Մինչ մշակութային շրջանակները, ոչ առանց հույզերի, քննարկում են պետական ոչ առևտրային կազմակերպության (ՊՈԱԿ) կարգավիճակով գործող մի շարք կառույցների ենթադրյալ օպտիմալացման հնարավոր հեռանկարները, կառավարությունը այլ ոլորտների հետ կապված կոնկրետ որոշումներ է ընդունում:
Վերջին նիստում, օրինակ, օպտիմալացման ալիքը հասավ շախմատին, ավելի կոնկրետ՝ «Տիգրան Պետրոսյանի անվան շախմատի տուն» ՊՈԱԿ-ին, որը միացվեց «Հ. Գասպարյանի անվան շախմատի և շաշկու օլիմպիական մանկապատանեկան մարզադպրոց» ՊՈԱԿ-ին:
Օպտիմալացման «տեղումները» հասան նաև «Մելիորացիա» և «Ոռոգում-ջրառ» ՓԲԸ-ներին, որոնց գործառույթներն, ըստ էության, կանցնեն էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարությանը:
Հա, որոշվեց նաև այս տարվա հուլիսի 1-ից դադարեցնել ջրային կոմիտեի «Ջրային տնտեսության ծրագրերի իրականացման գրասենյակ» պետական հիմնարկի գործունեությունը: Միաժամանակ սահմանվեց, որ այդ հիմնարկի գործառույթները շարունակելու է իրականացնել ՀՀ էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարությունը՝ «Ծրագրերի իրականացման վարչություն» մասնագիտական կառուցվածքային ստորաբաժանման միջոցով:
Ինչպես դժվար չէ կռահել կառավարության որոշման (նախապես հրապարակվող նախագծի) շարադրանքից, հիշյալ ստորաբաժանումը նոր է ձևավորվելու:
Առհասարակ, որոշման նախագծերի տեքստերը ու հատկապես դրանց հիմնավորումներն ու տեղեկանքներն ընթերցելը հետաքրքրական է: Առանց հեգնանքի իսկ նշույլի: Իսկապես հետաքրքրական է:
Օրինակ, մի՞թե ուշագրավ չէ, որ կառավարության վերոթվարկյալ օպտիմալացման բոլոր որոշումների ուղեկից տեղեկանքներում նշված է. «…որոշման նախագծի ընդունման կապակցությամբ Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեում ծախսերի և եկամուտների էական փոփոխություն չի առաջանում»: Կամ այսպես. «…պետական բյուջեում ծախսերի և եկամուտների ավելացում կամ նվազեցում չի նախատեսվում»:
Ինքնաբերաբար հարց է ծագում օպտիմալացման ֆինանսական համատեքստի վերաբերյալ: Հնարավոր տարբերակներից մեկն այն է, որ այդ վերադասավորումների, վարակազմավորումների, միավորումների և մյուս նման քայլերի հետևանքով առանձնապես շատ կրճատվողներ չեն լինի կամ կրճատումներ չեն սպասվում, այլապես կնշվեր բյուջեի ծախսերի նվազում (խնայողություն): Մյուս կողմից, ենթադրելի է, որ կրճատումներ կարող են և լինել, բայց դա թույլ կտա բարձրացնել չկրճատվողների վարձատրության չափը:
Օրինակ, կոնկրետ «Ջրային տնտեսության ծրագրերի իրականացման գրասենյակի» դեպքում հստակ նշված է. «Հիմնարկի՝ աշխատանքից ազատված աշխատողները կներգրավվեն աշխատանքի ՀՀ էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարության կառուցվածքում ստեղծվելիք ստորաբաժանման համարժեք քաղաքացիական ծառայության պաշտոնների, իսկ դրա անհնարինության դեպքում աշխատանքային պայմանագրով՝ առնվազն պահպանելով վարձատրության (աշխատավարձի և դրան հավասարեցված այլ վճարների) պայմանները»։
Գուցե կարող է հարց ծագել, թե ի՞նչն է այդ դեպքում օպտիմալացվում կամ ո՞րն է դրա նպատակը:
Ընդհանուր առմամբ, մոտեցումը պարզ է՝ տվյալ կառույցների աշխատանքի արդյունավետության բարձրացումն է, միմյանց գործառութային առումով կրկնող մարմինների մեկտեղումը: Նույն ԾԻԳ-ին վերաբերող որոշման հիմնավորման մեջ, մասնավորապես նշած է, որ նախ՝ կառավարությունը որդեգրել է նոր քաղաքականություն, այն է՝ «պետական կառավարման համակարգի մարմիններից բացի, որևէ այլ մարմնի կամ կազմակերպության կողմից պետության ներքին և արտաքին քաղաքականության բնագավառում լիազորությունների իրականացման բացառումը»:
Նույն տեղում նաև ընդգծվում է, որ հանրային յուրաքանչյուր մարմին կամ կազմակերպություն, անկախ կազմակերպաիրավական կամ այլ առանձնահատկություններից, պետք է գործի օրենքով սահմանված որոշակի լիազորությունների շրջանակում՝ բացառապես իրականացնելով տվյալ մարմնի նպատակներին համապատասխանող և դրանցից բխող գործառույթներ: Եվ, որպեսզի հարցականներ չծագեն, որոշման հիմնավորման մեջ նաև նշված է. «Այլ կերպ ասած՝ յուրաքանչյուրը պետք է զբաղվի իր գործով, և չպետք է լինեն կրկնություններ, այլընտրանքային, զուգահեռ, փոխարինող կամ թաքնված համակարգեր և/կամ տվյալ մարմնին ոչ բնորոշ գործառույթներ»:
Այս ամենը իսկապես հետաքրքիր է ու, հասկանալի է՝ կարևոր, եթե հասել է կառավարության որոշում ընդունելու հարթություն:
Բայց, էլ ավելի հետաքրքիր կլինի տեսնել իրականցվող օպտիմալացման քայլերը գործողության մեջ, ինչպես ասվում է՝ ռեալ ժամանակի ռեժիմում:
Ինչ վերաբերում է կոնկրետ ջրառի ու ոռոգման խնդիրներին, ապա մնում է հուսալ, որ օպտիմալացման ու վերակազմավորման գործընթացները առաջիկա գյուղատնտեսական գարնանային աշխատանքների փուլում ու մանավանդ՝ ոռոգման սեզոնին հողագործների համար գոնե աննկատ կմնան և խնդիրների պատճառ չեն դառնա: Բայց ավելի լավ է՝ իրադարձություններից առաջ չընկնենք:
