ԵՐԵՎԱՆ, 26 հունիսի — Sputnik, Անի Լիպարիտյան. Մեր նախնիների ժամանակների թմրանյութը անվանում էին «gil», այսինքն` «ուրախություն»։ Թմրամիջոցների դեմ պայքարի հարցն ամբողջ աշխարհում շատ արդիական է, և ամեն մի երկիր յուրովի է պայքարում դրա դեմ ։
Օփիոնն ու հաշիշը դարեր առաջ օգտագործում էին մի քանի նպատակով. Բժշկության մեջ, կրոնական– ծիսական միջոցառումների ժամանակ, նաև հաճույք ստանալու համար, ասաց ՀՀ ԱՆ գլխավոր նարկոլոգ Պետրոս Սեմերջյանը։
Թմրամոլության և դրանց ապօրինի շրջանառության դեմ պայքարի օրվա կարգախոսն է. «Առաջին հերթին` լսել»։
«Հայ բժիշկները թմրամոլության հարցը բարձրացրել են դեռևս XV դարում։ Իրենց աշխատություններում նրանք կոչ էին անում մտածել թմրամոլության բուժման մասին», – նշեց Սեմերջյանը` հավելելով, որ այսօր թմրամոլների բուժման համար Հայաստանում հատկացվում է օրական 9900 դրամ։
Նա նաև հավելեց, որ ամբողջ աշխարհում այսօր ընդունված է օրինականացնել թմրամիջոցներն, ու այդ հարցն այսօր քննարկում է նաև հարևան Վրաստանը, ինչն, անկասկած, սպառնալիք է Հայաստանի համար։
Փոքր Հայաստանն ու աճող թմրամոլությունը
Առողջապահության նախարարության տվյալների համաձայն` Հայաստանում 2017 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ հաշվառված է թմրամիջոց գործածող 6010 մարդ: Նրանցից 2343–ը օփիոիդներ գործածողներ են, որոնցից 52-ը կին է։ Եվս 3665–ը կանաբիոիդներ են, որոնցից 43–ը՝ կին, և երկուսը կախվածություն ունեն կոկաինից։ Այդպիսի տվյալներ փոխանցեց ՀՀ ԱՆ նարկոլոգիական հանրապետական կենտրոնի բուժական գծով տեղակալ Ասյա Գրիգորյանը։
Նրա խոսքով՝ այս տարի թմրամիջոց օգտագործողների խմբում ավելացել է 16-17 տարեկան երեխաների թիվը:
«16 տարեկան 3 հոգի ունենք, 18 տարեկան՝ 91, իսկ 19-27 տարեկանների թիվը հասնում է 957-ի»,– նշեց Գրիգորյանը։
Նա նշեց, որ հիմնական թիրախային տարիքը համարվում է 28-49 տարեկան մարդիկ։ Հաշվառված թմրամոլների 63%-ը 28–ից 40 տարեկան մարդիկ են, 18%–ը 50–ից 64 տարեկան, 16%` 19–ից 27, մնացածը 65–ից բարձր և 18 ցածր տարիքային խմբի մարդիկ են։
Առողջապահության նախարարության տվյալների համաձայն` թմրամոլների թվով Երևանն առաջին տեղում է` 3173 (53%), երկրորդ տեղում Արմավիրի մարզն է (747 մարդ կամ 12%), երրորդ տեղում` Կոտայքի մարզը (578 մարդ կամ 9%)։
Գրիգորյանը հավելեց, որ թմրամոլների թիվը տարեցտարի աճում է ոչ միայն Հայաստանում, այլև ամբողջ աշխարհում։ Նրա խոսքով` հիմնականում թիվն աճում է այն պատճառով, որ թմրամիջոցներն ավելի հասանելի են դարձել։
«Եվս մեկ խնդիր կա. ֆինանսապես անապահով քաղաքացիները, որոնք պատրաստ են ամեն ինչի` թմրամիջոց ձեռք բերելու համար։ Այդ պատճառով աճում է հանցագործությունների թիվը»,– հավելեց նա։
Ռիսկերը
«Արես» հասարակական կազմակերպության ռիսկերի նվազեցման ծրագրի ղեկավար Վահե Բաղդասարյանն, իր հերթին, նշեց, որ թմրամիջոցների օգտագործումը անբաժանելիորեն կապված է մարդու իմունային անբավարարության վիրուսի (ՄԻԱՎ) հետ։
«Մարդկանց որոշակի խումբ կա, որը երկրում համաճարակը տարածող է։ Դրա համար պետք է ՄԻԱՎ–ի տարածումը կանխելուն միտված միջոցառումներ իրականացնել»,– նշեց նա` հավելով, որ պետք է ակտիվորեն տեղեկացնել մարդկանց վիրուսի վտանգների մասին։
Է. Գաբրիելյանի անվան դեղերի և բժշկական փորձագիտական կենտրոնի թմրամիջոցների և այլ հսկվող կենտրոնի նյութերի բաժնի պետ Հասմիկ Մարտիրոսյանը նշեց, որ ՄԱԿ–ը մշտապես զբաղվում է մանկավարժների և սովորողների համար նախատեսված ծրագրերի մշակմամբ և իրականացմամբ։