Հեռուստագովազդի վրա նման կազմակերպությունները կարող են ամիսը 100-150 միլիոն դրամ և նույնիսկ ավելին ծախսել: Ինչ-ինչ՝ բայց եկամուտների պակաս կամ ընդհատում նրանք չունեն, ի տարբերություն իրենց ճիրաններում հայտնված խաղամոլների:
Բայց բոլոր այդ «շահումով խաղերի» համար էլ, առայժմ՝ գովազդման որոշ սահմանափակման առումով, կարծես թե դժվար ժամանակներ են վրա հասնում: Համենայն դեպս, Ազգային ժողովի կողմից նախօրեին ընդունված նախագիծը՝ «Գովազդի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու վերաբերյալ, դա է հուշում:
Սա այն հազվագյուտ դեպքերից է, որ անկախ քաղաքական կամ այլևայլ հայացքներից, պետք է որ հասարակության մեծ մասը ողջունի ընդունված փոփոխությունները, գոնե առանցքային գաղափարական ուղղվածության առումով: Իսկ առանցքայինն այստեղ այն է, որ հեռուստաեթերում (առնվազն) նկատելիորեն սահմանափակվի այդ կարգի «վիճակախաղային կազմակերպությունների» գովազդը:
Ճիշտ է, այնպիսի տպավորություն է, որ ամբողջ այդ խաղամոլական, կներեք, բիզնեսը մեծամասամբ արտագաղթել է վիրտուալ տիրույթ, այդ թվում՝ գովազդի առումով, բայց հեռուստատեսությունը տակավին մնում է ազդեցիկ միջոց, ըստ այնմ՝ հեռուստագովազդը նույնպես:
Օրենքի փոփոխությունից կարող են կամ ավելի ճիշտ՝ դժգոհ կմնան հեռուստաընկերությունների ներկայացուցիչները: Կատակ բան չէ, ի վերջո, երբ որևէ տնտեսվարող զրկվում է ամիսը մի 150 միլիոն դրամ կայուն եկամտից: Բայց դա, հուսանք, ժամանակավոր նեղություն կարող է լինել հեռուստաընկերությունների համար, որոնք սահմանափակված խաղամոլական գովազդի բացը կլրացնեն այլ ապրանքների ու ծառայությունների գովազդային եկամուտներով:
Արգելքների կամ փոփոխությունների մասին: Հիմնականներից մեկն այն է, որ հեռուստաալիքներով վիճակախաղի գովազդը «թույլատրվում է ժամը 22:00-ից մինչև 07:00-ն ընկած ժամանակահատվածում, իսկ ռադիոյով՝ ժամը 08:00-ից մինչեւ 20:00-ն ընկած ժամանակահատվածում, բացառությամբ՝ մանկապատանեկան հաղորդումներին նախորդող եւ հաջորդող մեկ ժամվա ընթացքում»:
Կան նաև ժամանակային սահմանափակումներ՝ սահմանված ժամագոտում գովազդի տևողության և կրկնման վերաբերյալ: Բայց կարծում ենք, կարելի էր շատ ավելի խիստ մոտեցում որդեգրել և վիճակախաղային գովազդի թույլատրելիության ժամագոտին հեռուստատեսության դեպքում սահմանել 24:00-ից մինչև 06:00-ն:
Բանն այն է, որ 22:00-ից մինչև 01:00-ի միջակայքում շատ պատանիներ, երիտասարդներ ակտիվ են, ուստիև՝ հասանելի այդ վտանգավոր, դեպի խաղամոլական ճահիճը գայթակղող գովազդային «գոլորշիների» համար:
Ի լրում, ավելի սահմանափակ ժամագոտին լիովին կընդգծեր այդօրինակ գովազդի և գործունեության հանդեպ մերժողական մոտեցումը:
Ինչ վերաբերում է ռադիոալիքներով վիճակախաղային գովազդին, ապա ինչ էլ ասվի՝ անհասկանալի մնաց առավոտյան ժամը 8-ից մինչև երեկոյան ժամը 8-ը այն թույլատրելու մոտեցումը: Կարելի է կարծես, թե այդ ժամերին հասարակությունը ռադիո չի ունկնդրում: Մինչդեռ դա այնքան էլ այդպես չէ: Ռադիոալիքներ առավելապես ունկնդրում են վարորդները, այդ թվում՝ հանրային փոխադրամիջոցների, հասկանալի է, ներառյալ տաքսիները, չհաշված արդեն հեռախոս-ռադիոընդունիչները: Կարճ ասած, հնարավոր թիրախային խմբերին վիճակախաղային գովազդանյութը կարող է հասանելի լինել ռադիոալիքներով: Այսինքն, այն, ինչ արգելվելու է հեռուստատեսությամբ, կարող է ծաղկել ռադիոալիքներո՞ւմ: Ո՞րն է մոտեցման «աղը», ռադիոընկերությունների եկամուտների ավելացո՞ւմը: Իսկ ի՞նչ կլիներ, եթե «վիճակախաղային գովազդը» ռադիոյով, օրինակ, ընդհանրապես արգելվեր, կամ թույլատրվեր բացառապես գիշերային ժամերին, ասենք՝ 02:00-ից 06:00-ի միջակայքում, ինչը ինքնին անիմաստ կդարձներ այդօրինակ գովազդը, դրա հեռարձակմամբ հանդերձ:
Մի կիսալավ նորություն՝ հատկապես ֆուտբոլասերների համար: Ընդունված փոփոխության համաձայն, մասնավորապես. «Հեռուստահաղորդմամբ ժամը 07:00-ից մինչեւ 22:00-ն ընկած ժամանակահատվածում սպորտային միջոցառումների հեռարձակումների ժամանակ գովազդ թույլատրվում է ոչ ավելի, քան մեկ անգամ՝ յուրաքանչյուր հաղորդումից հետո և միայն հովանավոր կազմակերպության անվան հիշատակմամբ»:
Օրենսդրերենից խոսակցական հայերեն փոխադրած՝ դա նշանակում է, որ այլևս ֆուտբոլային (և այլ մարզական միջոցառումներ) հանդիպումների հեռուստառեպորտաժների ժամանակ մեկնաբանները այլևս զահլա չեն տանի զանազան բուքմեյքեր-մուքմեյքերների մասին հիշեցումներով:
Չնայած, էլի անհասկանալի է կիսատ մոտեցումը: Նկատի ունենք այն, որ, օրինակ, ամենից շատ նայվող եվրոֆուտբոլային հանդիպումների առյուծի բաժինը մեր ժամային գոտում հեռարձակվում է ժամը 23:00-ից հետո, իսկ դրանք էլ ամենից գրավիչն են գովազդային առումով: Գուցե արժե՞ հաջորդ փոփոխության դեպքում մտածել մարզական միջոցառումների, ֆուտբոլային հանդիպումների ռեպորտաժներից այդ խաղամոլական գովասանքն ընդհանրապես արմատախիլ անելու, պարզ ասած՝ արգելելու մասին:
Հա՛, համացանցը. ըստ ընդունված փոփոխության, «վիճակախաղի կազմակերպիչն իրավունք ունի համացանցով գովազդել վիճակախաղը: Սույն պարբերությամբ սահմանված գովազդն արգելվում է իրականացնել մանկապատանեկան, կրթական, բժշկական կայքերի միջոցով: Իսկ լրատվական կայքերում սույն պարբերությամբ հաստատված գովազդը չպետք է գերազանցի տվյալ կայքէջի 20%-ից ավելին»:
Վատ չէ, բայց էլի քիչ է: Հատկապես, նման «խաղեր» կազմակերպող ընկերություններ կան, որ ամսվա ընթացքում շուրջ 10 միլիոն դրամ են դնում իրենց գովազդային «բաններներն» ամեն տեղ խցկելու համար, հատկապես՝ լրատվական կայքերի դեպքում: Դիտման մակերեսի մոտ 1/5-ը նմանօրինակ գովազդին թողնելը, միևնույն է, շատ է: Կարելի է ավելի նվազեցնել:
Ընդհանուր առմամբ, խաղամոլական «գովասանքը» նվազեցնելու՝ արդեն նաև օրենքով ամրագրված մոտեցումը ողջունելի է ու կարևոր, բայց դա քիչ է: Այս «բանկետը» շարունակություն է պահանջում: