ԵՐԵՎԱՆ, 21 դեկտեմբերի – Sputnik. Հայ և իրանցի գործարարները փորձում են գտնել համագործակցության նոր ուղղություններ, նոր գործընկերներ ու ամրապնդել արդեն ունեցած գործարար կապերը: Այդ նպատակով Երևանում այսօր անցկացվել է «Հայաստան-Իրան» գործարար համաժողովը, որը կազմակերպվել է ԻԻՀ նախագահ Հասան Ռոհանիի հայաստանյան պաշտոնական այցի շրջանակում:
«Փոքր շուկա լինելով՝ մեր երկիրը շատ լուրջ պոտենցիալ ունեցող գործընկեր է Իրանի ներդրողների համար»,- համաժողովում նշեց Հայաստանի արդյունաբերողների և գործարարների միության նախագահ Արսեն Ղազարյանը՝ հավելելով, որ Հայաստանը կարող է միջանցք լինել Իրանից դեպի ԵՏՄ տարածք ու Եվրոպա ապրանքաշրջանառության ճանապարհին:
ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարի առաջին տեղակալ Գարեգին Մելքոնյանը համաժողովի իր ելույթում նշեց, որ ՀՀ-ում արտադրված ապրանքն ազատ, առանց մաքսային ձևակերպումների արտահանվում է ԵՏՄ անդամ երկրներ, ուստի Հայաստանում իրանական կողմի հետ համատեղ արտադրված ապրանքը ևս կարելի կլինի առանց մաքսային ձևակերպումների և ծագման սերտիֆիկատի արտահանել ՌԴ:
«Հայ-իրանական տնտեսական կապերը պետք է ակտիվացնել Հայաստանում արտադրություն սկսելու, Հայաստանում ապրանք արտադրելու և երրորդ երկիր արտահանելու միջոցով»,- ասաց փոխնախարարը:
Իրանի Իսլամական Հանրապետության էներգետիկայի նախարարի խորհրդական Հոմայուն Հայերին էլ իր ելույթում խոսեց Հյուսիս-հարավ ճանապարհային միջանցքի մասին՝ կարևորելով այն որպես հանգույց՝ Պարսից ծոցի և Սև ծովի միջև:
«Ծրագրի իրականացումը նոր էջ կբացի երկու երկրների համագործակցության որոտում։ Իրանական կողմը պատրաստակամ է ցանկացած աջակցություն ցուցաբերել նման տնտեսական զարգացման համար»,- ասաց իրանցի նախարարը:
Օրվա ընթացքում համաժողով այցելեցին նաև երկու երկրի նախագահները:
ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանն իր ելույթում ընդգծեց, որ Հայաստանում ստեղծված են բոլոր պայմանները ներդրումներ անելու և բիզնես ծրագրեր սկսելու համար և խոստացավ անձամբ վերահսկել Հայաստանում իրանցի գործարարների կատարած ներդրումների ընթացքը:
Նախագահը նշեց, որ այսօր մեր տնտեսական ներուժի ընդամենը մի չնչին մասն է օգտագործված: Անհրաժեշտ է մեր տնտեսական հարաբերությունները համադրելի դարձնել հայ- իրանական քաղաքական հարաբերություններին, ինչը հնարավորություն կտա կյանքի կոչելու խոշոր տնտեսական ծրագրեր, ինչի փորձն ունենք մասնավորապես էներգետիկայի ոլորտում։
«Այսօր ես Իրանի նախագահին հորդորեցի տարբեր ոլորտների խոշոր գործարարներին խրախուսել գալ Հայաստան և այստեղ գործ հիմնել` ինքս էլ խոստանալով նույնն անել ԻԻՀ-ում, և այստեղ ես կվերցնեմ իմ անձնական հսկողության տակ այն բոլոր ներդրումները, որ իրանցի խոշոր ներդրողները կներդնեն Հայաստանում»,- ասաց Սարգսյանը:
Իրականացված և իրականացվող օրենսդրական բարեփոխումները, Սերժ Սարգսյանի խոսքով, առաջիկայում ավելի կբարելավեն գործարար միջավայրն ու տնտեսական գործունեություն իրականացնելու համար անհրաժեշտ իրավական դաշտը:
ՀՀ նախագահն իրանցի գործարարերին խորհուրդ տվեց օգտագործել Հայաստանի ԵՏՄ անդամակցության արդյունքում ընձեռված լայն հնարավորությունները` Հայաստանի միջոցով առանց ավելորդ վարչարարության մուտք գործելով ԵՏՄ հսկայական շուկա:
ՀՀ նախագահն իր խոսքում համոզմունք հայտնեց, որ երկու երկրի գործարար համագործակցությունը պետք է հիմնվի ոչ միայն առևտրատնտեսական, այլև գիտելիքահեն, բարձր տեխնոլոգիաների բնագավառի վրա:
Անդրադառնալով ՀՀ և ԻՀՀ միջև տարեցտարի ավելացող զբոսաշրջային հոսքերին` Սերժ Սարգսյանը նշեց, որ 2016թ-ի առաջին կիսամյակում Հայաստան է այցելել 260 000 ԻԻՀ քաղաքացի, մինչդեռ նախորդ ամբողջ տարվա ցուցանիշը կիսով չափ պակաս է եղել:
Երկու երկրներն ունեն համագործակցության բոլոր հիմքերը: Իր ելույթում նշեց Իրանի նախագահ Հասան Ռոհանին: Բայց ամենամեծ կապիտալը, նրա խոսքով, երկու հարևան ժողովուրդների դարավոր բարեկամությունն է:
Համագործակցությունը որակական նոր մակարդակ բարձրացնելու համար, Իրանի նախագահի համոզմամբ, անհրաժեշտ է վերացնել առկա բոլոր խոչընդոտները: Նա մասնավորապես կարևորեց երկու երկրի բանկային համակարգերի միջև համագործակցության աշխուժացումը` նշելով, որ այդ հարցն այսօր արդեն քննարկել են ՀՀ և ԻԻՀ ԿԲ նախագահները: Իրանի նախագահը կարևորեց նաև մաքսային ձևակերպումների «մեկ պատուհանի» սկզբունքի կիրառումը Հայաստանի և Իրանի միջև:
Հասան Ռոհանին ընդգծեց նաև էժան ավիափոխադրումների և էժան հյուրանոցների առկայությունը Իրանից զբոսաշրջային հոսքն էլ ավելի ակտիվացնելու համար:
Նախագահ Սերժ Սարգսյանը իրանցի գործընկերոջը հորդորեց չշտապել և խոստացավ` «աստիճանաբար ամեն բան կլինի»:
ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարար Սուրեն Կարայանը, երկու երկրի նախագահներին ներկայացնելով համաժողովի արդյունքները, այն արդյունավետ որակեց` ընդգծելով, որ նման գործարար հանդիպումները հետագա առևտրատնտեսական կապերի հաստատման և գործարար խնդիրների քննարկման հարթակ են հանդիսանում:
«Հայաստան-Իրան» գործարար համաժողովը վերջին մեկ տարում անցկացված չորրորդ նման հանդիպումն է: Երևանյան համաժողովին մասնակցում է ավելի քան 170 գործարար, որոնցից 90-ը՝ Իրանից:
Իրանի նախագահ Հասան Ռոհանին Հայաստան կատարած այցից հետո կմեկնի Ղազախստանի մայրաքաղաք Աստանա, իսկ այնուհետև` Ղրղըզստանի մայրաքաղաք Բիշքեկ։