Լաուրա Սարգսյան, Sputnik.
Սմիրնովների անվան տուն-թանգարանի անվանմանը չի ավելանալու Թամամշևների (հայտնի հայկական գերդաստան) ազգանունը: Վրաստանի մշակույթի և բնապահպանության նախարարությունը փակել է այդ հարցը և չի պատրաստվում վերանայել այն:
«Սմիրնովների թանգարանը երկար տարիներ հայտնի էր որպես Պուշկինի հուշասրահ, և անվանման փոփոխության հարց երբևէ չի բարձրացվել: Սմիրնովների ընտանիքի պատմությունը կապված է ոչ միայն Թամամշևվների հետ: Այն ավելի կապված է Ցիցիշվիլի-Ռոսետ գերդաստանի հետ», — ասվում է Վրաստանի մշակույթի նախարարության նամակում:
Մայիսին մի խումբ վրացահայ հասարակական գործիչներ՝ «Ագորա-Ջորջիա» կազմակերպության ղեկավար Վիկտորյա Մակսոեվայի հետ դիմել են Վրաստանի վարչապետ Գեորգի Կվիրիկաշվիլուն, որպեսզի վերականգնեն պատմական արդարությունը և Սմիրնովների տուն-թանգարանի անվանը ավելացնեն Թամամշևվների ազգանունը:
Թամամշևները մոռացության են մատնվել Սաակաշվիլի նախագահության տարիներին: Սաակաշվիլիի որոշմամբ՝ 2010 թբվականին Թամամշևների տունը անվանվել է Սմիրնովների տուն-թանգարան:
«Վրաստանի համար օգտակար կլիներ իրավաբանորեն ֆիքսել հայերի ներդրումը: Դա կօգնի հետագայում ազատվել հնարավոր պահանջներից, ինչպես նաև պահպանել հարգանքը», — Sputnik-ի հետ զրույցում ասել է Մաքսոևան:
Ինչպես վերաբերվել և ինչ անել մշակույթի նախարարության նման պատասխանի հետ Մաքսոևան դեռ չգիտի, ում դիմել՝ նույնպես: Բայց հույս ունի, որ սա իշխանության վերջնական որոշումը չէ, և արդարությունը անպայման կվերականգնվի:
Մշակույթի նախարարության առաջ քաշած փաստարկը չի արտացոլում Թամամշևների դերը երկրի զարգացման գործում: Թամամշևների շնորհիվ երկրում բացվել է առաջին օպերային թատրոնը, ու ոչ միայն դա: Հենց այս ընտանիքի շնորհիվ՝ ուսանողների մեծ մասը, այդ թվում էթնիկ վրացիներ, հնարավորություն են ունեցել ուսում ստանալու: Ինչպես ուրիշ հայտնի թբիլիսահայեր, Թամամշևները ևս հայտնի էին մեկենասությամբ:
Լարվածությունը մի փոքր հարթում է այն, որ օգոստոսի 5-ին Թբիլիսում, Ամագլեբա 18 հասցեում, 5 տարվա պայքարից հետո բացվեց Հովհաննես Թումանյանի տուն-թանգարանը: Թանգարանի մի մասը գնել է Գյումրիի նախկին քաղաքապետ Վարդան Ղուկասյանը, մյուս մասը՝Ռուբեն Վարդանյանի IDEA հիմնադրամը:
«Տունն անցել է Հայ առաքելական եկեղեցու Վիրահայոց թեմին: Վերկանգնողական աշխատանքները տևել են 2 տարի, ու այսօր այն արդեն բաց է»,-ասել է Թբիլիսիում Հայարտոն հայկական մշակութային կենտրոնի տնօրեն Լևոն Չիդիլյանը: ՙՏՈՒՆԸ
Թումանյանի տուն-թանգարանը կզբաղվի կրթական և մշակութային գործունեությամբ, այնտեղ կանցկացվեն տարբեր միջոցառումներ: Շուտով կհրապարակվեն Թումանյանի պատմվածքները՝ վրացերեն լեզվով: