ԵՐԵՎԱՆ, 13 փետրվարի – Sputnik. Վաղը` փետրվարի 14–ին, Բավարիայի մայրաքաղաքում կսկսվի անվտանգության համաժողովը, որի նախօրեին զեկույց է հրապարակվել։
Քանի որ այնտեղ Ռուսաստանին առանձին թեմա է նվիրվել, հասկանալի է, որ այս երկրում հատուկ ուշադրությամբ են կարդալու այն։ Սակայն զեկույցի գլխավոր թեման Արևմուտքն է, ավելի ճիշտ` դրա անհետացումը և դրանում մեղավորները։
Այս հարցին պատասխանելուց առաջ համառոտ խոսենք խնդրի էության մասին։
Զեկույցը կոչվում է «Անարևմտականություն» (Westlessness) և առաջին անգամ ուղղակիորեն նվիրված է եվրոպական ու ամերիկյան փորձագետների դժկամորեն ընդունած իրականությանը, այն է` աշխարհը գնալով ավելի շատ է դուրս մղում իր կյանքից Արևմուտքին և լկտիաբար ապրում առանց դրա։ Ամենավատն այն է, որ Արևմուտքը «գնալով պակաս արևմտյան է դառնում»։ Եվ այս ամենը շատ վատ է, որովհետև ծնում է անկայունություն, անկանխատեսելիություն, նահանջ ժողովրդավարական արժեքներից և այլն։
ՆԱՏՕ–ի փլուզում. կկարողանա՞ արդյոք դաշինքը պահպանել միասնությունը
Հեղինակները ողբում են աշխարհը, որը մնացել է առանց Արևմուտքի բարեգործական ռմբակոծությունների. «Սիրիայում Ասադի ռեժիմը և ռուսական ուժերը դիտավորյալ գնդակոծում են հիվանդանոցները և դպրոցները, իսկ ռազմական հանցագործությունները դարձել են ամենօրյա գործ... Վերջերս Չինաստանը, Իրանը և Ռուսաստանն անցկացրել են առաջին համատեղ ռազմածովային զորավարժությունները Հնդկակական օվկիանոսում և Օմանի ծոցում... Թուրքիան և Ռուսաստանն ավելի վճռական են գործում Լիբիայում, և Միջերկրական ծովի հակադիր ափին տիրող անկայունությունն ավելի շատ է ազդում Եվրոպայի վրա»։ Եվ այսպես շարունակ։
Ինչ վերաբերում է Ռուսաստանին, այստեղ զեկույցը հետևում է մի հայեցակարգի, որն արևմտյան փորձագիտական հանրության կոլեկտիվ գլխում ծնվել է վերջին հնգամյակի ընթացքում։ Կոպիտ ասած` այդ հայեցակարգը ծնվել է անելանելիությունից։ Որովհետև մի կողմից`փորձագետները հաստատ գիտեին, որ Ռուսաստանը թույլ է և չնչին, որ այն մասնատվել է պատժամիջոցների հետևանքով և ուր որ է կկործանվի, մյուս կողմից` բոլորը տեսնում են, որ բզկտված Ռուսաստանը համառորեն շնչում է և նույնիսկ զարգանում, չի կործանվում և համարձակվում է պաշտպանել արդեն ոչնչացման ենթակա պետությունները, և դա նրա մոտ ստացվում է։
Պահանջվել է շտապ գնալ փոխզիջման, որպեսզի այս հայեցակարգը գոնե ինչ–որ աղերս ունենա իրականության հետ։ Արդյունքում առաջացել է Ռուսաստանի վերաբերյալ նոր տեսլականը։
ՆԱՏՕ–ն ավելացնում է պաշտպանությանն ուղղված ծախսերը. ՌԴ–ն կմասնակցի՞ մրցավազքին
Ռուսաստանը մոտավորապես 2018թ–ից սկսած` իհարկե շատ է թուլացել, բազմաթիվ սարսափելի խնդիրներ ունի, որոնցից յուրաքանչյուրը քայքայում է այն և կարող է կործանել։ Սակայն շատ թույլ Ռուսաստանը գլխավորում է շատ հաջող մարտավարություն ունեցող Պուտինը։ Այս խորամանկին պարբերաբար հաջողվում է հաղթանակների պատրանք ստեղծել։
Ահա և 2019թ–ին, «լավ խաղարկելով թույլ խաղաքարտերը, Ռուսաստանը մի քանի դիվանագիտական հաղթանակ է տարել։ Չնայած Կրեմլի արտաքին քաղաքականությունում փոփոխությունների բացակայությանը` Ռուսաստանին կրկին ընդունել են ԵԽԽՎ, ՆԱՏՕ–ի անդամը (Թուրքիան,–խմբ.) գնել է ռուսական C-400–ը, իսկ Մոսկվան ազդեցիկ ուժ է դարձել Մերձավոր Արևելքում... Բայց ամենակարևորը, նրա հետ սկսել է «սեթևեթել» Ֆրանսիայի նախագահ Մակրոնը` կոչ անելով եվրոպացիներին վերանայել Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների հիմքերը»։
Ռուսների թվացյալ հաղթանակների հետևում թաքնված են նրանց թուլությունները։ Թվարկենք.
- 2019 թ.–ին Մոսկվայում տեղի են ունեցել ութ տարվա ընթացքում խոշորագույն ցույցերը Պուտինի դեմ, իսկ Մոսկվայի քաղաքային դումայի սեպտեմբերյան ընտրությունների ժամանակ կրեմլամետ թեկնածուները լուրջ հարված են ստացել։
- Հարցումների համաձայն` երկիրը լքել ցանկացող երիտասարդների թիվն աճել է։
- Հարցումների համաձայն` նախագահին վստահող երիտասարդության թիվը նվազել է` դառնալով 55 տոկոս։
- Հաշվի առնելով «ռուսական Հեռավոր Արևելքում Չինաստանի աճող ազդեցությունը»` Չինաստանի հետ Ռուսաստանի գործընկերությունն իրավահավասար չէ։
Պուտինյան ռեժիմի այս սարսափելի խնդիրները ներառվել են մյունխենյան զեկույցում` արևմտյան ԶԼՄ–ներում Ռուսաստանի մասին բազմաթիվ հրապարակումներով, որոնք «թխված» են նույն սխեմայով։
Մյունխենյան զեկույցում ամենահետաքրքիրն այն «անարևմտականության» պատճառներն են, որից բողոքում են տեքստի հեղինակները։
«Աջակողմյան քրիստոնեական պոպուլիստների» համար Արևմուտքը կրոնական, մշակութային և ազգային ավանդույթների ամբողջություն է, «լիբերալների» համար` Արևմուտքը հավատարիմ է լիբերալ ժողովրդավարության սկզբունքներին։
Ինչո՞ւ են Ռուսաստանը սպառնալիք համարում ՆԱՏՕ–ի համար. պարզաբանում է փորձագետը
Պուտինյան Ռուսաստանն ինչ կարողանում է` անում է, իհարկե, բայց ամեն դեպքում ոչնչի չէր կարող հասնել առանց Արևմուտքում ունեցած աջակիցների։
Արևմուտքը` որպես քաղաքակրթական և քաղաքական երևույթ, անշուշտ, քրիստոնեական ազգային մշակույթների փունջ է, որոնք դարերով մշակել են խնդիրները լուծելու և աշխարհը փոխելու իրենց մեթոդները։
Բայց Արևմուտքը նաև հենց նրա կողմից ստեղծված լիբերալ գաղափարախոսություն է, որին հարում է վերնախավերի մեծամասնությունը, և այդ վերնախավերի համար անարգել գործիք է դարձել տասնամյակների ընթացքում։
Հիմա Արևմուտքի այդ երկու բաղադրիչ մասերը հակասության մեջ են, որովհետև լիբերալիզմը, որը կարևորում է անհատին, չի կարող չփորձել խեղդել կրոնը, ավանդույթը և նույնիսկ հասարակ ժողովրդավարությունը։ Իսկ ավանդույթը և ժողովրդավարությունը չեն կարող չփորձել խեղդել լիբերալիզմը` քաղաքական առավելություններ շնորհելով փոքրամասնություններին։
Մնում է միայն հաջողություն մաղթել երկու կողմերին։ Որքան էլ տարօրինակ հնչի, «անարևմուտք աշխարհը» պակաս արյունալի և ավելի անվտանգ վայր է, քան այն, որտեղ Արևմուտքը ներկա է եղել և ակտիվորեն գործել։
Ընտրելու տարբերակ չկա. ԱՄՆ–ն խոստովանել է, որ կախվածություն ունի ռուսական նավթից