ԵՐԵՎԱՆ, 24 հունվարի — Sputnik, Անի Լիպարիտյան. Էսկիմոն ամբողջ աշխարհում սիրում են ինչպես երեխաները, այնպես էլ մեծահասակները։ Եվ հենց էսկիմոյի «շնորհիվ» հունվարի 24-ը «քաղցր» տոն դարձավ։ Սերուցքային պաղպաղակ փայտիկի վրա, պատված շոկոլոդե ջնարակով` սա այն էր, ինչի մասին երազում էին բոլոր երեխաները դժվար հետխորհրդային տարիներին։
Էսկիմոյի ստեղծողը` ամերիկացի Քրիստիան Քենթ Նելսոնն է, ով ԱՄՆ էր տեղափոխվել Դանիայից։ Մի անգամ խանութում նա մի դրվագի ականատես դարձավ. երեխան տանջանքով երկար ժամանակ ընտրում էր, թե ինչ գնի` շոկոլադե սալիկ, թե՞ պաղպաղակ։ Նելսոնը երկար մտածում էր, թե ինչպես համատեղել պաղպաղակն ու շոկոլադը։ Փորձարարին հաջողվեց պաղպաղակը «պատել» շոկոլադով։ Եվ անվանեց նա այդ պաղպաղակը «էսկիմոսի թխվածք»։
90-ականների սկզբին Երևանի մեր բակ գալիս էր պաղպաղակ վաճառողը` սպիտակ սառնարան-պայուսակով, և նրան միանգամից շրջապատում էին երեխաները, որոնք վազում հասնում էին այստեղ տարբեր բակերից։ Երբ վաճառողը բացում էր սառնարանը` փոքրիկ քաղցրակերները նայում էին նրան լայն բացված աչքերով, ցանկանալով իմանալ, թե ինչ է թաքնված այդ հրաշք պայուսակում։
Ամենազվարճալին`երբ երեխաները նայում էին իրենց պատուհաններին ու մայրիկներին կանչում։ Եթե բախտները բերում էր և մայրիկները պատուհանից կամ պատշգամբից դուրս էին նայում, բակի երեխաները, կարծես, հրահանգի նման գումար էին խնդրում մայրիկներից` պաղպաղակ գնելու համար։
Շատերը չէին համարձակվում տուն գնալ` գումար վերցնելու համար, քանի որ ծնողները կարող էին էլ բակ չթողնել նրանց ։ Հաջողակներին տասը դրամանոց թղթադրամներ էին գցում պատուհանից` լվացքի սեղմակով հմտորեն ամրացրած։ Տղաների և աղջիկների երջանկությանը սահման չկար։ Նրանք բոլոր բակերի երկար սպասված հյուրից գնում էին պաղպաղակը, ուտում այն և հպարտանում, եթե որևէ մեկին ավելի շատ բաժին հասավ։
Այն ժամանակ էսկիմոն վաճառում էին «СССР» գրությամբ փաթեթավորմամբ, ինչպես նաև պինգվինների նկարներով։ Այսօր Հայաստանում մեծ քանակությամբ էսկիմո է արտադրվում։ Կարելի է գտնել սրտի ուզածը` վանիլային, շոկոլադե, մրգային, ջնարակված և ոչ միայն։
Սակայն մանկության համին ոչինչ չի փոխարինի։
«Էսկիմոն» էսկիմոսների հետ որոշակի առնչություն ունի։ Ժամանակին բևեռային ցեղերը իրենց հարևան ամերիկացի հնդկացիների կողմից ստացել էին «էսկիմո» անվանումը, ինչը թարգմանաբար նշանակում է «հում միս ուտող մարդիկ»։ Հետագայում, անգլիացիներն այս բառը փոխառելով, համարեցին, որ այն հոգնակի թիվ չունի, և որպեսզի ազգին անվանում տան, ավելացրեցին «ս» վերջածանցը։ Դարձավ` էսկիմոս։ Ռուսերենում «էսկիմոն» փոխառված է անգլերենից։
