ԵՐԵՎԱՆ, 9 փետրվարի — Sputnik. Բելառուսի և Ադրբեջանի անօրինական գործողությունները բլոգեր Ալեքսանդր Լապշինի վերաբերյալ ցուցադրեցին երկու երկրներում տիրող իրավական կամայականությունները, լրագրողներին ասաց «Ընդդեմ իրավական կամայականությունների» հասարակական կազմակերպության նախագահ Լարիսա Ալավերդյանը։
«Ադրբեջանական ԶԼՄ-ներից տպավորություն է ստեղծվում, թե իբր իրենք ամեն ինչ օրենքի շրջանակներում են անում։ Սակայն միջազգային նորմերը ոչ մի դեպքում չեն ենթադրում մարդու իրավունքների ոտնահարում», — ասաց Ալավերդյանը։
Նրա խոսքով` մեջբերումներ են անում օրենսդրությունից, Քիշնևի կոնվենցիայից։ Այսինքն` ստացվում է, որ ամեն ինչ օրենքով է։ Իրականում դա այդպես չէ: Միջազգային իրավունքի սկզբունքները, նորմերը չեն կարող խրախուսել այդպիսի երևույթներ, որոնք ուղղակիորեն խոսում են մարդու արժանապատվության հանդեպ արհամարհանքի, գրված նորմերի ոտնահարման մասին։
«Վերջին շրջանում ընդունված իրավական ակտերը և պայմանագրերը համապատասխանում են ՄԱԿ կոնվենցիաներին, որոնք պարզաբանում են, թե որ դեպքերում քաղաքացուն չեն կարող արտահանձնել։ Այս դեպքում բլոգերը չէր կարող արտահանձնվել քաղաքական դրդապատճառներով, ինչպես նաև Ադրբեջան ժամանելուց հետո բլոգերի կյանքի և առողջությանը սպառնացող հնարավոր վտանգով», — ասաց Ալավերդյանը։
Նույնիսկ Բելառուսի օրենսդրությամբ է ենթադրվում, որ քաղաքացուն չպետք է արտահանձնել քաղաքական դրդապատճառներով հետապնդման կասկածի դեպքում, նշեց իրավապաշտպանը` հավելելով, որ այդ դեպքում գործը լուծվել է երկու երկրների ղեկավարների այսպես կոչված «տղայական հարաբերությունների» մակարդակով, ինչը շատ հեռու է իրավական նորմերից։
Ալավերդյանի խոսքով` աշխարհի քարտեզի վրա կան երկու կետեր, որոնք ոչ միայն խախտում են միջազգային կոնվենցիաները, այլ նաև ոտնահարում են սեփական քաղաքացիների իրավունքները և սեփական սահմանադրությունները։
«Բելառուսը հաստատեց, որ գտնվում է քաղաքակիրթ դաշտից դուրս։ Պետք է ցույց տալ, որ այդ երկիրը սև կետ է զարգացած աշխարհի քարտեզի վրա», — ասաց Ալավերդյանը` ընդգծելով, որ Լապշինի արտահանձնումը ոչ այդքան ապտակ է հայերին, միջազգային իրավունքի նորմերին։
Հայաստանի Փաստաբանների դպրոցի տնօրեն Սիմոն Բաբայանը համակարծիք է Ալավերդյանի հետ։ Նա պարզաբանեց, որ Քիշնևյան կոնվենցիան ենթադրում է, որ երկրներից մեկի կողմից որպես հանցագործություն որակավորված գործողությունը պետք է այդպիսին համարվի նաև ձերբակալության երկրում։ Բելառուսի օրենսդրությունում նման հոդված չկա։
«Բացի այդ, Հայաստանի և Լեռնային Ղարաբաղի սահմանը չի վերահսկվում Ադրբեջանի կողմից, այնպես որ այդ երկրի օրենսդրության համաձայն, Լապշինը չպետք է ենթարկվի քրեական հետապնդման», — ասաց Բաբայանը։
Բացի այդ, այլ երկրի քաղաքացին չի կարող արտահանձվել, եթե նրա հետապնդումը կապված է խոսքի ազատության և նրա արտահայտած դիրքորոշման հետ, ինչն առկա է այս դեպքում։
Բելառուսը և Ռուսաստանը պայմանագիր են ստորագրել միութենական պետության մասին, որը ենթադրում է, որ նման հարցերը` կապված միմյանց քաղաքացիների հետ, պետք է համատեղ լուծվեն։
Նա ուշադրություն դարձրեց, որ Լապշինի արտահանձնումը կարող է նախադեպ դառնալ այլ երկրների համար, օրինակ, Ղրիմ կամ Աբխազիա այցելելիս։
