ԵՐԵՎԱՆ, 28 դեկտեմբերի — Sputnik. Չնայած օտարերկրյա ներդրումներ ներգրավելու կառավարության ջանքերին, Հայաստանում դրանց ծավալն այս տարի կազմել է ՀՆԱ-ի ընդամենը 1%-ը: Այս մասին այսօր տարեվերջյան ամփոփիչ ասուլիսում հայտարարեց Տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարար Սուրեն Կարայանը:
Նախորդ տարիների նկատմամբ ներդրումների ծավալն այս տարի նվազել է: 2016թ-ի առաջին 9 ամիսներին Հայաստանում 92 մլն դոլարի ներդրում է կատարվել: Այս ցուցանիշը նախարարին չի բավարարում:
«Այն, որ այդ ցուցանիշը քիչ է և չի կարող ապահովել կայուն զարգացում, ակնհայտ է և առնվազն միջնաժամկետ ծրագրերում մենք ներդրումների ծավալն 5 անգամ պետք է ավելացնենք, որպեսզի վստահ լինենք, որ կարող ենք ունենալ կայուն աճ»,- ասաց Սուրեն Կարայանը:
Հաջորդ տարվա համար կառավարությունը որոշել է այս ցուցանիշը 5 անգամ ավելացնել: Դրա համար նախատեսում են բարելավել գործարար միջավայրը: «Օտարերկրյա ներդրողը պետք է վստահ լինի, որ Հայաստանում որևէ խտրական վերաբերմունքի և արհեստական արգելքների չի բախվի»,- ասաց նախարարը:
Իսկ գործնական քայլերի տեսակետից կառավարությունը հավաքագրել, քննարկել ու նախապատրաստել է 160 ներդրումային ծրագիր, որոնցից 110-ը՝ ՀՀ մարզերից: Ընդհանուր արժեքով 240 մլն ԱՄՆ դոլարի ծրագրերն արդեն ներկայացվել են պոտենցիալ ներդրողներին:
Ասուլիսի ընթացքում չշրջանցվեց նաև օտարերկրյա ներդրումներով հիմնված, մեծ շուքով բացված ու բայց այդպես էլ չաշխատած գործարանների հարցը: Լրագրողերը նախարարին հիշեցրեցին 2015թ-ին 1.09 մլրդ ՀՀ դրամի ներդրմամբ բացված իտալական «Ռոյալ Սթոնվեյր» ընկերության մասին, որը պետք է կերամիկական ապրանքներ արտադրեր, 2013թ-ին 35 մլն դրամի ներդրմամբ բացված «Արմօյլ» ընկերության մասին, որը պետք է նավթամթերքի վերամշակմամբ զբաղվեր և 2014թ-ին 42 մլն դրամի ներդրմամբ բացված «Մեգա Մեդ» ընկերության մասին, որը Երևանում պետք է բժշկական պարագաների արտադրությամբ զբաղվեր: Այս և մի շարք այլ գործարաններ նաև հարյուրավոր աշխատատեղեր էին խոստացել, որոնք այդպես էլ իրականություն չդարձան:
Սուրեն Կարայանը խոսեց դրանցից միայն մեկի մասին՝ խոստանալով, որ «Մեգա Մեդ» ընկերությունն առաջիկայում կրկին կբացվի:
«Մենք 2017թ-ի առաջին եռամսյակում ձեզ հետ միասին կգնանք և այդ գործարանի բացմանը ներկա կլինենք»,- խոստացավ նախարարը: Ինչ վերաբերում է իրանական ներդրումներով բացված «Արմօյլ» ընկերությանը, Սուրեն Կարայանը նշեց, որ սեփականատերերի հետ հանդիպումներ են ունեցել, առաջարկել են ներկայացնել նոր ներդրումային ծրագիր, բայց առայժմ արձագանք չկա:
«Մեգա Մեդ»-ից բացի 2017թ-ի առաջին եռամսյակում կառավարությունը խոստանում է բացել ևս 7 գործարան՝ 3 մլրդ դրամ ներդրումով և 900 աշխատատեղով:
Արտահանումների ցուցանիշում 2016թ-ին նախորդ տարվա համեմատ 25%-անոց աճ է գրանցվել, ինչը, նախարարի խոսքով, մեծապես պայմանավորված է Հայաստանի՝ ԵԱՏՄ-ին անդամակցությամբ: Արտահանումների հինական ուղղությունը, բացի ԵԱՏՄ անդամ երկրներից, նաև Իրանն ու ԱՄԷ-ն են:
Իսկ ներմուծումների մասով տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարը որպես նոր կառավարության հիմնական ձեռքբերում նշում է այս շուկայի ազատականացումը: Այսօր յուրաքանչյուր ոք կարող է անարգել ներկրել ինչ ցանկանում է: Դրա վառ օրինակը բանանի արդեն ազատ գործող շուկան է:
ՙԲազմաթիվ խոսակցություններ եղան տարբեր ապրանքատեսակների մասով: Համենայն դեպս, ես այսօր կարող եմ վստահաբար ասել և հայտարարել, որ շուկան բաց է: Բոլորս բանանի օրինակով համոզվեցինք, և ես պատրաստ եմ մնացած բոլոր ապրանքատեսակների մասով էլ հայտարարել, որ շուկան բաց է: Չկա մի որևէ ապրանքային շուկա, չկա որևիցե սահմանափակում, չկան մոնոպոլիստներ՚,- ասաց նախարարը՝ հավելելով, որ նման ահազանգերի դեպքում անմիջապես հայտնեն նախարարությանը: