ԵՐԵՎԱՆ, 17 հունիսի — Sputnik. Անապատացման ու երաշտի դեմ պայքարի համաշխարհային օրվա թեման 2017 թվականին կապված է շրջակա միջավայրի դեգրադացիայի և միգրացիայի խնդրի հետ:
Բնապահպանների տվյալների համաձայն՝ Հայաստանի տարածքի շուրջ 24 հազար քառ. կմ կամ մոտ 82% (առանց Սևանա լճի հայելանման մակերևույթի ու ջրամբարների) այս կամ այն կերպ ենթակա են անապատացման:
Առավել ուժեղ խոցված տարածքները կազմում են Հայաստանի ընդհանուր տարածքի 26.8%-ը, ուժեղ խոցվածները` 26.4%, միջին աստիճանինը` 19.8% և թույլ վնասվածները` 8.8%: Անապատացման գործընթացների ազդեցությանը ենթակա չէ երկրի տարածքի ընդամենը 13.5% (4006 քառ. կմ):
Ջրի ոչ ռացիոնալ օգտագործման պատճառով անապատացման եզրին է գտնվում, մասնավորապես, Արարատյան դաշտավայրը:
Անապատացման դեմ պայքարի ՄԱԿ-ի կոնվենցիայում անապատացումը սահմանվում է որպես «հողերի դեգրադացիա չորային, կիսաչորային և չոր ենթախոնավ շրջաններում տարբեր գործոնների հետևանքով` ներառյալ կլիմայի փոփոխություններն ու մարդու գործունեությունը»: Չորային շրջաններում հողերի դեգրադացիան սահմանվում է որպես չորային հողերի կենսաբանական կամ տնտեսական արդյունաբերության կորուստ կամ նվազեցում: Դեգրադացիայի է ենթարկվում Երկրի մակերևույթի մեկ երրորդը, ինչը, համապատասխանաբար, ազդում է ավելի քան 1 մլրդ մարդու կյանքի վրա»:
Մարդկային գործոնով և կլիմայական փոփոխություններով պայմանավորված՝ անտառահատումն ու անապատացումը լուրջ խոչընդոտ են կայուն զարգացման ճանապարհին և բացասաբար են անդրադառնում աղքատության դեմ պայքարող միլիոնավոր մարդկանց կյանքի և ապրուստի միջոցների վրա:
Երաշտի և անապատացման հետևանք են պարենային անվտանգության բացակայությունը, սովն ու աղքատությունը: Սրա հետ կապված սոցիալական, տնտեսական և քաղաքական լարվածությունը կարող է հանգեցնել կոնֆլիկտների առաջացմանը, հետագա սննկացմանն ու հողերի դեգրադացիայի ուժեղացմանը:
ՄԱԿ-ի կայուն զարգացման ոլորտում հիմնական նպատակներից մեկն աղքատության վերացումն ու ցամաքի էկոհամակարգի վերականգնումն է և աջակցությունը դրանց ռացիոնալ օգտագործմանը, ռացիոնալ անտառօգտագործմանը, անապատացման դեմ պայքարը, հողերի դեգրադացիայի գործընթացների դադարեցումն ու կանխումը և կենսաբազմազանության կորստի գործընթացի դադարեցումը:
2017 թվականին Անապատացման ու երաշտի դեմ պայքարի համաշխարհային օրվա միջոցառումների շրջանակներում ներկայացված են հողօգտագործման առաջատար մեթոդների կիրառման միջոցով անապատացման խնդիրների լուծման կոնկրետ եղանակները:
