ԵՐԵՎԱՆ, 14 ապրիլի — Sputnik. Հայ ժողովուրդը դժվար ճանապարհ է անցել, և շատ կարևոր է, որ կարողացել է պահպանել տոների և ուտեստների պատրաստման ավանդույթը: Այդ մասին Sputnik Արմենիա մուլտիմեդիոն մամուլի կենտրոնում ասաց «Հայ խոհարարական ավանդույթների զարգացման և պահպանման» ՀԿ նախագահ Սեդրակ Մամուլյանը։
Նրա խոսքով` շատ քիչ ժողովուրդներ են հիշում ու պահպանում իրենց ավանդույթները, հանուն խաղաղության ու պտղաբերության կերակուր պատրաստում:
«Զատիկը բացառություն չէ: Օրինակ, «ածիկ» ուտեստը պատրաստում են ծլած ցորենի հատիկներից: Այսինքն, այն խորհրդանշում է մահն ու համբարձումը: Ցորենի հատիկը մենք դրել ենք հողի մեջ, այն «մահացել է», սակայն նոր կյանք է տվել ծիլին: Բացի այդ, այն հիանալի կերակուր է երեխաների համար: Մի օր մենք մի երիտասարդից հետաքրքիր բաղադրատոմս իմացանք: Նա պատմեց իր տատի մասին, որը Նոր Նախիջևանից էր (Ռոստով) և ձուկը խմորի մեջ էր պատրաստում»,- նշեց Մամուլյանը:
Խոհարարը նշեց, որ Զատկի օրը հայերը սիրում են նաև խոտերից ուտեստներ պատրաստել, իսկ Հայաստանում ընդունված է 300 տեսակի կերակուր պատրաստել կանաչեղենից: Բնությունը, նրա խոսքով, պտուղների բազմազանությամբ շռայլ է հայերի նկատմամբ։
«Այդ օրը նախկինում պատրաստում էին կոլոլակով Թանապուր: Ինչպես նաև լավաշով բրդուճ, որի մեջ փաթաթում էին կանաչի, ձու, ավելացնում աղ»,- ասաց նա:
Ձուն, նրա խոսքով, ավանդաբար կարմիր են ներկում, ինչը խորհրդանշում է Քրիստոսի արյունը. շաբաթ երեկոյան ձուն արդեն ներկած պետք է լինի, իսկ Զատկի սեղանն էլ՝ պատրաստ:
Սուրբ Սարգիս եկեղեցու Պետրոս ավագ քահանա Մալյանն, իր հերթին, նշեց, որ Զատիկը Հայ առաքելական եկեղեցու ամենակարևոր տոներից մեկն է: Ամբողջ քրիստոնյա աշխարհն այս տարի Զատիկը նշում է ապրիլի 16-ին:
«Արդեն մեկ շաբաթ է, ինչ բոլոր եկեղեցիները գտնվում են ավագ շաբաթվա մեջ, ամեն օրն իր խորհուրդն ունի: Երեկ, օրինակ, Վերնատանը կատարվեց սուրբ հաղորդության խորհուրդը: Վերջին ընթրիքի ժամանակ, երբ Հիսուսը փոխանցեց սուրբ հաղորդության խորհուրդը, որից հետո կատարվեց ոտնլվան, որը խորհրդանշում է խոնարհության խորհուրդը: «Այս է իմ մարմինը, որ շատերի համար է տրված: Այս բաժակը նոր ուխտ է իմ արյունով՝ ձեզ համար թափված»։ Այս պատվիրանը դարձավ հաղորդության խորհրդի հիմքը, որը խորհրդանշում է Քրիստոսի՝ հանուն մարդկանց զոհաբերությունը: Դրանից հետո Քրիստոսը, հռչակելով հավասարության և հնազանդության խորհուրդը, լվաց առաքյալների ոտքերը»,- բացատրեց քահանան:
Նրա խոսքով` հինգշաբթի երեկոյան սկսում է Քրիստոսի խաչելության կարգը, որը կոչվում է «Խավարում» կամ «Խավարման կարգ»:
«Իսկ երբ յուղաբեր կանայք կիրակի գալիս են Հիսուս Քրիստոսի գերեզմանին՝ բերելով անուշաբույր խնկեր ու յուղեր, որպեսզի ավարտեին օծումը, հայտնաբերում են, որ դագաղը դատարկ է: Եվ այդ ժամանակ հրեշտակն ասում է՝ ինչո՞ւ եք ողջին մեռածների մեջ որոնում, Հիսուսը հարություն է առել է»,- ասաց տեր Պետրոսը։
Նա նշեց, որ Հայաստանում մեծ շուքով են տոնում Սուրբ Զատիկը: Հատկապես Արարատյան պատրիարքարանի թեմը և երիտասարդական միությունները գեղեցիկ միջոցառումներ են կազմակերպում:
«Այժմ մենք պատրաստվում ենք մոմավառության: Սուրբ Սարգիս եկեղեցուց կանթեղներով շարժվում ենք Ամիրյան փողոցով դեպի հրապարակ և քարե գորգի վրա խաչ ենք կազմում կանթեղներով: Այդ կերպ սուրբ հարության օրհնությունը փոխանցում ենք մեր բնակչությանը»,- ասաց նա:
Տեր Պետրոսը նաև պատասխանեց հայկական «ձվերով կռվելու» բարի ավանդույթի մասին հարցին: Նրա կարծիքով, այդ ավանդույթը ժողովրդից է եկել և Հայ առաքելական եկեղեցին այն չի արգելում (կանոններից դուրս չէ):
