ԵՐԵՎԱՆ, 11 հուլիսի — Sputnik, Նելլի Դանիելյան. 2014թ-ին Երևանում մեծ շուքով ու ամենաբարձր մակարդակով բացված բժշկական մեկանգամյա օգտագործման պարագաների «Մեգա Մեդ» գործարանը պաշտոնական բացումից օրեր անց փակվեց ու արդեն շուրջ 3 տարի համալրում է պարապուրդի մատնված հայաստանյան արտադրական օբյեկտների ցանկը:
Գործարանի անժամկետ դադարը պայմանավորված էր արտադրության ցիկլում առաջացած խնդիրներով: Այս մասին Sputnik Արմենիային հայտնեցին ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարությունից:
«Հիմնական ներդրողը ռուսաստանաբնակ հայ գործարար էր, որոշակի խնդիրներ առաջացան սարքավորումները ներկրելու հետ, ինչը պայմանավորված էր ռուսական շուկայում տիրող իրավիճակով: Հետագայում նախապես որոշված գրաֆիկներից շեղումներ եղան նաև այն կորեական ֆիրմայի հետ, որոնցից գնել էին սարքավորումները. պատճառը կորեական ֆիրմայի ծանրաբեռնվածությունն էր: Բայց սարքավորումներն արդեն ամբողջությամբ ներկրվել են, մոնտաժման աշխատանքներն ավարտվել են, ընկերության տնօրինության տեղեկացմամբ` արդեն իսկ պատվիրվել է հումքի համապատասխան խմբաքանակ»,- ասաց նախարարության Ճյուղային տնտեսական քաղաքականության վարչության պետ Արմեն Եգանյանը
Նա ավելացրեց, որ հումքն, ամենայն հավանականությամբ, օգոստոսին կհասնի Հայաստան, ու գործարանում կմեկնարկի արտադրությունը:
«Ընկերության տնօրինության հավաստմամբ, օգոստոսին կսկսեն աշխատանքը»,- ասաց նա:
Հիշեցնենք, «2014թ-ին բացված բժշկական պարագաների «Մեգա Մեդ» գործարանի սեփականատերերը 47 մլն ԱՄՆ դոլարի ներդրում ու 400 աշխատատեղ էին խոստացել: Գործարանի սեփականատերը ռուսաստանյան «Աֆինա Պալադա» ընկերությունն է, 70 տոկոսի բաժնետերը՝ ռուսաստանաբնակ գործարար Հայկ Մագաքելյանը:
Երբեմն էլ կառավարությունը հարկային արտոնություններ է տրամադրում այս կամ այն ընկերությանը՝ պայմանով, որ կարվեն մեծ ծավալի ներդրումներ, կբացվեն աշխատատեղեր, կհիմնվի արտադրություն: Բայց գործարարներն արտոնություններից օգտվում են, իսկ խոստումները մնում են անկատար:
Այսպես՝ 2015 թվականի դեկտեմբերին կառավարությունը «ԱՐՄՕՅԼ» ՓԲԸ-ի ներմուծած ապրանքների մաքսային վճարումները երեք տարով հետաձգելու որոշում կայացրեց՝ հաշվի առնելով այն փաստը, որ ընկերությունը պետք է Կոտայքի մարզի Եղվարդ քաղաքում նավթամթերքի վերամշակման նոր գործարան կառուցեր:
«ԱՐՄՕՅԼ»-ը խոստանում էր 16.8 մլրդ դրամի ներդրում, 150 աշխատատեղ: Գործարանը պիտի սկսեր աշխատել 2016թ-ից՝ միջին աշխատավարձը՝ 200, 2017-ին՝ 220, 2018թ.-ին՝ 250 հազար դրամ:
2016-ն ու 2017-ի կեսն արդեն անցել են, բայց խոստացված ներդրումն ու աշխատատեղերը դեռ չկան: Փոխարենը՝ կա կառավարության խոստացած արտոնությունը: Ավելին՝ նախկինում ընդունված որոշման մեջ փոփոխություն կատարելով` գործադիրը «ԱՐՄՕՅԼ» ՓԲԸ-ին տրված արտոնության ժամկետը երկարացրեց ևս տասը ամսով՝ 2017 թվականի հունվարի 5-ից տեղափոխելով հոկտեմբերի 5։
Տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարությունից մեզ վստահեցրին, որ 2016թ-ին խոստացված գործարանի բացումը տեղի կունենա այս տարվա ընթացքում:
«Ընկերությունը դեռ աշխատանքներ է իրականացնում ձեռնարկություն ունենալու ուղղությամբ, սարքավորումներ է ներկրում, մենք քննարկում ենք նաև որոշակի օրենսդրական խնդիրներին լուծումներ գտնել, որպեսզի ընկերության գործունեությունն ավելի արդյունավետ լինի ՀՀ-ում: Եվ կարծում եմ՝ այդ աշխատանքների ավարտից հետո գործարանը վերջապես կգործարկվի»,- ասաց նախարարության Եգանյանը:
«ԱՐՄՕՅԼ» ընկերությունից ևս Sputnik Արմենիային հայտնեցին, որ գործարանն այս տարվա ընթացքում կսկսի աշխատել, բայց հստակ ժամկետներ խոստացան նշել մի քանի օրից:
Գրեթե նույն կարգավիճակում է այսօր նաև «Ռոյալ Սթոնվեյր» ընկերությունը, որը Հայաստանում խոստանում էր բացել իտալական հումքով ու տեխնոլոգիայով արտադրվող խեցեգործական բարձրորակ իրերի, սպասքի գործարան: 900 միլիոն դրամի սարքավորումներով ու 1,9 մլրդ դրամ ներդրումով գործարանը տարեկան պետք է արտադրեր շուրջ 300 միլիոն դրամի ապրանք՝ դրա հիմնական մասն արտահանելով ԵՄ, ԱՊՀ, ԱՄՆ և այլ երկրներ:
Ի տարբերություն նախորդ երկուսի, «Ռոյալ Սթոնվեյրը» կատարել է ներդրումային ծրագրով խոստացածը, բայց չի կարողանում իրացնել արտադրանքը, ինչի պատճառով էլ միայն փոքր ծավալի փորձնական արտադրանք է տալիս, ապա փորձում դրա համար իրացման շուկաներ գտնել։ Այս մասին հայտնեց Արմեն Եգանյանը:
Հիշեցնենք` «Ռոյալ Սթոնվեյր» ընկերությունը ներդրումային ծրագրով խոստացել է ստեղծել 80 աշխատատեղ՝ 2015-ին՝ 180, 2016-ին` 200, 2017-ին` 220 հազար դրամ միջին աշխատավարձով:
Ո՛չ «Մեգա Մեդ՚», ո՛չ «ԱՐՄՕՅԼ» և ո՛չ էլ «Ռոյալ Սթոնվեյր» ընկերություններն այս պահի դրությամբ չեն ապահովել ներդրումային ծրագրով խոստացած աշխատատեղերի, արտադրության ու աշխատավարձի ծավալները: Այս մասին ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարությունում տեղյակ են, բայց հուսով են, որ դեռ կատարելու են: