Հախնազարյանը Sputnik Արմենիային պատմեց իր անցած ուղու, ձեռքբերումների ու անհաջողությունների մասին, խոսեց նաև ապագա ծրագրերի մասին։ Զրուցեց Լաուրա Սարգսյանը։
- Ո՞ր տարիքում հասկացաք, որ պետք է զբաղվեք երաժշտությամբ։
— Սկսել եմ նվագել գրեթե յոթ տարեկանից և, ինչպես ցանկացած ադեկվատ երեխա, առաջին մի քանի տարիներին չէի սիրում նվագել անվերջանալի գամմաները, որոնք ոչ մի գեղարվեստական հետաքրքրություն չէին ներկայացնում։ Ինձ շանտաժի միջոցով էին ստիպում պարապել։ Հայրս իմ առաջ պայման էր դնում` եթե ես օրական երեք ժամ նվագեմ, ինձ թույլ կտան տղաների հետ ֆուտբոլ խաղալ բակում։ Հաճախ եմ կատակով ասում, որ ֆուտբոլի հանդեպ սերն ինձ թավջութակահար դարձրեց։ 10-11 տարեկանում ես ծնողներիս հետ տեղափոխվեցի Մոսկվա, և այդ շրջանում ծնողներս զոհաբերեցին ընտանիքը, իսկ մայրս` կարիերան։ Այդ ժամանակ գիտակցեցի, որ հետդարձի ճանապարհ չկա, որ դա իմ կոչում է, և ես պետք է արդարացնեմ ծնողներիս վստահությունը։
- Փորձե՞լ եք ուրիշ գործիք նվագել։
— Հենց սկզբից էլ ինձ թավջութակի դասարան են տարել, հավանաբար մորս մոտ ինչ-որ մայրական բնազդ է գործել։ Ինձ այլ գործիքներ էլ են հետաքրքրում. նաև դաշնամուր եմ նվագում, մի քանի ստեղծագործություններ և երգեր եմ կատարում կիթառով։ Երբ ես սովորում էի Ամերիկայում, ընկերս ինձ սովորեցնում էր սաքսոֆոն նվագել։ Մի անգամ նույնիսկ հորս համար անակնկալ արեցի, զանգեցի սկայպով և սաքսոֆոնով նվագեցի «Happy birthday»-ը։
- Ի՞նչ բարդությունների եք բախվել։
— Առաջին հերթին, կոռումպացված մրցույթները, որտեղ ակնհայտ նախապատվություն էին տալիս ժյուրիի անդամների աշակերտներին։ Օրինակ, երբ 2007թ-ին առաջին անգամ մասնակցում էի Չայկովսկու անվան մրցույթին, առաջին տեղը զբաղեցրեց ժյուրիի նախագահի ուսանողը։ 2003թ-ին նման դեպք եղավ Չինաստանում, Չայկովսկու անվան երիտասարդական մրցույթի ժամանակ։ Ես առաջին տեղի ակնհայտ հավակնորդն էի, նույնիսկ «հանդիսատեսի համակրանք» մրցանակ ստացա, բայց հայտնվեցի չորրորդ հորիզոնականում։ Երբ մենք տարակուսեցինք ու որոշեցինք պատճառը հասկանալ, մեզ ասացին, որ «համակարգիչը սխալ է հաշվել միավորները»։
Նման դեպքերը կարող են հիասթափեցնել, սակայն ես հոգեբանական առումով ամուր եմ և բավականաչափ նպատակասլաց։ 2007թ-ից հետո ինքս ինձ խոստացա այլևս չնվագել Չայկովսկու անվան մրցույթում։ Բայց որոշումս փոխվեցի, երբ 2011թ-ին Վալերի Գերգիևի շնորհիվ մրցույթի ձևաչափը փոխվեց։ Գերգիևը վերացրեց կոռուպցիան և ժյուրիի կազմ հրավիրեց բարձրակարգ երաժիշտների` Միշա Մայսկուն, լեգենդար Քշիշտոֆ Պենդերեցկուն, Մարիո Բրունելոյին (իտալացի թավջութակահար, խմբ.), «Քարնեգի հոլի» տնօրեն, սըր Քյալվ Գիլինսոնին։ Այսօր ես անչափ հպարտ եմ, որ այդ մրցույթում ներկայացրել եմ Հայաստանը։
- Ի՞նչն է մեզ խանգարում, որ պայմաններ ստեղծենք մեր տաղանդներին Հայաստան վերադարձնելու համար։
— Մեզ մասշտաբներն են փոքր, Հայաստանն է փոքր երկիր։ Թեև դա էլ ցուցանիշ չէ. այնպիսի երկրներ կան, որտեղ երաժշտական կյանքի էկոհամակարգն ավելի լավ է զարգացած։ Ճապոնիան մեծ երկիր չէ, բայց այնտեղ են աշխարհի ամենալավ դահլիճները։ Ես կուզեի, որ Արամ Խաչատրյանի անվան մեր միակ համերգասրահը լավ ակուստիկա ունենար։ Ցավոք, այսօր տաղանդավոր մարդիկ ստիպված հեռանում են, որպեսզի կարողանան կատարելագործվել արտասահմանում։
Հպարտ եմ, որ ես, Սերգեյ Խաչատրյանը կամ նույն Հենրիխ Մխիթարյանն արտասահմանում Հայաստանի դեսպաններն ենք։ Հենրիխը հայտնի է ողջ աշխարհում որպես հայ ֆուտբոլիստ, իսկ ես` որպես հայ թավջութակահար։
- Ի՞նչն է մեզ այսօր խանգարում զարգացնել մեր երկրի մշակույթը։
— Դա ոչ այնքան երաժշտական կյանքի կամ արվեստի հարց է, որքան ազգային գիծ։ Մենք բոլորս անհատականություններ ենք, մեր մեջ չկա այն նույն համախմբվածությունը, որը կա հրեաների կամ չինացիների մոտ։ Հաշվի առնելով հայերի ընդհանուր թիվն ու հաջողակ հայերի թիվը` մենք կարող ենք վստահությամբ ասել, որ երկրագնդի երկու կամ երեք ամենատաղանդավոր ազգերից մեկն ենք։ Մենք չունենք արտասահմանում հայերի աջակցության պետական ծրագիր։ Ես հուսով եմ, որ նոր կառավարության և մշակույթի նոր նախարարի օրոք դա կփոխվի։ Խոսելիս բոլորն էլ հպարտանում են և հոգի տալիս, որ մենք առաջ գնանք, բայց գործնականում իրական աջակցություն չկա։ Ես իմ կարիերայի ընթացքում ոչ մի հայից որևէ օգնություն չեմ ստացել։ Ինձ օգնության ձեռք մեկնած մարդկանց թվում եղել են հրեաներ, ռուսներ, չինացիներ, ավստրիացիներ։
Առանձին շնորհակալություն եմ հայտնում Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանին և Երևանի քաղաքապետ տարոն Մարգարյանին, քանի որ նրանք գնահատել են իմ աշխատանքը։ Անցած տարի ես բնակարան ստացա Երևանում, որի կարիքն ունեի։ Թեև ես չեմ ապրում Հայաստանում, բայց փորձում եմ ավելի հաճախ լինել այստեղ։ Ծնողներիս բնակարանը 50 քառակուսի մետր է և այնտեղ պարապելու համար գրեթե տեղ չկա։ Հաշվի առնելով դա` նախագահը և քաղաքապետը բարենպաստ պայմաններ ստեղծեցին ոչ միայն արտասահմանում, այլ նաև Հայաստանում երաժշտությամբ զբաղվելու համար։
- Կպատմե՞ք Ձեզ օգնած այլազգիների մասին։
— Ես 17-18 տարեկան էի, ելույթ էի ունենում միջազգային բեմերում, և ինձ հետ մեծ հույսեր էին կապում։ Նվագում էի մի գործիքով, որն ինձ տվել էին Մոսկվայի ուսումնարանում։ Մի ամերիկացի, որը զբաղվում էր գործիքների վաճառքով, իմանալով այդ մասին` 20 հազար դոլար արժողությամբ թավջութակ նվիրեց` անժամկետ օգտագործման պայմանով, և ինչ-որ առումով փրկեց իմ կարիերան։
Իմ այսօրվա թավջութակն էլ չինացի է նվիրել, որը բնակվում է Կանադայում։
Ես օգնության համար դիմել եմ շատ հայ գործարարների և բարեգործների, սակայն ի պատասխան կամ մերժում եմ ստացել կամ լռություն։ Եթե ես հրեա լինեի, ինձ համար ոչ միայն գործիք կգնեին, այլ նաև ներդրում կկատարեին երկրի մշակութային ժառանգության մեջ` հնարավորություն տալով, որ համաշխարհային հարթակներում ելույթ ունենամ որակյալ թավջութակով։ Ժամանակին ես փորձել եմ դա բացատրել մեր հայրենակիցներին, բայց նրանք այլ հայացքներ ու նախապատվություններ ունեն։
- Եթե Ձեզ առաջարկեին Հայաստանի մշակույթի նախարարի պաշտոնը, ապա ի՞նչ կփոխեիք։
— Առաջին հերթին ես կհրաժարվեի։ Բարդ հարց է, բայց ուրիշի սխալները և թերությունները տեսնելն ու դրանց մասին բարձրաձայնելը հեշտ է։ Մեր գլխավոր խնդիրը բոլոր ոլորտներում կոռուպցիան է։ Ես կսկսեի հենց այդտեղից։
- Ինչի՞ մասին եք հիմա երազում։
— Մեծ երազանք արդեն չունեմ։ Ես ուզում ձայնագրվել մեծ նվագախմբի հետ, զարգանալ իմ գործունեության ոլորտում, ինչպես նաև նպաստել Հայաստանի հանրաճանաչության մեծացմանը։
- Ինչպե՞ս եք անցկացնում Ձեր ազատ ժամանակը։
— Սիրում եմ ֆուտբոլ խաղալ, գիրք կարդալ և տարբեր ժանրերի ֆիլմեր դիտել։ Իմ գլխավոր հոբբին ճանապարհորդությունն է և մարդկանց հետ ծանոթանալը։ Ես նաև համեղ ուտեստներ եմ սիրում և սիրած ռեստորանների ցանկ ունեմ։
Նյութի ռուսերեն տարբերակը
