Աշոտ Սաֆարյան, Sputnik Արմենիա
Հայաստանի աշխատաշուկայում ամենակարևոր և միևնույն ժամանակ ամենից անշնորհակալ մասնագիտություններից մեկը հրշեջի, փրկարարի մասնագիտությունն է։ Հանրապետությունը նրանց կարիքը հատկապես շատ է զգում ամռան ամիսներին, երբ հրդեհների վտանգը շատ մեծ է։ Վերջին ամիսներին հանրապետության տարբեր վայրերում բռնկված խոշոր հրդեհներն ու աղետները սովորական երևույթ են դարձել։ Վերջին դեպքը օգոստոսի 24–ին «Մալաթիա մոլում» բռնկված սաստիկ հրդեհն էր։
ԱԻՆ աշխատակիցներն աշխատում են գերլարված պայմաններում՝ երբեմն վտանգելով սեփական կյանքը։ Օրինակ` վերջերս, Երևանում «Ձյունիկ սառնարան» ՍՊԸ-ում բռնկված հրդեհը հանգցնելիս տուժել էր փրկարարներից մեկը։ Այրման օջախներից մեկում ջերմաստիճանը հասել է 1000 աստիճանի` ըստ Ցելսիուսի, իսկ հրշեջների համազգեստը նախատեսված է 800 աստիճանի համար։ Պատկերացրեք, թե նրանք ինչպիսի պայմաններում են ստիպված աշխատել։ Բացի այդ, հրդեհների պատճառը եթե ոչ միշտ, ապա շատ հաճախ մարդկային գործոնն է, շոգը տվյալ դեպքում ուղղակի հրդեհի կատալիզատոր է։
Մարդկանց անզգուշության, հակահրդեհային անվտանգության նորմերին չհետևած պետհաստատությունների անգործության «պտուղները», ստիպված են քաղել փրկարարները։ Համաձայնեք, որ ցավալի է։ Բայց կրկնակի ցավալի է, երբ այդ մարդիկ իրենց աշխատանքի դիմաց բառացիորեն կոպեկներ են ստանում։ Հրշեջների աշխատավարձը տատանվում է 80 000 – 150 000 դրամի սահմաններում։ Ասել, որ շատ ցածր է, նշանակում է ոչինչ չասել։ Պետական հատվածում ամենակարևոր կառույցներից մեկը տառապում է ֆինանսավորման մշտական պակասից։
«Մալաթիա մոլի» հրդեհը մարել չի հաջողվում. վերևի հարկերից ապրանքներ են ցած նետում. տեսանյութ
«Մենք չենք ուզում մեզ գովազդել, բոլորը լավ տեսնում են և գիտեն մեր աշխատանքը։ Կարծում եմ` մեր առաքելությունը քիչ է տարբերվում առաջնագծում զինվորների կատարածից։ Այնտեղ հակառակորդն է, այստեղ՝ աղետը, որը նույնպես վտանգ է ներկայացնում մեր կյանքի համար։ Բայց մենք չենք տրտնջում, ընդամենն ուզում ենք, որպեսզի կառավարությունը մի քիչ հոգ տանի մեր մասին», - մեզ հետ զրույցում ասում է հրշեջներից մեկը, որը չցանկացավ նշել անունը։
ԱԻՆ աշխատակիցներին արգելված է «կողքից» փող աշխատել, նման բան բացահայտելու դեպքում ուղղակի կարող են ազատել աշխատանքից։ Նույնիսկ, ենթադրենք` ինչ-որ մեկը հաջողացրել է թաքուն ինչ-որ բան նորոգել՝ լրացուցիչ գումար վաստակելու համար, այդ մարդը պետք է մշտապես կապի մեջ լինի, քանզի ցանկացած պահի կարող է արտակարգ դեպք տեղի ունենալ։
Գումարի, ժամանակակից տեխնիկայի, համազգեստների պակաս․ահա հիմնական խնդիրները, որոնց հետ բախվում են հայ փրկարարները։ Դեռ լավ է, որ ղեկավարությունը ժամանակ առ ժամանակ պարգևավճարներ է տալիս, բայց դրանով խնդիրները չեն լուծվում։
Դրա հետ կապված՝ հետաքրքիր է անցած տարվա բողոքի ակցիաների ժամանակ տեղի ունեցած մի դրվագ։ Դեռ մինչև Սերժ Սարգսյանի հրաժարականը բողոքի ցույցերի առաջնորդ, ներկայում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, փորձելով համոզել կառավարական շենքը շղթայած ոստիկաններին, որ միանան ցուցարարներին, խոստացել է իշխանության անցնելու դեպքում ավելացնել ոստիկանության ֆինանսավորումը։ Փաշինյանը պատմել է, որ մի ծանոթ ոստիկան աշխատանքից հետո լրացուցիչ գումար է վաստակում շինհրապարակում։
Փրկարարներն աշխատում են շնչառական դիմակներով. «Մալաթիա մոլի» կրակը դեռ տարածվում է
«Հարգելի՛ ոստիկաններ, ասացեք, դուք ուզո՞ւմ եք շարունակել այսպես ապրել։ Մի՞թե ձեզ դուր է գալիս այս վիճակը։ Եթե ոչ, աջակցեք մեզ։ Մենք ձեզ կապահովենք արժանի աշխատավարձով», - այդ ժամանակ խոստացել է ընդդիմադիր Փաշինյանը։
Փաշինյանը խոսել է ոստիկանության մասին, բայց նրա նկարագրածը բնութագրում է հայ փրկարարների այսօրվա վիճակը։ Չենք ուզում մերկապարանոց մեղադրանքներ ներկայացնել կառավարությանը։ Սակայն կարծում ենք, որ պետական պաշտոնյաներին, նրանց օգնականներին ու քարտուղարուհիներին առատաձեռնորեն շնորհվող պարգևավճարները, ինչպես նաև գորգ լվալու նման քեֆ-ուրախությունների վրա ծախսվող գումարները կարելի էր օգտագործել ԱԻՆ լրացուցիչ ֆինանսավորման համար։ Կամ ձեռք բերել նրանց աշխատանքը հեշտացնող նոր սարքավորումներ։
