Նելլի Դանիելյան, Sputnik.
Գործող կառավարության աշխատանքից իշխող քաղաքական ուժի ղեկավարները գոհ են. տնտեսական խոստացված աճն ապահովվել է, բյուջետային մուտքերը` ավելացել։ Այս մասին տարբեր մակարդակներով արդեն հայտարարվել է։ Արդյոք սա նշանակո՞ւմ է, որ գործող նախարարները կպահպանեն իրենց աթոռները նաև ապրիլից հետո, երբ նորընտիր վարչապետը կձևավորի իր կաբինետը։
Ինովացիոն և ինստիտուցիոնալ հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, տնտեսագետ Ատոմ Մարգարյանը չի հերքում, որ վարչապետ Կարեն Կարապետյանն անցնող 1.5 տարում վատ չաշխատեց, մակրոտնտեսական որոշ ցուցանիշների, մասնավորապես` տնտեսական աճի մասով նրա ղեկավարած կառավարությունը կարողացավ տպավորիչ ցուցանիշներ ապահովել։ Այդուհանդերձ, նա չի թաքցնում` եղել են նաև թերացումներ։
«Այդ կայունության գինը չափազանց բարձր է եղել, և այստեղ լուրջ խնդիրներ ու թեմաներ կան, որ պետք է պարզաբանումներ ստանան»,- ասում է Մարգարյանը` հիմնականում մատնանշելով Հայաստանի` տպավորիչ չափերի հասած արտաքին պարտքը։
Տնտեսական աճին զուգահեռ նոր կառավարությունը Կարեն Կարապետյանի կաբինետից նաև պարտքի մեծ բեռ կժառանգի։
Անկախ նրանից, թե ապրիլից հետո ովքեր կզբաղեցնեն կառավարության` տնտեսական քաղաքականության համար պատասխանատու անդամների աթոռները, Մարգարյանը կարծում է, որ նրանք ստիպված կլինեն փոխել իրենց գործունեության վեկտորը` հետագա խնդիրներից խուսափելու համար։
«Այս կառավարությունը, որ աշխատեց ավելի քան 1.5 տարի, որոշակի կայունության էլեմենտներ ստեղծեց, հատկապես` բյուջետային համակարգում։ Բայց դա չի կարող լինել շարունակական, այսպիսի քաղաքականությունը դատապարտված է, որովհետև դու չես կարող մնալ տեղում կանգնած, այն ժամանակ, երբ ուրիշներն առաջ են շարժվում»,- ասում է նա։
Դրական զարգացում ապահովելու համար, Մարգարյանի համոզմամբ, նոր կառավարությունը պետք է ոչ թե պահպանի Կարեն Կարապետյանի օրոք ձեռք բերված կայունությունը, այլ արդեն պետք է զարգացման քաղաքականություն որդեգրի։
«Հատկապես այն երկարաժամկետ ակնկալիքները, որ կապված են արտագաղթը կասեցնելու, դեմոգրաֆիական իրավիճակը բարելավելու և այլ նպատակների հետ, դրանք կմնան սոսկ որպես բարի ցանկություններ, եթե Հայաստանում կյանքի և աշխատանքի համար ավելի մրցունակ պայմաններ չստեղծվեն»,- նշում է տնտեսագետը։
Մարգարյանի խոսքով` արտագաղթը մեր երկրում առավելապես տնտեսական հիմքեր ունի. մարդիկ գնում են այն երկրներ, որտեղ բարձր են աշխատավարձերը, ավելի գրավիչ է սոցիալական մթնոլորտը։ Բանն այն է, որ իշխանությունների մատնանշած տնտեսական աճից Հայաստանում առայժմ միայն սահմանափակ թվով մարդիկ են օգտվում, հիմնականում` մեծահարուստները։ Մնացածների համար այդ աճն առայժմ հասանելի չէ, աղքատությունն էլ ոչ միայն չի նվազում, այլև աճի միտումներ է դրսևորում։
Մարգարյանի կանխատեսմամբ` մինչև ապրիլ տնտեսական քաղաքականության մեջ լուրջ փոփոխություններ տեղի չեն ունենա։ Միայն նոր կառավարության ձևավորումից հետո, հնարավոր է, ի հայտ գան որոշ նոր մոտեցումներ ու շեշտադրումներ` ուղղված աշխատաշուկայի աշխուժացմանը։
Իսկ մինչ այդ հիշեցնենք, որ ՀՀ նոր սահմանադրության և Ազգային ժողովի կանոնակարգ օրենքում կատարված փոփոխությունների համաձայն` ԱԺ-ն նոր վարչապետին կընտրի ապրիլի 17-ին, ժամը 12:00-ին նախանշված հատուկ նիստում։
Ինչ վերաբերում է կառավարության նոր կազմին, ապա այն պետք է ձևավորվի «Կառավարության կառուցվածքի և գործունեության մասին» նոր օրենքով։ Այս օրենքը, սակայն, դեռ չի ընդունվել։ ԱԺ-ն այն հաստատել է միայն առաջին ընթերցմամբ։
Այս օրինագծով նախատեսված է, որ վարչապետն իր կաբինետը պետք է ձևավորի նշանակվելուց հետո 15 օրվա ընթացքում:
Նշանակումից հետո հնգօրյա ժամկետում վարչապետը հանրապետության նախագահին պետք է ներկայացնի առաջին փոխվարչապետի, փոխվարչապետների և նախարարների թեկնածու նշանակելու մասին գրավոր առաջարկություն, որը ներառում է համապատասխան թեկնածուի ազգանունը, անունը, հայրանունը և համապատասխան պաշտոնը, որում առաջարկում է նրան նշանակել:
Ի դեպ, եթե վարչապետն իր նշանակումից հետո հնգօրյա ժամկետում հանրապետության նախագահին չի առաջարկում կառավարության անդամների թեկնածուների առնվազն երկու երրորդին, ապա համարվում է, որ վարչապետը հրաժարական է ներկայացրել:
Նշենք, որ Հայաստանում նախարարությունների թիվը մեկով կպակասի, այսինքն ՀՀ կառավարությունում 17 նախարարություն կլինի։ Կվերանա միջազգային տնտեսական ինտեգրման և բարեփոխումների նախարարությունը, որը գրեթե տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարության կրկնությունն էր։
Միաժամանակ, եթե այսօր կառավարությունում մեկ փոխվարչապետ կա, ապա նորում երեքն են լինելու. կլինի մեկ առաջին փոխվարչապետ և երկու «սովորական»։