ԵՐԵՎԱՆ, 11 նոյեմբերի — Sputnik, Դավիթ Գալստյան. Հայկական խաչքարը համաշխարհային երևույթ է, խաչքարերի վերաբերյալ տեղեկությունները պետք է հավաքել մեկ տեղում, Sputnik Արմենիային ասաց Խաչքարերի համաշխարհային կատալոգի հեղինակ, Նիժնի Նովգորոդում բնակվող Արայիկ Աբրահամյանը։
Նրա խոսքով` Խաչքարերի համաշխարհային կատալոգ ստեղծելու գաղափարն առաջացել է իր և իր կնոջ մոտ, երբ նրանք 2015 թվականին հարսանեկան շրջագայության են գնացել իսպանական Մայորկա կղզի և «Արարատ» անվանումով ռեստորան են հայտնաբերել։
«Մենք մտանք ռեստորան և ծանոթացանք տիրուհու հետ։ Բնականաբար, հայուհի էր։ Նրա ընտանիքը Մայորկա էր տեղափոխվել Իրանից 1983 թվականին։ Նրանք այդ կղզու միակ հայկական ընտանիքն էին։ Եվ ծնվեց աշխարհասփյուռ հայկական օջախների ցուցակ կազմելու գաղափարը։ Հետո կենտրոնացանք խաչքարերի ուղղությամբ…», — ասաց Աբրահամյանը։
Նրանց նպատակն է մեկ կատալոգում հավաքել բոլոր խաչքարերը, և դա անել այնքան մատչելի, որ յուրաքանչյուր ոք կարողանա գտնել իրեն հետաքրքրող խաչքարերը։ Չի բացառվում նաև, որ ոմանց մոտ խաչքարերից որևէ մեկի պահպանությամբ զբաղվելու ցանկություն առաջանա։
«Խաչքարերը զուտ հայկական երևույթ են, մեր «այցեքարտը»։ Դա մեր ազգային արվեստի կարևոր տեսակն է։ Աշխարհում խաչքարերն ավելի շատ են, քան հայկական եկեղեցիները։ Տարեցտարի նորանոր խաչքարեր են հայտնվում, այսինքն` համաշխարհային մասշտաբի երևույթի է վերածվել, պարզապես ամեն ինչ պետք է հավաքել մեկ կատալոգում», — նշեց Աբրահամյանը։
Ամուսինները մեկ այլ գաղափար էլ ունեն` ուսումնասիրել արվեստի այս տեսակի զարգացման տարբեր փուլերը (խաչքարի ստեղծման ժամանակաշրջան, տեղադրման վայր)։
«Մենք ուզում ենք առաջին 100 խաչքարերի մասին տեղեկություն հավաքագրելուց հետո ալմանախ տպագրել», — ընդգծեց նախագծի հեղինակը։
Մտահղացման յուրահատկությունն այն է, որ յուրաքանչյուր ցանկացող կարող է մասնակցել ցանկը կազմելու գործին։ Ամուսինների նպատակն է հասարակության ուշադրությունը հրավիրել խաչքարերի պահպանման խնդրին, հատկապես այն երկրներում, որտեղ հայկական մշակույթը վերացնելու պետական քաղաքականություն է իրականացվում։ Խաչքարերի ցուցակը լրացնելու համար հարկավոր է այցելել կայք և համապատասխան տեղեկություն ու լուսանկարներ ուղարկել նախագծի հեղինակին։