ԵՐԵՎԱՆ, 5 փետրվարի — Sputnik. Մինվոդիում հարուստ հայկական խոհանոցով մի քանի ռեստորան կա և դրանցից յուրաքանչյուրում սիրում են պարծենալ, որ մթերքը ստանում են հենց Հայաստանից: «Կինզա» ռեստորանի սեփականատերը որոշեց վերևից բռնել. շեֆ-խոհարար է բերել Հայաստանից, գրում է «Это Кавказ» պարբերականը:
Մուշեղն ու նրա կինը, առաջին օգնական-տեխնոլոգ Իվետան, ռեստորանի բոլոր խոհարարներին՝ ավարացի Նաիդային` դաղստանի խինկալու գլխավոր մասնագետին, չեչեն Տումիշին՝ ժիժիգ-գալնաշի վարպետին և մյուս գործընկերներին սովորեցրել են հայկական բարդ ուտեստներ պատրաստել:
«Երբ մենակ էի ապրում, ամբողջ ժամանակս աշխատավայրում էի անցկացնում: Տանը նույնիսկ մեկ անգամ կերակուր չեմ պատրաստել: Հիմա էլ կինս է պատրաստում: Աշխատավայրում ես խոհարար եմ, իսկ տանը` տղամարդ: Երբեմն վիճում ենք. օրինակ՝ հայկական կերուսուս ուտեստ կա: Ես դրա մեջ տոմատ եմ ավելացնում, իսկ կինս` ոչ: Վիճում եմ նրա հետ, սակայն ինքս գազօջախին չեմ մոտենում», — պատմում է նա:
Մուշեղն ասում է, որ Հայաստանում ռեստորանային բիզնեսն ավելի է զարգացած, քան Պյատիգորսկում:
«Քանի՞ ռեստորան կա Պյատիգորսկում: Թող լինի քսան, երեսուն: Սրճարանները չհաշված: Իսկ պատկերացրեք Երևանում փողոց կա, որտեղ 59 ռեստորան կա: Խոհարարների հայկական ասոցիացիայում ավելի քան 530 մարդ կա: Մենք բոլորս ճանաչում ենք իրար: Այստեղ աշխատելն, իհարկե, ավելի ձեռնտու է: Սակայն այնտեղ էլ, նման մրցակցության պայմաններում, ռեստորանները լավ գումարներ են վաստակում: Յուրաքանչյուրն իր մշտական հաճախորդն ունի», — բացատրում է նա:
Խառնվածքների տարբերությունը զգացվում է նաև ռեստորանում: «Հայաստանում բոլորը զգացմունքային ու աղմկոտ են: Այստեղ էլ կովկասյան խառնվածք կա, բայց, ամեն դեպքում, մարդիկ ավելի հանգիստ են: Ցանկացած երևանյան ռեստորանի խոհանոցում ավելի աղմկոտ է: Իսկ այստեղ, եթե ես սկսեմ գոռալ՝ Նաիդա, ու՞ր է ուրցը, նա կմտածի, թե ես բղավում եմ իր վրա», — ասում է Մուշեղը:
Ռեստորանի հիմնական ուտեստներից մեկը սպասն է, հայ խոհարարը սպաս պատրաստելու մի քանի տարբերակ գիտի: Նախ յուրաքանչյուր տանտիրուհի այն իր ձևով է պատրաստում, երկրորդը՝ Հայաստանի յուրաքանչյուր վայրում իրենց տարածաշրջանի սպասն են սիրում:
«Ասա՛, ինչ սպաս քեզ պատրաստեմ, և ես կասեմ, որտեղ ես դու ծնվել», — ասում է Մուշեղը:
Տարբերությունը միայն համեմունքների մեջ է՝ ուրց, նեխուր, սոխ, դաղձ, համեմ: Պյատիգորսկի ռեստորանների այցելուները չգիտեն սպասի տարատեսակների մասին, այդ իսկ պատճառով նրանց համար սովորաբար դասական սպաս են եփում` հեմեմով: Ամեն դեպքում հիմնական բաղադրիչները միշտ նույնն են: