետ հարսիկը լեհ է, բայց հարսանիքը հայկական ավանդական է լինելու։
