ԵՐԵՎԱՆ, 2 ապրիլի — Sputnik, Լաուրա Սարգսյան. Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանն իր խաղն է վարում Մերձավոր Արևելքում, իսկ Իսրայելի հասցեին ուղղված նրա վերջին քննադատությունը դրա մասն է, կարծում է «Իսրայել-Հայաստան» միջազգային հասարակական ֆորումի համանախագահ Ալեքսանդր Ցինկերը։
Մարտի 31-ին Էրդողանը կտրուկ դատապարտել է իսրայելական ուժայինների գործողությունները, որոնց հետևանքով 14 պաղեստինցիներ են սպանվել, մոտ 1500 մարդ վիրավորվել են։ Թուրքիայի նախագահը հայտարարել է, որ վճռականորեն դատապարտում է «իսրայելական կառավարությանը նրա անմարդկային հարձակման համար»։
«Թուրքիան իր կրոնական քաղաքականությունն է կառուցում, ինչը հիանալի հասկանում է Իսրայելը։ Սակայն դրանից Թուրքիայի և Իսրայելի միջև հարաբերությունները չեն բարելավվում, հակառակը, դրանք տարեցտարի սրվում են», — ասաց Ցինկերը։
Թուրքիայի և Իսրայելի առճակատումը շարունակվում է թուրք-իսրայելական հակամարտության ժամանակներից, որը ծագել է 2010թ-ին` կապված «Մավի Մարմարա» նավատորմի հետ։ Իսրայելի հասցեին քննադատությունը դարձել է Էրդողանի հաղթաթուղթը, որպեսզի միավորներ վաստակի մահմեդական աշխարհի առաջ, վստահ է նա։
«Էրդողանը Մերձավոր Արևելքում իրեն դրել է տարածաշրջանային առաջնորդի տեղ և ամեն հարմար առիթով հայտարարում է իր մասին։ Նրա համար Իսրայելի վրա «գրոհելը» նշանակում է միավորներ վաստակել Մերձավոր Արևելքի մահմեդականների աչքերում», — բացատրեց Ցինկերը։
Նա նաև նշեց, որ այդ առճակատումը չի կարող ազդել հայ-իսրայելական հարաբերությունների վրա։ Ավելին, վստահ է, որ Երևանը չի կարող «ստիպել» Իսրայելին ինչ-որ բան անել ի հեճուկս Թուրքիայի։
«Մեծ քաղաքականություն չեն վարում` ի հեճուկս այս կամ այն երկրների գործողությունների, այն վարվում է ռազմավարական ծրագրերի շրջանակում իրավիճակի մանրամասն վերլուծությունից հետո։ Հնարավոր է` ինչ-որ իսրայելցի նախարար կարող է առաջարկել խզել Թուրքիայի հետ հարաբերությունները կամ ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, բայց դա մնում է միայն մասնավոր հայտարարության մակարդակում», — ասաց Ցինկերը։
Հիշեցնենք, որ հայ-իսրայելական հարաբերությունները վերջին շրջանում զգալիորեն ջերմացել են։ Նրանց աշխատանքն աշխուժացրել է բարեկամության միջխորհրդարանական խմբի աշխատանքը, ինչպես նաև «Հայաստան-Իսրայել» ոչ քաղաքական հասարակական հարթակ-ֆորումը։
Կարճ ժամանակում հաջողվել է ուղիղ չվերթեր բացել երկու երկրների միջև, կապեր հաստատել իշխանական կառույցների ներկայացուցիչների միջև։
Հայաստանի և Իսրայելի միջև հարաբերություններին նոր թափ կարող է հաղորդել մուտքի արտոնագրի ռեժիմի չեղարկումը և, որպես կանոն, դեսպանատների բացումը, բայց դրա համար կողմերը դեռ պետք է համատեղ աշխատեն։